Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2017

Που βρίσκεται το Σώμα ή καλύτερα το σήμα (τύμβος) του Αλεξάνδρου;

Που βρίσκεται το Σώμα ή καλύτερα το σήμα (τύμβος) του Αλεξάνδρου;
Πρόκειται για μία ερώτηση που ανά τους αιώνες έχει απασχολήσει τους ερευνητές οι έχουν στραφεί, για τον λόγο αυτό, στις αρχαίες πηγές αλλά και στις ανασκαφές. Οι αρχαίοι συγγραφείς δεν συμφωνούν για τον τόπο όπου ετάφη ο κατακτητής ενώ μας δίνουν ελλιπείς πληροφορίες για την πιθανή μετακίνησή του.


Όσον αφορά τις ανασκαφές, αυτές δεν μπόρεσαν να προσφέρουν απολύτως τίποτα στην διεξαγωγή των ερευνών. Ας στραφούμε καταρχήν στις αρχαίες πηγές.
Παυσανίας211 αναφέρει πως αρχικώς οι Μακεδόνες είχαν αποφασίσει σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα έθιμα να ενταφιάσουν τον βασιλιά τους στις Αίγες, στην αρχαία πρωτεύουσα της Μακεδονίας, όπου θα βρίσκονταν στον ίδιο χώρο με τους
προγόνους του.
Αργότερα όμως αποφάσισαν πως έπρεπε να ταφεί στην Μέμφιδα ως γνήσιος κυρίαρχος - ρυθμιστής της Ασίας. Το ίδιο γεγονός αναφέρεται από τον Ψευδό - Καλλισθένη στην Μυθιστορία του Αλεξάνδρου212. τελευταίος υποστηρίζει πως οι Μακεδόνες επέλεξαν την Μέμφιδα ως τόπο ταφής αφού συμβουλεύτηκαν το μαντείο του Βαβυλώνιου Διός. Χάρη στον Αιλιανό213 έχουμε μία διαφορετική εκδοχή εφόσον υποστηρίζει ότι οι στρατηγοί του Μακεδόνα, όντας σε διαμάχη, αποφάσισαν να τον
ενταφιάσουν στην Όαση του Άμμωνα. Το μαντείο του Άμμωνα είχε ονομάσει παλαιότερα τον Αλέξανδρο γιο του Άμμωνα ισοβαθμίζοντάς τον με τους θεούς.
Ο Πλούταρχος ασχολήθηκε περισσότερο από όλους με την διαδικασία της ταφής εξιστορώντας λεπτομερώς τις πρωτοφανείς τιμές που του απέδωσαν οι συμπατριώτες του αλλά και όλοι οι υπήκοοί του. Πλούταρχος214 ενδιαφέρθηκε ακόμα και για την
κατάσταση του σώματος λέγοντας ότι σύμφωνα με αυτή ο Αλέξανδρος δεν δηλητηριάστηκε.
Ο Διόδωρος215 περιγράφει την ταρίχευση, την ανθρωπόμορφη χρυσή θήκη του δώματος του γιου του Φιλίππου καθώς και την άμαξα που θα το μετέφερε.
Ο Διόδωρος παρείχε στους ερευνητές μοναδικές πληροφορίες εφόσον κανείς άλλος αρχαίος συγγραφέας δεν ασχολείται με αυτά τα θέματα. Σύμφωνα με τον ίδιο ο Αλέξανδρος είχε εκφράσει την επιθυμία να ταφεί στην όαση του Άμμωνα216, "θεωρία"
που ενστερνίζονταν ο Breccia. Ακολουθώντας, μελετώντας τα έργα του μαθαίνουμε πως ο Αρριδαίος, ο μετέπειτα βασιλιάς και ετεροθαλής αδελφός του νεκρού, μετέφερε το σώμα από την Βαβυλώνα, όπου σύμφωνα με τον Πλούταρχο πέθανε την 28ι του
μακεδονικού μήνα Δοήσιου217, τον α' χρόνο της 114ns Ολυμπιάδας δηλ. στις 13 Ιουνίου του 323 π.Χ., στην Συρία.
Εκεί συνάντησε τον Πτολεμαίο Α' ο οποίος μαζί με στρατιωτική δύναμη παρέλαβε το σώμα του νεκρού218. Αιλιανός219 υπαινίσσεται πως ο Πτολεμαίος Σωτήρ έκλεψε το σώμα του κατακτητή και πως όταν τον κατεδίωξε ο Περδίκκας,
στρατηγός που πήρε την βασιλική σφραγίδα μετά τον θάνατο του βασιλιά, του έδωσε ένα κέρινο ομοίωμα του σώματος μεταφέροντας το πραγματικό στην Αλεξάνδρεια.
Κάτι ανάλογο αναφέρει ο Στράβων220 ο οποίος πιστεύει πως αυτό το επεισόδιο αποτέλεσε το έναυσμα για να εκδηλωθεί η απληστία του Περδίκκα και να στραφεί ενάντια της Αίγυπτου.
Παυσανίας221 δίνει μία τελείως διαφορετική εκδοχή των προηγούμενων συμβάντων, λέγοντας πως αρχικώς ο Αλέξανδρος ενταφιάστηκε στην Μέμφιδα και στην συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια από τον Πτολεμαίο τον Β' τον Φιλάδελφο. Διόδωρος και ο Αρριανός222 μας πληροφορούν ο μεν πρώτος πως ο
Πτολεμαίος Σωτήρ κατασκεύασε τέμενος τόσο στην δομή, όσο και στο μέγεθος του, άξιο της δόξας του Αλεξάνδρου, στο οποίο και τον έθαψε και οι δύο δε, ότι θυσίες και αγώνες μεγαλοπρεπείς ακολούθησαν την ταφή. Πάντως η πλειοψηφία των πηγών,
κυρίως ο Διόδωρος και ο Παυσανίας, ισχυρίζεται πως το σώμα του κατακτητή της Ασίας κατέληξε στην Αλεξάνδρεια.
Μόνο που ο Παυσανίας πιστεύει πως η μεταφορά στην Αλεξάνδρεια οφείλεται στον Πτολεμαίο Β' ο οποίος ήθελε να μετατρέψει τον τύμβο του Αλεξάνδρου σε ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα της καινούργιας μητρόπολης. Παρά την λεπτομερή περιγραφή του Διόδωρου κανείς αρχαίος ιστορικός δεν μας περιγράφει τον τύμβο του Αλεξάνδρου. Στράβων223 του οποίου η μαρτυρία είναι πολύτιμη για τον εντοπισμό της τοποθεσίας του τύμβου αρκείται στο να μας πληροφορήσει πως ένας Πτολεμαίος, δεν αναφέρει ποιος, αφαίρεσε τη χρυσή θήκη του νεκρού, την και την αντικατέστησε με γυάλινη. Αν και παραμένει άγνωστος ποιος είναι ο Πτολεμαίος οι εξής είναι πιθανότεροι : ο Πτολεμαίος Αλέξανδρος ο Α' και ο Πτολεμαίος Κόκκης - Παρείσακτος. Πρώτος βασίλευσε από το 107 έως το 88 π.Χ. και ο δεύτερος τον ακολούθησε.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, και τον Ζηνόβιο224 ο Πτολεμαίος Δ’ ο Φιλοπάτωρ ήθελε να ενώσει σε ένα μεγάλο μόνο μαυσωλείο όλους τους προγόνους του αφήνοντας το Σήμα άδειο.ΦλάβιοςΙωσήπος225 αναφέρει πως σε μία στιγμή οικονομικής κρίσης η Κλεοπάτρα Ζ’ αναγκάστηκε να αφαιρέσει όλα τα πολύτιμα υλικά που κοσμούσαν τον τύμβο του Αλεξάνδρου. Το μνημείο του Αλεξάνδρου
προσέλκυσε τον θαυμασμό και σεβασμό και των μετέπειτα ρωμαίων αυτοκρατόρων όπως μαθαίνουμε από τις πηγές. Σουετώνιος και ο Δίων Κάσιος226 αναφέρουν πως
ο Αύγουστος θέλησε να δει και να αγγίξει το σώμα του κατακτητή πάνω στο οποίο εναπόθεσε ένα χρυσό στέμμα και λουλούδια έχοντας προηγουμένως αρνηθεί να δει τον τύμβο των Πτολεμαίων λέγοντας πως είχε έρθει να δει ένα βασιλιά και όχι νεκρούς.
Ο Δίων Κάσιος227 αναφέρει πως την εποχή του Σεπτίμιου Σεβήρου ο τύμβος είχε χρησιμοποιηθεί για την φύλαξη, εκτός του σωρού του Αλεξάνδρου, των αιγυπτίων ιερών βιβλίων. Υπάρχουν και μαρτυρίες αράβων ιστορικών οι οποίες όσο παράξενο και αν φαίνεται μας δίνουν ενδιαφέρουσες περιγραφές. Οι αστρονόμοι
Mohammed Ibn Kathir el - Farghani και Abou Mashar διηγούνται την ιστορία ενός προφήτη, η οποία παρουσίαζε κοινά στοιχεία με εκείνη του Αλεξάνδρου. Σύμφωνα με μία άλλη αφήγηση, μία ρωμαία τον 4° αιώνα μ.Χ. θέλησε να κατασκευάσει μία εκκλησία αφιερωμένη στους προφήτες Ηλία και Ιωάννη. Κατά την διάρκεια των εργασιών ήρθαν στο φως τμήματα ενός θησαυρού της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην περιοχή Demas η οποία αντιστοιχεί σήμερα στην Kom el Demas.
Εκεί είχε κατασκευαστεί και το τζαμί του προφήτη των δύο αστρονόμων.
Τέτοιες ιστορίες αποδεικνύουν πως η ανάμνηση του Σήματος παραμένει ζωντανή στις καρδιές των αράβων και των Μωαμεθανών. Τέλος ένας άραβας ταξιδιώτης ο Μαρμόλ μας πληροφορεί πως το τζαμί του Iskandar (δηλ. του Αλεξάνδρου) το έτος 1546 βρίσκονταν στο κέντρο της πόλης όχι μακριά από την εκκλησία του Αγίου Μάρκου. Και αυτός μας υποδεικνύει την περιοχή Demas. Όλοι αυτοί οι αρχαίοι αλλά και άραβες ιστορικοί δεν μας αναφέρουν στην πραγματικότητα σε ποιο σημείο
της Αλεξάνδρειας ετάφη ο Αλέξανδρος. Στράβων228, στην πολύτιμη περιγραφή του αναφέρει πως είδε θαμμένο τον Αλέξανδρο και όσους βασιλείς της δυναστείας των
Λαγίδων είχαν ταφεί ως τότε στην βασιλική νεκρόπολη της Αλεξάνδρειας η οποία ονομαζόταν Σήμα229.
Ο Λουκιανός230 αναφέρει στα κείμενά του πως ο τάφος ήταν υπόγειος και πως για να τον επισκεφτεί ο Καίσαρας αναγκάστηκε να κατέβει μία κλίμακα που οδηγούσε σε αυτόν. Σειρές ανασκαφών έχουν πραγματοποιηθεί σε όλη την Αλεξάνδρεια, καθ' όλη την διάρκεια του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν σε μεγάλη έκταση εξακριβώθηκε ότι το Σήμα αντιστοιχεί με το τετράγωνο που διαγράφεται από την γωνία των οδών Βασ. Φουαντ - Νάμπι Ντανιάλ ως την πλατεία του σιδηροδρομικού σταθμού του Κάιρου, συγκεκριμένα με
την Ν. Α. γωνία του σταυροδρομιού αυτού. Φυσικά αυτή η θεωρία δεν έγινε ευρέως αποδεκτή.
Ενδιαφέρουσα είναι η θεωρία που έχει αναπτύξει σχετικά με το θέμα ο Jean - Yves Empereur231 ο οποίος πιστεύει πως κακώς οι συνάδελφοί του αλλά και όσοι αναζητούν τον τάφο του Αλέξανδρου ψάχνουν για ένα μόνο τάφο. Σύμφωνα με τις
πηγές που ανέφερα ο Αλέξανδρος είχε ενταφιαστεί στην Μέμφιδα κατόπιν στην Αλεξάνδρεια και στην συνέχεια σε ένα άλλο σημείο της Αλεξάνδρειας που επέλεξε ο Πτολεμαίος Δ'. πιο πιθανή τοποθεσία είναι το τζαμί του προφήτη Δανιήλ όπως αποδεικνύουν οι πηγές (Στράβων, άραβες συγγραφείς) αλλά και οι ανασκαφές. Το
γεγονός ότι το σώμα του Αλέξανδρου φυλάσσονταν σε τζαμί αναφέρει στο βιβλίο του ο άγγλος κληρικός Πόκοκ232 που έμενε στην πόλη το 1737.
Για να προφυλαχθεί η ακεραιότητα της πίστης των Ισλαμιστών ο κυβερνήτης Μωχάμεντ Άλη έκτισε ένα νέο τζαμί που το αφιέρωσε στον προφήτη Δανιήλ.
Προηγουμένως υπήρχαν πολλοί πιστοί του Ισλάμ που επισκέπτονταν και προσκυνούσαν το παρεκκλήσιο του προφήτη Αλεξάνδρου. Το τέμενος του προφήτη Δανιήλ είναι στην ανατολική πλευρά του ομώνυμου δρόμου, ανάμεσα στην οδό Βασ.
Φουάντ και της πλατείας του σιδηροδρομικού σταθμού Κάιρου, ακριβώς απέναντι του νεότερου τζαμιού του Σεΐχη Αμπντ ελ Ραζέκ, κτισμένου και αυτού πάνω σε ερείπια κιονοστοιχίας της αρχαίας πόλης, τμήμα της οποίας βλέπει ο διαβάτης του δρόμου αυτού. Πολλοί αρχαιολόγοι ή ερασιτέχνες αρχαιολόγοι ασχολήθηκαν με το
τζαμί του προφήτη Δανιήλ και με το "περιεχόμενό του".
Αμβρόσιος Σκιλίτσις233 ακόλουθος της Ρωσίας κατέβηκε στο τζαμί και περιέγραψε ένα σώμα τοποθετημένο σε γυάλινη θήκη και πλαισιωμένο από βιβλία και πάπυρους. Σύμφωνα με τον Andre Bernand234 πρόκειται για ιστορίες εξ ολοκλήρου επινοημένες οι οποίες πηγάζουν από τα έργα του Σουετώνιου και του Δίων Κάσιου. Λίγο αργότερα το 1864 οι ανασκαφές του Μαχμούντ ελ Φαλάκι235 στην περιοχή έφεραν στο φως τέσσερα αλλεπάλληλα στρώματα ταφών πτολεμαϊκού, ρωμαϊκού, βυζαντινού και αραβικού ρυθμού. Κατά την διάρκεια των ανασκαφών
και ερευνών για την δημιουργία του τοπογραφικού χάρτη της Αρχαίας πόλης της Αλεξάνδρειας επισκέφτηκε την κρύπτη του τζαμιού του προφήτη Δανιήλ.
Συγκεκριμένα αναφέρει πως όταν κατέβηκε στην κρύπτη εισήλθε σε μία αίθουσα κατασκευασμένη πάνω στο παλιό έδαφος της πόλης. Από την αίθουσα αυτή άρχιζαν τέσσερις διάδρομοι διαφορετικής κατεύθυνσης. Φαλάκι236 δεν ήταν σε
θέση να τους ακολουθήσει λόγω του ιδιαίτερα αυξημένου μήκους αλλά και λόγω της κακής κατάστασής τους. πλουσιότητα των χρησιμοποιημένων λίθων στην κατασκευή αλλά και άλλα επιπλέον στοιχεία είχαν πείσει τον Αιγύπτιο ανασκαφέα πως επρόκειτο για τμήματα της υπόγειας κατασκευής του τύμβου του Μεγάλου
Αλεξάνδρου.
Δημιουργείται όμως το εξής ερώτημα : Εφόσον γνώριζε πως εκεί υπήρχε ένα αλεξανδρινό "υπόγειο" γιατί δεν συνέχιζε τις ανασκαφές; Την απάντηση δεν πρόκειται να την βρούμε ποτέ. Αυτή η απορία καθώς και το γεγονός ότι η πόλη "μειώθηκε" και διαμορφώθηκε διαφορετικά στην περιοχή του αρχαίουΕπταστάδιου
εξαιτίας της μετακίνησης του έντονου θαλάσσιου εμπορίου από το λιμάνι της Αλεξάνδρειας στο λιμάνι της Ροζέττης δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με το τέμενος του Προφήτη Δανιήλ.συρρίκνωση της πόλης είναι σημαντική γιατί
πιθανότατα η περιοχή, στην οποία είχαν ενταφιάσει τον Αλέξανδρο, βρέθηκε εκτός συνόρων της πόλης237. Πάντως η άποψη ότι το σώμα του στρατηλάτη βρίσκεται στο τζαμί του Προφήτη Δανιήλ κυριάρχησε στους τελευταίους αιώνες
πρωταγωνιστώντας στις θεωρίες των αρχαιολόγων και των ακαδημαϊκών. Για το λόγο αυτό κρίνω απαραίτητη την περιγραφή του.
Το τέμενος βρίσκεται κοντά στο κέντρο της σύγχρονης πόλης δίπλα από την πλατεία του σιδηροδρομικού σταθμού Κάιρου. Το τέμενος είναι περιφραγμένο ενώ δεξιά από την είσοδο παρατηρούμε ένα μονώροφο παλιό κτίριο το οποίο παρέχει στέγη σε τάφους μελών της χεδιβικής δυναστείας. Μετά την είσοδο ακολουθούμε
έναν επιμήκη διάδρομο που μας οδηγεί στο εσωτερικό του τζαμιού όπου αριστερά ως τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο υπήρχε στο δάπεδο το άνοιγμα μιας υπόγειας κλίμακας. Αυτή η πέτρινη δεκαοχτώ σκαλοπατιών κλίμακα κατέληγε σε ένα στενόμακρο διάδρομο, ο οποίος με την σειρά του απόληγε σε ένα κυκλικό δωμάτιο.
Στο κέντρο του υψώνεται ένα μνημείο. Στο τέλος του διαδρόμου συναντούμε ακόμη ένα μικρότερων διαστάσεων. υπόγεια αυτή κρύπτη έχει θολωτή οροφή καθώς και ένα μεγάλο φωταγωγό στο κέντρο. Σε αυτό το τζαμί πολλοί αρχαιολόγοι αναζήτησαν τον τύμβο του Αλεξάνδρου. Ανάμεσά τους βρίσκονταν και ο Ερρίκος
Σλήμαν προσπάθησε το 1888 να φέρει στο φως το μαυσωλείο αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αλεξάνδρεια άπρακτος εφόσον κάθε έρευνα στον Χώρο ήταναπαγορευμένη. Απογοητευμένος έγραψε το 1889 στον κόμη ντε Ζογέμπ ( το γράμμα φυλάσσεται στα αρχεία του Ελληνορωμαϊκού Μουσείου Αλεξάνδρειας) πως πίστευε ακράδαντα, όπως ο κόμης, πως στους χώρους περιμετρικά του οικοδομήματος βρίσκονταν πιθανότατα ο τάφος του στρατηλάτη.
ΕΙολλοί μελετητές πίστευαν πως κάτω από αυτά τα μνημεία (που περιέχονται στην κρύπτη του τεμένους) βρίσκονταν ο πολυπόθητος και πολυσυζητημένος τάφος.
Όταν ερωτήθηκε το 1930 ο Σεΐχης, υπεύθυνος του τεμένους, Αμπντ Άλλα σχετικά με τα δύο μνημεία απάντησε πως κάτω από το μεγάλο αναπαύεται ο προφήτης Δανιήλ και κάτω από το μικρό ο σοφός Λόκμαν. Την περίοδο ανακάλυψης του τάφου του
Φαραώ Τουταγχαμών καταβλήθηκαν σοβαρές προσπάθειες για αν πραγματοποιηθεί μία συστηματική έρευνα κάτω από τζαμί. Αφορμή ήταν το ενδιαφέρον ενός από τους έξι αρχαιολόγους που συμμετείχαν στην αποστολή του Λόρδου Καρνάρβον, ο
οποίος ήταν υπεύθυνος για την ανακάλυψη του τάφου του δεκαεφτάχρονου Φαραώ, για τον τύμβο του στρατηλάτη.
Την ίδια χρονιά (το έτος 1929) ο Αιγύπτιος πρίγκιπας Ομάρ Τουσούν πασάς, πρόεδρος της Βασιλικής Αρχαιολογικής Εταιρείας Αιγύπτου και λάτρης της Ιστορίας και της Αρχαιολογίας υπέδειξε ως την πιθανότερη θέση του μνημείου το υπέδαφος του τζαμιού. Δυστυχώς απέτυχε και αυτή η προσπάθεια. ΙΤοιοι όμως λόγοι
προτρέπουν και κυρίως προέτρεπαν τους ερευνητές στην αναζήτηση της τελευταίας κατοικίας του κατακτητή σε αυτή την τοποθεσία; Οι ερευνητές δικαιολογούν αυτή την εμμονή τους προβάλλοντας ορισμένα γεγονότα, "σελίδες" της Ιστορίας. Όταν το
641 μ.Χ. η Αλεξάνδρεια κατακτήθηκε από τους Άραβες, το βασιλικό νεκροταφείο ή ότι τέλος πάντων είχε απομείνει οικειοποιήθηκε από τους νέους της εξουσιαστές. βασιλική νεκρόπολη, όπως ένα μεγάλο τμήμα της πόλης καταστράφηκε
όταν ξέσπασαν αιματηρές στάσεις και συγκρούσεις στην πόλη κατά τα τέλη του 50ου αιώνα μ.Χ. επί αυτοκρατόρων Αυρηλιανού και Διοκλητιανού. Αποτέλεσμα τωνσυγκρούσεων ήταν να καταστραφούν τα καλλιμάρμαρα μνημεία που φύλασσα τους
νεκρούς βασιλείς. Ανάμεσα σε αυτά καταστράφηκε και το υπέργειο τμήμα του τύμβου του γιου του Φιλίππου αφήνοντας όμως ακέραιη την υπόγεια κρύπτη της οποίας η εσωτερική διαρρύθμιση ήταν μακεδονική κλίνη. νεκρόπολη σύμφωνα με άραβες ιστορικούς πλαισιώνονταν ανατολικά και νοτιοανατολικά από τον λόφο του
άλσους του Πανός. Με την πάροδο του χρόνου η νεκρόπολη αυξήθηκε φτάνοντας ως τους νοτιοανατολικούς πρόποδες του λόφου. Εξαιτίας αυτής της επέκτασης δημιουργήθηκε ένα τεχνητό ύψωμα που ονομάστηκε από τους άραβες Κομελ Ντεμάς.τελευταία λέξη Ντεμάς προέρχεται από την "μείξη" των ελληνικών λέξεων
Δέμας και Σώμα. Ας μην ξεχνάμε πως η ελληνική γλώσσα αποτέλεσε την επίσημη γλώσσα του κράτους της Αιγύπτου ως τον 8° αιώνα μ.Χ. λέξη Ντεμάς καθώς και η τοποθεσία που χαρακτηρίζει είναι σημαντική όπως είδαμε προηγουμένως. Ενδιαφέρουσα είναι και η μαρτυρία ενός Άραβα ιστορικού, του Εμπν Αμπντ αλ Χακάμ ο οποίος επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια και ασχολήθηκε με τα μουσουλμανικά τεμένη της πόλης. Αναφέρει ανάμεσα σε αυτά ένα τζαμί κοντά στην Νότια πύλη που

ονομάζονταν τζαμί του Ασκαντάρ Δάου αλ Καρνέν δηλ. Αλεξάνδρου του Δίκερω.
Ύστερα από την αποκάλυψη του μάντη του Άμμωνος Ρα στην Όαση Σίουα είναι γνωστό πως ο κυρίαρχος της Ασίας αντιμετωπίζονταν ως γιος του Αιγυπτίου θεού και πως του είχε αποδοθεί το επίθετο Δίκερος.
Το επίθετο αυτό σχετίζεται άμεσα με τον Άμμωνα εφόσον το σύμβολό του ήταν ο κριός. Για τον λόγο αυτό απεικονίζονταν με τα δύο σπειροειδή κέρατα στο κεφάλι όπως απεικόνιζαν και τον Αλέξανδρο. Τα κέρατα του κριού θεωρούνταν καθ' όλη την αρχαιότητα και από όλους τους αρχαίους λαούς (π.χ. οι μεταγενέστεροι Βίκινγκς) ως σύμβολα της ιερατικής και βασιλικής ισχύος. Το τζαμί που αναφέρει ο Άραβας με το τζαμί του Προφήτη Δανιήλ πρέπει να ταυτίζονται εφόσον το πλησιέστερο μουσουλμανικό τέμενος στην Νότια πύλη, η οποία κατεδαφίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, είναι αυτό που σήμερα είναι γνωστό με την ονομασία του Προφήτη Δανιήλ. Εν κατακλείδα κατανοούμε πως είναι αβέβαιο και πως παραμένει άγνωστη η τοποθεσία του τύμβου του Αλεξάνδρου. Οι αρχαίες πηγές οι οποίες θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν, ενισχύσουν στην έρευνα αυτή παραλείπουν να μας "δείξουν" το ακριβές σημείο ταφής ενώ αρκούνται σε μία απλή αναφορά της πόλης της Αλεξάνδρειας υποδεικνύοντάς την ως την "πόλη - φύλακα" του σώματος του νεαρότερου στρατηλάτη.


211 Παυσανίας, I, 6, 3
212 Ψευδό - Καλλισθένης, Μυθιστορία του Αλεξάνδρου, I, 34, 5 - 7
213 ΑΔιανός, ΠοικΔη Ιστορία, ΙΒ' 64
214 Πλούταρχος, Βίος Αλεξάνδρου, LXX, 3
215 Διόδωρος, ΙΗ , 3.3-4.2
216 Διόδωρος, Γ' 72
217 Πλούταρχος, ΟΕ', ΟΣΤ', ΟΖ' 1 - 5
218 Διόδωρος, ΙΗ',28.2-3
219 ΑΔιανός, ΠοικΔη Ιστορία, ΙΒ' 64 - 68
220 Στράβων, ΙΖ' 1,8-9
221 Παυσανίας, I, 5 - 6
222 Διόδωρος, ΙΗ' 28.2 - 29.1. Αρριανός, Ανάβαση Αλεξάνδρου, Ζ' 14 - 15
223 Στράβων, ΙΖ' 1, 8 - 9
224 Ζηνόβιος, III, 94
225 Φλάβιος Ιώσηπος, Κατά Απίωνος, II, 35, 57
226 Σουετώνιος, Αύγουστος, 18. Δίων Κάσιος 51,16
227 Δίων Κάσιος 75,13
228 Στράβων, ΙΖ', C 794
229 Οικονομόπουλος, 1889 σελ. 138
230 Λουκιανός, X, 19 - 25
231 Empereur 1998 σελ. 146
232 Pococke 1843 σελ. 4
^ Max De Zogheb, 1909 σελ. 158 - 159
234 Bernand 1966 σελ. 234
235 Max De Zogheb, 1909 σελ. 160-162
236 Max De Zogheb, 1909 σελ. 158 - 162
237 Bernard 1966 σελ. 234


ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: 

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ

ΠΡΩΙΜΗ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ.

ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ: κ. ΜΑΖΑΡΑΚΗ - ΑΙΝΙΑΝ κ. ΓΟΥΝΑΡΗ

ΟΝΟΜΑ ΦΟΙΤΉΤΡΙΑΣ: ΞΑΪΔΑΡΑ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ



Πηγή: