Η συκιά καλλιεργείται
από την αρχαιότητα. Υπάρχουν στοιχεία για την καλλιέργεια της, που
χρονολογούνται από το 5.000 π.Χ.. Είναι ένα μικρό δέντρο θερμού κλίματος
που μπορεί να αναπτυχθεί σχεδόν οπουδήποτε, με ορισμένες ποικιλίες να
επιβιώνουν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Οι συκιές έχουν καλή παραγωγή
για περίπου 15 χρόνια από την εγκατάστασή τους.
Εάν σας αρέσει να τρώτε σύκα (νωπά,
αποξηραμένα ή σε κονσέρβες) και έχετε ήδη μια γερασμένη συκιά στην αυλή
σας ή κάποιος στη γειτονιά ή φίλος έχει να σας προμηθεύσει μοσχεύματα,
ίσως να αναρωτιέστε πώς να πολλαπλασιάσετε τη συκιά για να την
ανανεώσετε, αντί να αγοράσετε ένα άλλο φυτό, από το φυτώριο, για να το
αντικαταστήσετε. Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα είναι ένας οικονομικός τρόπος για να συνεχίσετε να έχετε παραγωγή ή να αυξήσετε την παραγωγή.
Η μέθοδος για να ξεκινήσετε τον πολλαπλασιασμό
Για να πολλαπλασιάσετε μια συκιά από
μοσχεύματα, με αγενή αναπαραγωγή, είναι μια απλή διαδικασία που μπορεί
να γίνει με έναν από αυτούς τους τρεις τρόπους. Κάθε μία από αυτές τις
μεθόδους είναι απλή και εύκολη και η επιλογή για το ποια θα
χρησιμοποιήσετε εξαρτάται, ενδεχομένως, από την εποχή του έτους που θα
ξεκινήσετε και το κλίμα της περιοχής σας.
Πολλαπλασιασμός με Καταβολάδες
Η πρώτη μέθοδος για τον πολλαπλασιασμό
της συκιάς στην ύπαιθρο εξαρτάται από τις θερμοκρασίες που επικρατούν
την εποχή που πέφτει το δέντρο σε λήθαργο, οι οποίες δεν πρέπει να
πέφτουν ποτέ κάτω από το μηδέν και να επικρατεί παγετός. Ο
πολλαπλασιασμός με καταβολάδες είναι ένας εύκολος τρόπος ριζοβολίας για
τη συκιά, τμήμα της οποίας, που φύεται από την βάση, κάμπτεται και
θάβεται στο έδαφος από το οποίο εξέχει 20 εκατοστά η κορυφή του βλαστού,
επιτρέποντας έτσι στο θαμμένο μέρος να ριζοβολήσει πριν αποκοπεί από το
μητρικό δέντρο. Ενώ αυτή είναι η απλούστερη μέθοδος πολλαπλασιασμού,
μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη στη συνέχεια γιατί είναι δύσκολη η μεταφορά
του ριζικού συστήματος στη νέα θέση.
Επίσης, υπάρχει και η μέθοδος της εναέριας καταβολάδας,
κατά την οποία επιλέγεται ένας νεανικός κλάδος του δέντρου από τον
οποίο αφαιρούμε τμήμα του φλοιού 30 εκατοστά κάτω από την άκρη της
κορυφής του και το καλύπτουμε με χώμα, το οποίο συγκρατείται καλά δεμένο
με πλαστικό κάλυμμα.
Πολλαπλασιασμός με παραφυάδες
Η συκιά αναπτύσσει βλαστούς στη βάση του κορμού που ονομάζονται παραφυάδες,
Οι παραφυάδες της βάσης αποσπούνται έρριζες, δηλαδή με τις ρίζες τους,
από τη βάση του δέντρου. Μπορείτε να τις τοποθετήσετε απ’ ευθείας σε
οποιοδήποτε σημείο του κήπου θέλετε. Είναι η πιο απλή διαδικασία
πολλαπλασιασμού της συκιάς με το μειονέκτημα ότι το νέο δέντρο δεν θα μπει σε καρποφορία γρήγορα, όπως θα γίνει με τα χειμερινά ξυλοποιημένα μοσχεύματα που θα δούμε αμέσως μετά.
Ριζοβολία μοσχευμάτων σε εξωτερικούς χώρους
Η πιο δημοφιλής μέθοδος πολλαπλασιασμού
της συκιάς είναι μέσω της ριζοβολία μοσχευμάτων σε εξωτερικούς χώρους.
Τις τελευταίες μέρες του χειμώνα, όταν η συκιές είναι ακόμα σε λήθαργο
και αφού ο κίνδυνος του παγετού έχει περάσει, πάρτε μοσχεύματα από μικρά
κλαδιά δύο έως τριών ετών. Το πάχος τους θα πρέπει να είναι γύρω στα
1,5 με 2 εκατοστά, περίπου ένα δάχτυλο, και 25 εκατοστά σε μήκος. Η τομή
στο κάτω άκρο πρέπει να ίσια επίπεδη, ενώ στο πάνω άκρο σε κλίση.
Καλύψτε τις τομές για να μην μολυνθούν από ασθένειες και βρέξτε την
επίπεδη τομή της βάσης με ορμόνη ριζοβολίας.
Αρχίζοντας με τη μέθοδο αυτή,
χρησιμοποιήσετε έξι έως οκτώ μοσχεύματα ώστε να έχετε κάποια περιθώρια
για μερικά που δεν θα πετύχουν. Αν καταφέρετε να βλαστήσουν όλα τα
μοσχεύματα, μπορείτε να δώσετε αυτά που περισσεύουν σε φίλους.
Φυτέψτε το κάθε μόσχευμα με την επίπεδη
τομή της βάσης, η οποία θα δώσει τις ρίζες, προς τα κάτω 15 εκατοστά σε
μια τρύπα με πλάτος 15 εκατοστά και βάθος 30 εκατοστά, την οποία θα
γεμίσετε με χώμα κατάλληλο για ριζοβολία μοσχευμάτων. Ποτίστε καλά, αλλά
μην το παρακάνετε. Τον επόμενο χρόνο, τα μοσχεύματα θα μεγαλώσουν λίγο
πάνω από το 1 μέτρο και τα νέα δεντράκια θα είναι έτοιμα για μεταφύτευση
όταν θα πέσουν σε λήθαργο το επόμενο φθινόπωρο.
Ριζοβολία μοσχευμάτων σε εσωτερικό χώρο
Η τρίτη μέθοδος πολλαπλασιασμού
αναφέρεται στον πολλαπλασιασμό της συκιάς σε εσωτερικό χώρο. Αυτή η
μέθοδος είναι κατάλληλη για ξεκίνημα, όταν ο καιρός την άνοιξη είναι
άστατος.Ακολουθήστε την παραπάνω μέθοδο για τη λήψη μοσχευμάτων. Στρώστε
το κάτω μέρος ενός δοχείου διαμέτρου 15-20 εκατοστών με φύλλα
εφημερίδας και προσθέσετε επάνω από αυτά 5 εκατοστά άμμο ή χώμα
κατάλληλο για ριζοβολία μοσχευμάτων. Τοποθετείστε σε αυτό το δοχείο
τέσσερα από τα μοσχεύματα που λάβατε σε όρθια θέση και ρίξτε γύρω τους
χώμα. Ποτίστε το δοχείο καλά και τοποθετήστε ένα 2λιτρο πλαστικό
μπουκάλι, αφού αφαιρέσετε τη βάση του, σε όρθια θέση πάνω από τα
μοσχεύματα για προστασία.
Τοποθετήστε τα δοχεία με τα μοσχεύματα
σε ένα μέρος με θερμοκρασία δωματίου, που το βλέπει το φως (όχι άμεσα οι
ακτίνες του ήλιου). Ποτίστε μόνο όταν το χώμα γίνει ξηρό. Όταν
παρατηρήσετε τα μοσχεύματά σας να βγάζουν τους πρώτους βλαστούς,
αφαιρέσετε το μπουκάλι που τα προστατεύει.
Όταν οι συκιές σας αρχίσουν να έχουν
έντονη ανάπτυξη , μεταφυτέψτε τις με τη μπάλα χώματος σε μεγαλύτερες
γλάστρες ή στον κήπο σας, όταν ο καιρός το επιτρέψει. Κρατήστε τα φυτά
υγρά ποτίζοντάς τα συχνά για το υπόλοιπο του καλοκαιριού και
παρακολουθήστε τα καθώς μεγαλώνουν.
Πολλαπλασιασμός με εμβολιασμό
Μπορείτε να αλλάξετε την ποικιλία της συκιάς σας ή να κάνετε μια άγρια συκιά ήμερη με εμβολιασμό τύπου Τ. Την διαδικασία την έχουμε εξηγήσει σε αυτό το άρθρο. Στην περίπτωσή μας, αυτό που θα πρέπει να προσέξουμε είναι να κάνουμε στο υποκείμενο τομή ανάποδου Τ σε ετήσιους καλά ξυλοποιημένους βλαστούς, ώστε ο οφθαλμός που θα μπολιάσουμε να μην καταστραφεί από το γάλα της συκιάς. Η διαδικασία αυτή είναι λίγο δύσκολη και χρειάζεται εξάσκηση και υπομονή να την πετύχετε.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ) επικοινωνία στο share24gr@gmail.com
Πηγή:
