Παραδοσιακή ιστορία και χρήση
Η μέντα είναι ένα παγκοσμίως αγαπημένο και ευρέως χρησιμοποιούμενο
αρωματικό που βρίσκεται παντού, από οδοντόκρεμες μέχρι λικέρ και
φάρμακα. Σχεδόν ένα εκατομμύριο κούπες τσαγιού μέντας καταναλώνονται
καθημερινά, κάνοντάς το το τρίτο πιο δημοφιλές αρωματικό τσάι στον κόσμο
(μετά το τσάι και το χαμομήλι).
Το όνομα μέντα προέρχεται από τη Μίνθη, η οποία στην ελληνική
μυθολογία ήταν η κόρη του Κωκυτού. Υπάρχουν τρία είδη μέντας σε
καλλιέργεια και γενική χρήση: η spearmint, η peppermint και η
pennyroyal. Εμείς αναφερόμαστε κυρίως στην peppermint.
Η μέντα είναι ιθαγενές φυτό στην Ευρώπη. Το έλαιο της μέντας είναι
ένα σημαντικό ευρωπαϊκό προϊόν και έχουν αναπτυχθεί διάφορες ποικιλίες
μέντας, με κύρια τη μαύρη και την άσπρη. Η μαύρη μέντα έχει υψηλή
παραγωγή χαμηλής ποιότητας ελαίου (βασισμένη στο περιεχόμενο σε
μενθόλη), ενώ η άσπρη μέντα παράγει υψηλής ποιότητας έλαιο σε μικρότερες
ποσότητες. Η αμερικανική μέντα είναι της μαύρης ποικιλίας και περιέχει
λιγότερο από 50% μενθόλη. Οι Ιαπωνέζοι παράγουν το καλύτερης ποιότητας
έλαιο λόγω του μοναδικού τους κλίματος. Το ιαπωνικό έλαιο περιέχει πάνω
από 85% μενθόλη. Το έλαιο μέντας χρησιμοποιείται στη βιομηχανία
τροφίμων ως αρωματικό. Το βότανο και το έλαιό του χρησιμοποιούνται στη
μαγειρική λόγω των διεγερτικών, στομαχικών και διαλυτικών των αερίων του
στομάχου ιδιοτήτων τους.
Η μέντα χρησιμοποιείτο από τα αρχαία χρόνια. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι καλλιεργούσαν μέντα. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τη μέντα ως αρωματικό και για τη διακόσμηση. Η ιστορική ιατρική χρήση της μέντας δεν διαφέρει από τη σημερινή. Η μέντα χρησιμοποιήθηκε από τους βοτανοθεραπευτές για τη δυσπεψία και τους κολικούς του εντέρου.
Η μέντα χρησιμοποιείτο από τα αρχαία χρόνια. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι καλλιεργούσαν μέντα. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τη μέντα ως αρωματικό και για τη διακόσμηση. Η ιστορική ιατρική χρήση της μέντας δεν διαφέρει από τη σημερινή. Η μέντα χρησιμοποιήθηκε από τους βοτανοθεραπευτές για τη δυσπεψία και τους κολικούς του εντέρου.
Σύγχρονες έρευνες
Στην ιατρική η μέντα είναι χρήσιμη ως αντισπασμωδικό και
αποχρεμπτικό. Χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων των
κρυολογημάτων, της γρίπης και των νευρικών πυρετών, των νευρικών
διαταραχών, των αερίων του εντέρου και της κολίτιδας, του ρευματισμού
και ως τοπικό αναισθητικό και για να καλύψει τη γεύση διαφόρων φαρμάκων.
Το κύριο συστατικό της μέντας είναι η μενθόλη, η οποία είναι
αποδεδειγμένο κλινικά ότι βοηθά στην πέψη. Η μενθόλη είναι επίσης ένα
ήπιο αντισπασμωδικό που την κάνει χρήσιμη στην ανακούφιση των κραμπών
κατά την έμμηνο περίοδο και της ναυτίας. Είναι επίσης ένα ήπιο
αγγειοδιασταλτικό, που δημιουργεί ένα αίσθημα θέρμανσης ή έξαψης,
διεγείροντας την κυκλοφορία. Το έλαιο της μέντας έχει φανεί ότι είναι
αντιμικροβιακό και αντι-ιικό κατά της ασθένειας Newcastle, του ιού του
έρπητα, της ευλογιάς και του ιού του Δυτικού Νείλου. Ασκεί επίσης
σπασμολυτική δράση στους μαλακούς μύες και διεγείρει την παραγωγή
πεπτικών υγρών, κάτι που συμβάλει στην δράση της μέντας να διαλύει τα
αέρια του στομάχου. Τα φλαβονοειδή στη μέντα προσθέτουν επίσης στις
σπασμολυτικές και αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες του βοτάνου καθώς και
στις αντιμικροβιακές του ιδιότητες. Τα αζουλένια που περιέχει έχουν
αντιφλεγμονώδεις και κατά του έλκους ιδιότητες (σ.σ. για τα αζουλένια
δείτε περισσότερα στο χαμομήλι) και οι ταννίνες παρέχουν στυπτικότητα.
Το έλαιο της μέντας βοηθά πολύ τα άτομα με ευερέθιστο έντερο. Μερικές
διπλές-τυφλές μελέτες ανακάλυψαν ότι το έλαιο της μέντας μείωσε τον
πόνο που σχετιζόταν με εντερικούς σπασμούς που υπάρχουν στο ευερέθιστο
έντερο. Μια διπλή-τυφλή δοκιμή έδειξε ότι ο συνδυασμός ελαίων μέντας και
αγριο-κύμινου ήταν ανώτερος του placebo (ψευδοφαρμάκου) για άτομα με
γαστρεντερικά προβλήματα ή σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου. Το τσάι μέντας
φαίνεται ότι βοηθάει στους κολικούς των μωρών. Θα πρέπει όμως να
χρησιμοποιείται με προσοχή στα μωρά, διότι μπορεί να υπάρξει αντίδραση
πνιξίματος από μεγάλη ποσότητα μενθόλης. Επομένως το χαμομήλι είναι
καλύτερη επιλογή για τους κολικούς των βρεφών. Το έλαιο μέντας μπορεί να
χρησιμοποιηθεί και εξωτερικά. Όταν εφαρμόζεται τοπικά, δρα ως
αναλγητικό και μειώνει τον πόνο.
Δοσολογία
Για τη θεραπεία του ευερέθιστου εντέρου είναι προτιμότερο να
λαμβάνεται έλαιο μέντας σε κάψουλες. Η δοσολογία είναι δύο με τρεις
κάψουλες τρεις φορές την ημέρα. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να
λαμβάνεται τσάι μέντας. Για την παρασκευή του ρίχνετε ένα κουταλάκι
αποξηραμένων φύλλων μέντας σε ένα φλιτζάνι νερό και το αφήνετε για δέκα
λεπτά. Αυτό το τσάι μπορείτε να το πίνετε τρεις φορές την ημέρα.
Πηγή:
makeleio.gr