Μνημείο πρωτόφαντο, ένα θαύμα τεχνικής, που οικοδομήθηκε με λόγο τη «χρυσή τομή», παντρεύοντας τις θεωρίες των Πυθαγορείων και τις θεωρίες του Πλάτωνα, το Ανάκτορο των Αιγών αποτελεί τοπόσημο στην ιστορία, τη γεωγραφία και την αρχαιολογία.
Η αναστήλωσή του είναι σε πλήρη εξέλιξη και όπως τονίζει σε συνέντευξη της στο in.gr η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη, εάν εξασφαλιστεί η η αναγκαία χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ από το επόμενο ΕΣΠΑ, «το 2020 η Μακεδονία θα έχει αποκτήσει τον Παρθενώνα της».
«Στην πραγματικότητα οι Αιγές, όπως έχει αποδειχθεί τόσο από τη ζωγραφική όσο και από τα ελεφαντοστέινα των βασιλικών τάφων, αλλά κυρίως τώρα με τη μελέτη του Ανακτόρου και του πολεοδομικού συστήματος που δημιουργεί ο Φίλιππος στην πόλη, είναι η κιβωτός στην οποία γεννήθηκαν οι ιδέες που διεσπάρησαν την ελληνική οικουμένη» επισημαίνει η κ. Κοτταρίδη.
Το Ανάκτορο «είναι ίσης αξίας με τον Παρθενώνα. Δεν ήταν το σπίτι του βασιλιά, είναι το Μέγαρο Μαξίμου, είναι το κέντρο της διοίκησης, που δεν απευθύνεται στα μέλη της κυβέρνησης μόνο, αλλά σε όλους τους πολίτες των Αιγών.
Το περιστύλιο είναι ο τόπος συνάθροισης των πολιτών, χωράει περίπου 4.000 άτομα και οι Αιγές δεν είχαν παραπάνω άνδρες. Συγκεντρώνει όλες τις δραστηριότητες που είχε η πολιτική αγορά. Αυτό είναι το Ανάκτορο των Αιγών και είναι η ιδέα της 'πεφωτισμένης δεσποτείας', πώς εφαρμόζεται σε μία νέα τάξη πραγμάτων που ο Φίλιππος και η πεφωτισμένη ομάδα που τον στηρίζει θέλει να ξεκινήσει και να επιβάλλει και το καταφέρνει» υπογραμμίζει η κ. Κοτταρίδη.
«Αυτό το Ανάκτορο όταν θα το έχουμε, θα ξαναγράψουμε την ιστορία της αρχαίας αρχιτεκτονικής. Αυτό το μνημείο μάς έχει μάθει πάρα πολλά. Είναι πραγματικά κορυφαίο. Είναι ένα θαύμα τεχνικής και αυτό το διαπιστώνουμε σε όλα τα επίπεδα» συνεχίζει η κ. Κοτταρίδη. Ο αρχιτέκτονας του μνημείου, τονίζει, εμπνέεται τόσο από τις θεωρίες των Πυθαγορείων όσο και από τις θεωρίες του Πλάτωνα, τα πάντα ανταποκρίνονται στον λόγο της 'χρυσής τομής', ενώ στην κάτοψη ενσωματώνει όλη τη θεωρία του Πλάτωνα για την ψυχή του κόσμου.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση του Ανακτόρου στο τέλος των εργασιών
«Αυτό είναι μία συγκλονιστική ιστορία. Σημαίνει ότι μιλάμε για ένα εξαιρετικά μορφωμένο κύκλο ανθρώπων, δηλαδή μας βοηθάει να αναθεωρήσουμε τις ιδέες που είχαμε από τα βιβλία του σχολείου και κυρίως από τους λίβελους του Δημοσθένη για τον Φίλιππο και το περιβάλλον του, μας δείχνει τη στενή σχέση της Μακεδονίας με τους πλατωνικούς του βασιλείου και κυρίως μας δείχνει πώς αυτοί σκέφτηκαν και εφάρμοσαν την ιδέα της 'πεφωτισμένης δεσποτείας' στην αρχιτεκτονική. Αυτό λοιπόν το κτήριο το έχουμε στην Ελλάδα και ευτυχώς σώθηκε ένα μεγάλο κομμάτι των δαπέδων, σώθηκαν οι τοιχοβάτες σε πολλά σημεία, άρα μπορούμε με ακρίβεια και απόλυτη βεβαιότητα να το αναπαραστήσουμε σε ποσοστό 90 τοις εκατό» αναφέρει.
Αναστήλωση με το «βελόνι»
Περιγράφοντας την πορεία των έργων, η κ. Κοτταρίδη τονίζει ότι αποχωμάτωση για την αποκάλυψη του μνημείου δεν έγινε ποτέ. «Έγινε συστηματικότατη ανασκαφή με κάναβο, λες και σκάβαμε προϊστορικά. Είχαμε, λοιπόν, εκπληκτικά ευρήματα, γιατί πολλά κομμάτια ήταν πεσμένα ή αποτεθειμένα στα μπάζα.
Αντίστοιχη δουλειά, με το 'βελόνι', έχει η Ακρόπολη, γιατί κι εκεί είχαν να κεντήσουν και να βρουν θραυσματάκια. Όλο αυτό το έργο είναι μια εποποιία» δηλώνει η κ. Κοτταρίδη, σημειώνοντας πως τον επόμενο χρόνο θα κυκλοφορήσει μία ειδική έκδοση που θα παρουσιάζει όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά μέλη και τη θέση τους στο χώρο.
«Έχουμε καταγράψει πάνω από 4.000 αρχιτεκτονικά μέλη. Κομμάτια του περιστυλίου, επιστύλια, χαρακτηριστικά στοιχεία του Ανακτόρου. Μαζεύουμε τα θραύσματά του, τα οποία συναρμόζονται στο κομμάτι που θα αναπλαστεί στο μουσείο και μας οδηγούν σε καταπληκτικές νέες ανακαλύψεις, οι οποίες έχουν πραγματικά χέρια, πόδια και κεφάλι και δεν είναι πυροτεχνήματα και ευφυολογήματα ή ιστορίζοντα θεωρήματα με λήψη του ζητουμένου, γιατί ξεκινάμε από τις πέτρες και οι πέτρες είναι ειλικρινείς, δεν μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Έχεις δεδομένα αυστηρά και βαριά» συνεχίζει.
Πανοραμική άποψη του Ανακτόρου
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνονται οι εργασίες στη δυτική πτέρυγα του Ανακτόρου, σε ύψος περίπου 1,5 μ., σε όλα τα δάπεδα και τους περιβάλλοντες τοιχοβάτες, στη νότια πτέρυγα όπου βρίσκονται τα υπέροχα ψηφιδωτά και στο νοτιοανατολικό κομμάτι της πρόσοψης. Θα χρειαστεί η επόμενη προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ για να ολοκληρωθούν οι εργασίες σε όλο το συγκρότημα των 12,5 στρεμμάτων, δηλαδή τα έργα στη βόρεια πλευρά, η ανάταξη του κεντρικού περιστυλίου και του άνδηρου, αλλά και τα έργα στο δυτικό περιστύλιο, όπου ήταν τα λουτρά, τα μαγειρεία, οι αποθήκες κλπ.
Επισκέψεις στην αναστήλωση
Από τον Ιούνιο του 2016 οι επισκέπτες του χώρου θα μπορούν να παρακολουθούν από κοντά τα έργα αναστήλωσης στη νότια πλευρά του Ανακτόρου. «Αφού διαχειριστούμε τον εργοταξιακό χώρο έτσι ώστε να μην είναι επικίνδυνο ούτε για τους επισκέπτες ούτε και για το μνημείο, θα δημιουργήσουμε μία πρόσβαση από τα νότια και μία ειδική διαδρομή με εποπτικό υλικό, για να μπορούν να περιηγηθούν τη νότια πλευρά και να έχουν οπτική εμπειρία της αναστήλωσης» αναφέρει η κ. Κοτταρίδη, επισημαίνοντας πως εάν υπάρξει χρηματοδότηση τότε θα μπορούν να γίνονται ξεναγήσεις, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα για ειδικές ομάδες επισκεπτών, φοιτητές ή μαθητές λυκείου.
Πηγή:
Η αναστήλωσή του είναι σε πλήρη εξέλιξη και όπως τονίζει σε συνέντευξη της στο in.gr η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη, εάν εξασφαλιστεί η η αναγκαία χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ από το επόμενο ΕΣΠΑ, «το 2020 η Μακεδονία θα έχει αποκτήσει τον Παρθενώνα της».
«Στην πραγματικότητα οι Αιγές, όπως έχει αποδειχθεί τόσο από τη ζωγραφική όσο και από τα ελεφαντοστέινα των βασιλικών τάφων, αλλά κυρίως τώρα με τη μελέτη του Ανακτόρου και του πολεοδομικού συστήματος που δημιουργεί ο Φίλιππος στην πόλη, είναι η κιβωτός στην οποία γεννήθηκαν οι ιδέες που διεσπάρησαν την ελληνική οικουμένη» επισημαίνει η κ. Κοτταρίδη.
Το Ανάκτορο «είναι ίσης αξίας με τον Παρθενώνα. Δεν ήταν το σπίτι του βασιλιά, είναι το Μέγαρο Μαξίμου, είναι το κέντρο της διοίκησης, που δεν απευθύνεται στα μέλη της κυβέρνησης μόνο, αλλά σε όλους τους πολίτες των Αιγών.
Το περιστύλιο είναι ο τόπος συνάθροισης των πολιτών, χωράει περίπου 4.000 άτομα και οι Αιγές δεν είχαν παραπάνω άνδρες. Συγκεντρώνει όλες τις δραστηριότητες που είχε η πολιτική αγορά. Αυτό είναι το Ανάκτορο των Αιγών και είναι η ιδέα της 'πεφωτισμένης δεσποτείας', πώς εφαρμόζεται σε μία νέα τάξη πραγμάτων που ο Φίλιππος και η πεφωτισμένη ομάδα που τον στηρίζει θέλει να ξεκινήσει και να επιβάλλει και το καταφέρνει» υπογραμμίζει η κ. Κοτταρίδη.
«Αυτό το Ανάκτορο όταν θα το έχουμε, θα ξαναγράψουμε την ιστορία της αρχαίας αρχιτεκτονικής. Αυτό το μνημείο μάς έχει μάθει πάρα πολλά. Είναι πραγματικά κορυφαίο. Είναι ένα θαύμα τεχνικής και αυτό το διαπιστώνουμε σε όλα τα επίπεδα» συνεχίζει η κ. Κοτταρίδη. Ο αρχιτέκτονας του μνημείου, τονίζει, εμπνέεται τόσο από τις θεωρίες των Πυθαγορείων όσο και από τις θεωρίες του Πλάτωνα, τα πάντα ανταποκρίνονται στον λόγο της 'χρυσής τομής', ενώ στην κάτοψη ενσωματώνει όλη τη θεωρία του Πλάτωνα για την ψυχή του κόσμου.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση του Ανακτόρου στο τέλος των εργασιών
«Αυτό είναι μία συγκλονιστική ιστορία. Σημαίνει ότι μιλάμε για ένα εξαιρετικά μορφωμένο κύκλο ανθρώπων, δηλαδή μας βοηθάει να αναθεωρήσουμε τις ιδέες που είχαμε από τα βιβλία του σχολείου και κυρίως από τους λίβελους του Δημοσθένη για τον Φίλιππο και το περιβάλλον του, μας δείχνει τη στενή σχέση της Μακεδονίας με τους πλατωνικούς του βασιλείου και κυρίως μας δείχνει πώς αυτοί σκέφτηκαν και εφάρμοσαν την ιδέα της 'πεφωτισμένης δεσποτείας' στην αρχιτεκτονική. Αυτό λοιπόν το κτήριο το έχουμε στην Ελλάδα και ευτυχώς σώθηκε ένα μεγάλο κομμάτι των δαπέδων, σώθηκαν οι τοιχοβάτες σε πολλά σημεία, άρα μπορούμε με ακρίβεια και απόλυτη βεβαιότητα να το αναπαραστήσουμε σε ποσοστό 90 τοις εκατό» αναφέρει.
Αναστήλωση με το «βελόνι»
Περιγράφοντας την πορεία των έργων, η κ. Κοτταρίδη τονίζει ότι αποχωμάτωση για την αποκάλυψη του μνημείου δεν έγινε ποτέ. «Έγινε συστηματικότατη ανασκαφή με κάναβο, λες και σκάβαμε προϊστορικά. Είχαμε, λοιπόν, εκπληκτικά ευρήματα, γιατί πολλά κομμάτια ήταν πεσμένα ή αποτεθειμένα στα μπάζα.
Αντίστοιχη δουλειά, με το 'βελόνι', έχει η Ακρόπολη, γιατί κι εκεί είχαν να κεντήσουν και να βρουν θραυσματάκια. Όλο αυτό το έργο είναι μια εποποιία» δηλώνει η κ. Κοτταρίδη, σημειώνοντας πως τον επόμενο χρόνο θα κυκλοφορήσει μία ειδική έκδοση που θα παρουσιάζει όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά μέλη και τη θέση τους στο χώρο.
«Έχουμε καταγράψει πάνω από 4.000 αρχιτεκτονικά μέλη. Κομμάτια του περιστυλίου, επιστύλια, χαρακτηριστικά στοιχεία του Ανακτόρου. Μαζεύουμε τα θραύσματά του, τα οποία συναρμόζονται στο κομμάτι που θα αναπλαστεί στο μουσείο και μας οδηγούν σε καταπληκτικές νέες ανακαλύψεις, οι οποίες έχουν πραγματικά χέρια, πόδια και κεφάλι και δεν είναι πυροτεχνήματα και ευφυολογήματα ή ιστορίζοντα θεωρήματα με λήψη του ζητουμένου, γιατί ξεκινάμε από τις πέτρες και οι πέτρες είναι ειλικρινείς, δεν μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Έχεις δεδομένα αυστηρά και βαριά» συνεχίζει.
Πανοραμική άποψη του Ανακτόρου
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Από τις εργασίες στο Ανάκτορο
Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνονται οι εργασίες στη δυτική πτέρυγα του Ανακτόρου, σε ύψος περίπου 1,5 μ., σε όλα τα δάπεδα και τους περιβάλλοντες τοιχοβάτες, στη νότια πτέρυγα όπου βρίσκονται τα υπέροχα ψηφιδωτά και στο νοτιοανατολικό κομμάτι της πρόσοψης. Θα χρειαστεί η επόμενη προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ για να ολοκληρωθούν οι εργασίες σε όλο το συγκρότημα των 12,5 στρεμμάτων, δηλαδή τα έργα στη βόρεια πλευρά, η ανάταξη του κεντρικού περιστυλίου και του άνδηρου, αλλά και τα έργα στο δυτικό περιστύλιο, όπου ήταν τα λουτρά, τα μαγειρεία, οι αποθήκες κλπ.
Επισκέψεις στην αναστήλωση
Από τον Ιούνιο του 2016 οι επισκέπτες του χώρου θα μπορούν να παρακολουθούν από κοντά τα έργα αναστήλωσης στη νότια πλευρά του Ανακτόρου. «Αφού διαχειριστούμε τον εργοταξιακό χώρο έτσι ώστε να μην είναι επικίνδυνο ούτε για τους επισκέπτες ούτε και για το μνημείο, θα δημιουργήσουμε μία πρόσβαση από τα νότια και μία ειδική διαδρομή με εποπτικό υλικό, για να μπορούν να περιηγηθούν τη νότια πλευρά και να έχουν οπτική εμπειρία της αναστήλωσης» αναφέρει η κ. Κοτταρίδη, επισημαίνοντας πως εάν υπάρξει χρηματοδότηση τότε θα μπορούν να γίνονται ξεναγήσεις, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα για ειδικές ομάδες επισκεπτών, φοιτητές ή μαθητές λυκείου.
Άννα Ανδίρα
Πηγή:
in.gr