Ένα ονειρικό οδοιπορικό ανάμεσα στα ξωτικά και τις νεράϊδες των άγριων
ποταμών που ξεχυλίζουν ζωή και ορμή μετά από τις συγκλονιστικές βροχές
στην περιοχή θα κάνουμε και απόψε…Για αιώνες η διάβαση της Πίνδου ήταν μια δύσκολη υπόθεση. Τα φορτωμένα καραβάνια και οι οδοιπόροι κατέφθαναν στην Πύλη των Τρικάλων από κάθε άκρη της Θεσσαλίας. Διανυκτέρευαν στα χάνια της και το πρωί διάβαιναν το πέτρινο γεφύρι και ανηφόριζαν τις στράτες των βουνών.Μια διαδικασία επίπονη και πολλές φορές επικίνδυνη λόγω των δύσκολων καιρικών φαινομένων, των ανύπαρκτων δρόμων, αλλά και των ληστών που διαφέντευαν τα ορεινά περάσματα, επαναλαμβανόταν καθημερινά, αφού τα χωριά του ορεινού όγκου δεν είχαν άλλο τρόπο να επικοινωνήσουν με τον «έξω κόσμο».
Αλλαξαν όμως οι καιροί. Από το 1936 και μετά, αφού διανοίχτηκε ο δρόμος για τα χωριά της Νότιας Πίνδου, το γεφύρι της Πύλης που έκτισε το 1514 ο Αγιος Βησσαρίων και θεωρείται ένα από τα ομορφότερα του ορεινού όγκου, ουσιαστικά παροπλίστηκε.
Παρ” όλα αυτά, ακόμα και σήμερα ο επισκέπτης θα σταθεί στις όχθες του Πορταΐτικου ποταμού, θα πιει τον καφέ του στις καφετέριες κάτω από το πλατανόδασος, θα περιηγηθεί στο πέτρινο κομψό γεφύρι, θα ψωνίσει βότανα του βουνού και άλλα αναμνηστικά από τους υπαίθριους πωλητές, πριν συνεχίσει για τα υψίπεδα της Πίνδου.
Η κωμόπολη της Πύλης απέχει μόλις 25 χλμ. από τα Τρίκαλα και
βρίσκεται στα ριζά του Κόζιακα, στο άνοιγμα μιας φυσικής ορεινής πόρτας
(πύλης), που αποτελεί ένα από τα ελάχιστα βατά περάσματα προς τη Νότια
Πίνδο. Από την Πύλη η ανάβαση έως τα υψίπεδα του Κόζιακα διαρκεί περίπου
30 με 40΄. Χωρίς καλά καλά να το καταλάβετε, θα βρεθείτε σε πανέμορφα
ορεινά τοπία απολαμβάνοντας τη θαλπωρή βουνίσιων χωριών που πλέον
αποτελούν δημοφιλή θέρετρα.
Στη συνοικία Πόρτα Παναγιά, πλάι στις κατάφυτες όχθες του Πορταΐτικου ποταμού, είναι κτισμένη πάνω σε θεμέλια αρχαίου ναού η βυζαντινή εκκλησία της Παναγιάς των Μεγάλων Πυλών (3ος αι.). Εντυπωσιάζει με την ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική αλλά και με τον σπάνιο ψηφιδωτό εσωτερικό διάκοσμο που απεικονίζει σε αντίστροφη θέση την Παναγία με τον Χριστό. Δυστυχώς ο γλυπτός διάκοσμος που τον καθιστούσε μοναδικό στον ελλαδικό χώρο, καταστράφηκε από πυρκαγιά. Ευτυχώς, διασώζονται οι δύο ψηφιδωτές εικόνες του 1285.
Mόλις 6 χλμ. από την Πύλη, συναντάμε τη Μονή Σωτήρος Δουσίκου που ίδρυσε ο Αγιος Βησσαρίωνας το 1535. Αξιόλογο είναι το αθωνικού τύπου καθολικό με το περίτεχνο τέμπλο. Σημαντική είναι και η ιστορικής σημασίας βιβλιοθήκη της Μονής, όπου φυλάσσονται εκατοντάδες τόμοι με χειρόγραφους κώδικες, ειλητάρια, χρυσόβουλα, σιγίλλια και φιρμάνια.
Στην πορεία θα επισκεφτείτε με σύντομη παράκαμψη την Παλιοκαρυά με την
ντριστέλα (νεροτριβή), μία από τις ελάχιστες της Νότιας Πίνδου σε
λειτουργία. Από εκεί θα συνεχίσετε για την κοίτη του Παλιοκαρίτη, όπου
θα δείτε το πέτρινο γεφύρι να ποζάρει διακριτικά πάνω από δύο μικρούς
καταρράκτες.
Δυτικά, η κωνική κορυφή του βουνού Αυγό φράζει τον ορίζοντα.
Κοκκινωπές συστάδες από φυλλοβόλα δέντρα δημιουργούν μοναδικές
αντιθέσεις μόλις τα πρώτα χιόνια πασπαλίσουν τις κορφές, κάπου στα τέλη
του Οκτώβρη. Εδώ βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του μικρού χιονοδρομικού
κέντρου, ενώ κάθε καλοκαίρι πραγματοποιείται το ετήσιο αντάμωμα των
Σαρακατσαναίων.
Μάλιστα, όταν ο φθινοπωρινός καιρός είναι γλυκός, η περιοχή ενδείκνυται για υπαίθριες εναλλακτικές δραστηριότητες: μπορείτε να κάνετε βόλτα με άλογο συνοδεία έμπειρου οδηγού ή να νοικιάσετε τετρακίνητα οχήματα τύπου ATV, καθώς υπάρχουν αρκετοί δασικοί δρόμοι, ιδανικό πεδίο για 4×4 αλλά και για mountain bike.
Αμέτρητα μονοπάτια θα σας προσφέρουν αξέχαστες πεζοπορικές διαδρομές. Ενα από αυτά διασχίζει το δάσος της Χουτιάνας και σας φέρνει στο ορειβατικό καταφύγιο σε υψόμετρο 1.720μ., σε απόσταση αναπνοής από την ψηλότερη κορφή του Κόζιακα.
Στην Κατοχή, εδώ χτυπούσε η καρδιά της ελεύθερης ορεινής Ελλάδας και
αυτό ήταν κάτι αδιανόητο για τους κατακτητές. Από τον Αύγουστο του 1943
έως τον Αύγουστο του 1944 διήρκεσαν οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στα
βουνά της Πίνδου που κατέστρεψαν περίπου 1.500 χωριά. Ανάμεσά τους το
Περτούλι, η Eλάτη, το Νεραϊδοχώρι, η Πύρρα, η Καστανιά. Ολα τα χωριά του
Κόζιακα.
Μετά την Απελευθέρωση και τον αιματηρό εμφύλιο, οι σκληροτράχηλοι κάτοικοι, αν και κυριολεκτικά παρέλαβαν «καμένη γη», δεν το έβαλαν κάτω. Με απίστευτες θυσίες και πρωτόγονα μέσα μετέφεραν μηχανήματα από τα Τρίκαλα και έστησαν το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας στο ρημαγμένο Περτούλι. Στην αρχή κατάφεραν να κρατήσουν το παραγωγικό δυναμικό στον τόπο του, όμως όχι για πολύ.
Σήμερα το Περτούλι, λόγω της πανέμορφης φύσης του είναι ένας από τους
δημοφιλέστερους ορεινούς τουριστικούς προορισμούς, με μερικούς από τους
καλύτερους ξενώνες στη χώρα. Από εδώ μπορείτε αν θέλετε να επιστρέψετε
στα Τρίκαλα ακολουθώντας τον δρόμο που περνά τη Χρυσομηλιά και από εκεί
κατηφορίζει για την κοίτη του Πηνειού και την Καλαμπάκα.
Μόλις 4χλμ. δυτικά από το Περτούλι, συναντάμε το Νεραϊδοχώρι που
μέχρι πρόσφατα βρισκόταν στη σκιά του πρώτου. Μετά τη δημιουργία
εξαιρετικών υποδομών, ακολουθεί τη δική του ξεχωριστή πορεία στο
τουριστικό στερέωμα, καθώς βρίσκεται σε θαυμάσια τοποθεσία.
Από την πλατεία του χωριού αξίζει να κατηφορίσετε ακόμη και με τα πόδια τον δασικό δρόμο που καταλήγει στην κοίτη του Καμνάι, παραπόταμου του Αχελώου. Από εδώ ξεκινά μια μοναδικής ομορφιάς διαδρομή, ό,τι πρέπει για πεζοπορία ή mountain bike, που οδηγεί μέσα από παρθένο δάσος στο Περτούλι. Προσοχή, ο δρόμος είναι κλειστός με μπάρες για τα αυτοκίνητα. Ο ποταμός από τον Νοέμβριο και μετά είναι ιδανικός και για τους έμπειρους καγιάκερ, που έρχονται εδώ για δυνατές συγκινήσεις στα γρήγορα νερά του.
Λίγο μετά το Νεραϊδοχώρι, στη διαδρομή προς Αχελώο, θα δείτε την παλιά πέτρινη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, κτίσμα του 1793: στον κούφιο τρούλο της λειτουργούσε κρυφό σχολειό, ενώ στην Κατοχή αποτελούσε κρησφύγετο ανταρτών. Μια σκάλα θα σας οδηγήσει στην ευρηματική κρυψώνα.
4 χλμ. μετά τη διασταύρωση για Αγιο Νικόλαο, αξίζει μια στάση για τη
σπηλιά με την ομώνυμη νεόκτιστη εκκλησία. Η συνάντηση με τον
Ασπροπόταμο, όπως αποκαλούν οι ντόπιοι τον Αχελώο, γίνεται στην
τοποθεσία Αλεξίου και είναι εντυπωσιακή. Από το ύψος της γέφυρας θα
θαυμάσετε το ασημί του ήλιου να χρωματίζει τη ράχη του ποταμού ενώ το
φθινόπωρο τα φύλλα των δέντρων κατά μήκος της κοίτης έχουν πάρει όλες
τις ζεστές αποχρώσεις των χρωμάτων της γης.
Από τη θέση Αλεξίου μπορείτε να πάτε και προς το βλάχικο κεφαλοχώρι Γαρδίκι, αν και έχετε ακόμη μια επιλογή που είναι και η προτεινόμενη: ο δρόμος οδηγεί μετά από καταπληκτική πορεία, αρχικά πλάι στο ποτάμι και μετά ανάμεσα σε πυκνό ελατόδασος και ενδιαφέροντα χωριά, στην τοποθεσία Τρία Ποτάμια κι από εκεί συνεχίζει προς Καλαμπάκα (άσφαλτος 70 χλμ.).
Στα χαμηλά, από ύψος 250 έως 900μ., κυριαρχούν οι βελανιδιές και στα
ρέματα τα πλατάνια και οι ιτιές, χωρίς να λείπουν οι οξιές, οι καστανιές
και τα πεύκα. Ομως τα εντυπωσιακά δάση του βουνού είναι αυτά της
κεφαλληνιακής ελάτης, που σκαρφαλώνουν σε ύψος έως 1.600μ.
Πηγή:
enallaxnews.gr
Στη συνοικία Πόρτα Παναγιά, πλάι στις κατάφυτες όχθες του Πορταΐτικου ποταμού, είναι κτισμένη πάνω σε θεμέλια αρχαίου ναού η βυζαντινή εκκλησία της Παναγιάς των Μεγάλων Πυλών (3ος αι.). Εντυπωσιάζει με την ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική αλλά και με τον σπάνιο ψηφιδωτό εσωτερικό διάκοσμο που απεικονίζει σε αντίστροφη θέση την Παναγία με τον Χριστό. Δυστυχώς ο γλυπτός διάκοσμος που τον καθιστούσε μοναδικό στον ελλαδικό χώρο, καταστράφηκε από πυρκαγιά. Ευτυχώς, διασώζονται οι δύο ψηφιδωτές εικόνες του 1285.
Mόλις 6 χλμ. από την Πύλη, συναντάμε τη Μονή Σωτήρος Δουσίκου που ίδρυσε ο Αγιος Βησσαρίωνας το 1535. Αξιόλογο είναι το αθωνικού τύπου καθολικό με το περίτεχνο τέμπλο. Σημαντική είναι και η ιστορικής σημασίας βιβλιοθήκη της Μονής, όπου φυλάσσονται εκατοντάδες τόμοι με χειρόγραφους κώδικες, ειλητάρια, χρυσόβουλα, σιγίλλια και φιρμάνια.
Μάλιστα, όταν ο φθινοπωρινός καιρός είναι γλυκός, η περιοχή ενδείκνυται για υπαίθριες εναλλακτικές δραστηριότητες: μπορείτε να κάνετε βόλτα με άλογο συνοδεία έμπειρου οδηγού ή να νοικιάσετε τετρακίνητα οχήματα τύπου ATV, καθώς υπάρχουν αρκετοί δασικοί δρόμοι, ιδανικό πεδίο για 4×4 αλλά και για mountain bike.
Αμέτρητα μονοπάτια θα σας προσφέρουν αξέχαστες πεζοπορικές διαδρομές. Ενα από αυτά διασχίζει το δάσος της Χουτιάνας και σας φέρνει στο ορειβατικό καταφύγιο σε υψόμετρο 1.720μ., σε απόσταση αναπνοής από την ψηλότερη κορφή του Κόζιακα.
Μετά την Απελευθέρωση και τον αιματηρό εμφύλιο, οι σκληροτράχηλοι κάτοικοι, αν και κυριολεκτικά παρέλαβαν «καμένη γη», δεν το έβαλαν κάτω. Με απίστευτες θυσίες και πρωτόγονα μέσα μετέφεραν μηχανήματα από τα Τρίκαλα και έστησαν το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας στο ρημαγμένο Περτούλι. Στην αρχή κατάφεραν να κρατήσουν το παραγωγικό δυναμικό στον τόπο του, όμως όχι για πολύ.
Από την πλατεία του χωριού αξίζει να κατηφορίσετε ακόμη και με τα πόδια τον δασικό δρόμο που καταλήγει στην κοίτη του Καμνάι, παραπόταμου του Αχελώου. Από εδώ ξεκινά μια μοναδικής ομορφιάς διαδρομή, ό,τι πρέπει για πεζοπορία ή mountain bike, που οδηγεί μέσα από παρθένο δάσος στο Περτούλι. Προσοχή, ο δρόμος είναι κλειστός με μπάρες για τα αυτοκίνητα. Ο ποταμός από τον Νοέμβριο και μετά είναι ιδανικός και για τους έμπειρους καγιάκερ, που έρχονται εδώ για δυνατές συγκινήσεις στα γρήγορα νερά του.
Λίγο μετά το Νεραϊδοχώρι, στη διαδρομή προς Αχελώο, θα δείτε την παλιά πέτρινη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, κτίσμα του 1793: στον κούφιο τρούλο της λειτουργούσε κρυφό σχολειό, ενώ στην Κατοχή αποτελούσε κρησφύγετο ανταρτών. Μια σκάλα θα σας οδηγήσει στην ευρηματική κρυψώνα.
Από τη θέση Αλεξίου μπορείτε να πάτε και προς το βλάχικο κεφαλοχώρι Γαρδίκι, αν και έχετε ακόμη μια επιλογή που είναι και η προτεινόμενη: ο δρόμος οδηγεί μετά από καταπληκτική πορεία, αρχικά πλάι στο ποτάμι και μετά ανάμεσα σε πυκνό ελατόδασος και ενδιαφέροντα χωριά, στην τοποθεσία Τρία Ποτάμια κι από εκεί συνεχίζει προς Καλαμπάκα (άσφαλτος 70 χλμ.).
Πηγή:
enallaxnews.gr
