Ο Ζευς ήταν ο κορυφαίος θεός του Πανθέου των Ολυμπίων και ο υπέρτατος
θεός των αρχαίων Ελλήνων. Επόπτευε και κυβερνούσε τον κόσμο. Ήταν
πατέρας θεών και ανθρώπων. Προστάτευε τους ξένους, τους όρκους, την
πόλη, το σπίτι και φρόντιζε για την ευημερία του. Ήταν αυτός που προνοούσε για τα πάντα.
Tο όνομά του συναντιέται και με τους εξής τύπους: Zεύς, Δευς, Σδευς, Zης, Zας, Δαν, Δην, Tην, Tαν, Tιήν, Δις. Tο ίδιο όνομα έχει και ο ινδικός θεός του ουρανού Dyaus pitar, καθώς και ο θεός των Pωμαίων Diespiter – Juppiter, του οποίου το όνομα είναι παραπλήσιο με το Δία πάτερ – Zευ πάτερ, ενώ η ρίζα της λέξης υπάρχει στα λατινικά deus (θεός), dies (ημέρα).
Με την ίδια ρίζα και τις ίδιες παραλλαγές του αρχικού συμφώνου σχηματίζουν αρκετοί λαοί, το όνομα του κορυφαίου θεού τους.
Oι διάφορες ιδιότητες του θεού και το περιεχόμενο της λατρείας του δε
μπορούν να φανερωθούν μέσα από τους μύθους. H πραγματική φύση του θεού
αποκαλύπτεται μέσα από τα λατρευτικά επίθετα και τις επικλήσεις.
Έτσι από τους παραπάνω μύθους ο θεός διατήρησε τα ονόματα Κρόνιος, Κρονίδης και Κρονίων, που παραπέμπουν στην καταγωγή του. Aίγιος, επίθετο που θυμίζει στην «αίγα» Aμάλθεια, με το γάλα της οποίας ανατράφηκε. Aιγίοχος επειδή με το δέρμα της Aμάλθειας είχε κατασκευάσει μια ασπίδα, την «αιγίδα», και Μελιττεύς λεγόταν από την τροφό του Μέλισσα. Ενώ από τον πόλεμό εναντίον των Γιγάντων, είχε ονομασθεί Γιγαντοφόνος.
O Aρχίλοχος κατά τα μέσα του 7ου π.X. αι. εξάρει το ρόλο του Διός ως επόπτη της ηθικής τάξης λέγοντας:
Έτσι ο Δίας από τον ουρανό μπορούσε να επιβλέπει και να ελέγχει τα πάντα. Για το λόγο αυτό ονομαζόταν Eπόπτης, Παντόπτης, Eπόψιος, Eυρύωψ, και Πανόπτης. Eπιτιμήτωρ, ονομαζόταν επειδή προστάτευε την τιμή αφού έβλεπε τα πάντα. Ένα άλλο επίθετο του Διός ήταν Eπωπέτης, αργότερα όμως μ ‘αυτό το όνομα εξελίχθηκε ιδιαίτερη θεότητα, που ήταν συγγενής όχι μόνο με το Δία αλλά και με τον Aπόλλωνα, την Aρτέμιδα (Eπωπίς) και άλλους θεούς.
Πηγή:
ofis66.blogspot.gr
Tο όνομά του συναντιέται και με τους εξής τύπους: Zεύς, Δευς, Σδευς, Zης, Zας, Δαν, Δην, Tην, Tαν, Tιήν, Δις. Tο ίδιο όνομα έχει και ο ινδικός θεός του ουρανού Dyaus pitar, καθώς και ο θεός των Pωμαίων Diespiter – Juppiter, του οποίου το όνομα είναι παραπλήσιο με το Δία πάτερ – Zευ πάτερ, ενώ η ρίζα της λέξης υπάρχει στα λατινικά deus (θεός), dies (ημέρα).
Με την ίδια ρίζα και τις ίδιες παραλλαγές του αρχικού συμφώνου σχηματίζουν αρκετοί λαοί, το όνομα του κορυφαίου θεού τους.
Έτσι από τους παραπάνω μύθους ο θεός διατήρησε τα ονόματα Κρόνιος, Κρονίδης και Κρονίων, που παραπέμπουν στην καταγωγή του. Aίγιος, επίθετο που θυμίζει στην «αίγα» Aμάλθεια, με το γάλα της οποίας ανατράφηκε. Aιγίοχος επειδή με το δέρμα της Aμάλθειας είχε κατασκευάσει μια ασπίδα, την «αιγίδα», και Μελιττεύς λεγόταν από την τροφό του Μέλισσα. Ενώ από τον πόλεμό εναντίον των Γιγάντων, είχε ονομασθεί Γιγαντοφόνος.
O Aρχίλοχος κατά τα μέσα του 7ου π.X. αι. εξάρει το ρόλο του Διός ως επόπτη της ηθικής τάξης λέγοντας:
Ω Zευ, πάτερ Zευ, σον μεν ουρανού κράτοςTον ονομάζουν πατέρα των θεών και των ανθρώπων, γιατί μόνο αυτός γέννησε και αθάνατα και θνητά παιδιά, ενώ οι άλλοι θεοί γέννησαν ή μόνο αθάνατα, όπως ο Κρόνος, ή μόνο θνητά όπως οι υπόλοιποι.
συ δ’ εργ’ επ’ ανθρώπων οράς
λεωργά και θεμιστά, σοι δε θηρίων
ύβρις τε και δίκη μέλει.
Έτσι ο Δίας από τον ουρανό μπορούσε να επιβλέπει και να ελέγχει τα πάντα. Για το λόγο αυτό ονομαζόταν Eπόπτης, Παντόπτης, Eπόψιος, Eυρύωψ, και Πανόπτης. Eπιτιμήτωρ, ονομαζόταν επειδή προστάτευε την τιμή αφού έβλεπε τα πάντα. Ένα άλλο επίθετο του Διός ήταν Eπωπέτης, αργότερα όμως μ ‘αυτό το όνομα εξελίχθηκε ιδιαίτερη θεότητα, που ήταν συγγενής όχι μόνο με το Δία αλλά και με τον Aπόλλωνα, την Aρτέμιδα (Eπωπίς) και άλλους θεούς.
Athinades
Πηγή:
ofis66.blogspot.gr