(Δημήτρης ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους , σελίδα 477 α) .
Οι παραδόσεις, οι θρύλοι και οι μύθοι, πού έγιναν σ΄εμάς γνωστοί από τα Κείμενα Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων : είναι πολλοί και συχνά αλληλοσυγκρουόμενοι.
Αναφέρω τούς Επικρατέστερους : Κατά τον Αρχαιολόγο και μελετητή των θεμάτων της Ολυμπίας , Τάκη Δημόπουλο….είναι πολύ δύσκολο να βρεί κανείς άκρη.
Γράφει : " Πόσο είναι δύσκολο να ξεδιαλύνει κανείς Ιστορικά μέσ' απ' αυτή τη μορφή της Δωρικής παραδόσεως την Αληθινή Ροή των Γεγονότων και των λαών πού διαδοχικά επικράτησαν στην Ηλεία, είναι ολοφάνερο. Πίσω από κάθε ίσως πρόσωπο πού αναφέρεται, κινείται λαός ολόκληρος... Πολλά σκοτεινά κι αξεδιάλυτα φαίνονται μέσα στο Μύθο.... Κι ωστόσο νοιώθει κανείς, ότι κάτω απ' όλα αυτά τ΄ αβέβαια κι' άχρονα σχήματα κι' ονόματα, κρύβονται γεγονότα ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ" .
(Τ.ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ : Ολυμπία, Σελίδα 40 ).
Ο Πρώτος Βωμός της Ολυμπίας Υπήρξε το "Γαίον" , ή ο "Γαίος" πού ήταν αφιερωμένος στη θεά Γη. Το Γαίο υπήρξε το Πρώτο Μαντείο της Ελλάδας και Αυτό ήταν Εγκατεστημένο , στη μαγευτική κοιλάδα της Ολυμπίας. Φαίνεται πώς η πρώτη θεότητα πού λατρεύτηκε στην Ελλάδα ήταν η Μητέρα Γη . Πανάρχαια ιερά της Μητέρας Γης : υπήρχαν επίσης στη Δωδώνη, στους Δελφούς και στην Αττική. Η Μητέρα Γη , λεγόταν επίσης και Γαία και Χθών. Κατά το Ελληνικό μύθο στην αρχαία Ελλάδα : Η Γαία παντρεύτηκε τον Ουρανό και από την ένωση αυτή γεννήθηκαν όντα υπεράνθρωπα και τρομακτικά : οι Τιτάνες, οι Κύκλωπες κ.ά. Ο Κρόνος πού ήταν ο νεότερος από τούς Τιτάνες, Ακροτόμησε και εκθρόνισε τον πατέρα του , τον Ουρανό και του πήρε την κυριαρχία της Γης.
Αναφέρω το μύθο, γιατί δίνει μόνο αυτός απάντηση στο ερώτημα πώς ο Δίας αναγνωρίσθηκε ως ο μεγαλύτερος Θεός τού Ολύμπου. Το Μαντείο της Ολυμπίας, πού τότε λεγόταν Γαίο : είχε προαναγγείλει στον Κρόνο ότι θα τον σκότωνε ένα παιδί του, πού θα αποκτούσε από τη Ρέα. Και ο Κρόνος για να αποτρέψει την πρόρρηση αυτή, κατάπινε τα παιδιά του. Μέχρι να γεννηθεί ο Δίας : ο Κρόνος είχε καταπιεί έντεκα παιδιά…κατ' άλλους μύθους μόνον έξι .Όταν όμως ή Ρέα γέννησε το Δία. αποφάσισε να τον σώσει από τον τρομερό σύζυγο της, και αντί να τού δώσει να καταπιεί το παιδί της Αυτό…όπως τού είχε δώσει τα προηγούμενα…τού έδωσε μιά πέτρα τυλιγμένη σε σπάργανα…την οποία ο Κρόνος κατάπιε…χωρίς να αντιληφθεί την αλλαγή. Τότε η Ρέα Εμπιστεύθηκε το Βρέφος , στους Πέντε Κρήτες αδελφούς Δακτύλουςή Κουρήτες…πού ήταν ορεινοί και κατοικούσαν στην Λύκτο….μιά μεγάλη πόλη πού ήταν χτισμένη σε ένα βραχίονα της Δικταίας Ίδης….τού ψηλού βουνού της Κρήτης (τον Ψηλορείτη). Οι Πέντε Κρήτες αδελφοί ήταν: οι Ηρακλής, Παιωνεύς, Επιμίδης, Ιάσιος και Ίδας.
( ΗΣΙΟΔΟΣ : Θεογονία , 117 , 126 και 183 ) .
( ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ΡΟΔΙΟΣ : Α , 1129 ) .
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , Α , VII , 6 ) .
Ο Ησίοδος (750-700 π.χ) αναφερόμενος στο μύθο αυτό γράφει : ότι η Ρέα είχε καημό πού ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά της και παρακάλεσε τη μητέρα της τη Γαία και τον Ουρανό , να την βοηθήσουν και αυτοί τής συνέστησαν…να πάει στην Κρήτη να γεννήσει.
Αλλά ας αναφέρω , πώς τα γράφει ο Ησίοδος :
"... και την στείλανε λοιπόν στη Λύκτο, την πλούσια τής Κρήτης χώρα, τη μέρα πού ήταν να γεννήσει το πιό νέο απ΄ τα παιδιά της, το μεγάλο Δία και δέχτηκε το βρέφος η πελώρια Γή (η γιαγιά του), στην Κρήτη τη μεγάλη να τον θρέψει και να τον φροντίζει... και παίρνοντάς τον στα χέρια (η Γή), σ ΄απάτητη τον έκρυψε σπηλιά, μέσα στης άγιας γης τα βάθη... και στ' Ουρανού το γιό , στον μέγα άνακτα, στον πρώτο βασιλέα των Θεών, σπαργάνωσε μεγάλο ένα λιθάρι και τού το ΄δωσε χέρι με χέρι, και εκείνος τότε παίρνοντάς το στα χέρια του, το ΄ριξε στην κοιλιά του, ο δύστυχος" .
( ΗΣΙΟΔΟΣ : Θεογονία , 478 ) .
Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς αναφέρουν τον μύθο αυτό, αλλά οι πλείστοι συμφωνούν ότι τον Δία, όταν ήταν βρέφος, τον ανέθρεψαν οι Κουρήτες και τον έτρεφαν με το γάλα μιας αίγας πού την έλεγαν Αμάλθεια…και όταν το βρέφος έκλαιγε..όπως κλαίνε όλα τα μωρά… οι Κουρήτες κτυπούσαν τα σπαθιά τους στις ασπίδες…και έτσι σκέπαζαν με το θόρυβο…τΑ κλάματα τού μωρού .
( ΗΣΙΟΔΟΣ : Θεογονία , 137 ) .
( Α . ΡΑΓΚΑΒΗ : Σελίδα 70 β ) .
ΑΥΤΟΝ τον ΜΥΘΟ Αναφέρουν Επίσης : ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ , ΓΑΪΟΣ , ΔΙΔΥΜΟΣ ,ΗΣΥΧΙΟΣ , ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ , ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ , ΣΟΦΟΚΛΗΣ , ΣΤΡΑΒΩΝΑΣ και ΥΓΙΝΟΣ .
Ο Παυσανίας γράφει : "Όταν γεννήθηκε ο Δίας, η Ρέα ανάθεσε τη φύλαξη τού παιδιού στους Ιδαίους Δακτύλους πού οι ίδιοι λέγονταν και Κουρήτες και πού είχαν Έρθει από την Ίδη της Κρήτης...ο Ηρακλής ήταν ο μεγαλύτερος στην ηλικία και χάριν παιχνιδιού , έβαλε τούς αδελφούς του να αγωνισθούν στον δρόμο, και τον Νικητή τον Τίμησε με Στεφάνι Αγριελιάς" .
Δηλαδή ο Παυσανίας Ισχυρίζεται : Πώς Πρώτος ο Ηρακλής ο Ιδαίος (της Κρήτης) Οργάνωσε Αθλητικούς Αγώνες στην Ολυμπία.
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , Α , VII , 6 ) .
Αλλού μάλιστα το λέει καθαρά: Στον Ιδαίο Ηρακλή ανήκε η δόξα πώς πρώτος αυτός οργάνωσε τούς αγώνες και πώς τούς ονόμασε Ολύμπια, Όρισε να Γίνονται ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΟ ΕΤΟΣ , επειδή Αυτός και οι Αδελφοί Του ήταν Πέντε.
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , Α , VII , 9 ) .
ΕΛΛΗΝΕΣ : ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ….ΓΙΝΟΝΤΑΝ…ΚΑΘΕ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΑΘΕ ΤΕΣΣΕΡΑ…ΟΠΩΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ"… ΟΧΙ ΑΓΩΝΕΣ….ΑΛΛΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ! ! !
Ο Παυσανίας μνημονεύει και άλλες επίσης παραδόσεις σχετικές με την ίδρυση των Ολυμπιακών Αγώνων.
Λέει: "Λένε μερικοί πώς Πάλεψε ο Δίας με τον Κρόνο , για τη βασιλεία και άλλοι πώς Καθιέρωσε τους Αγώνες , (της Ολυμπίας) , για τη Νίκη Του , κατά τού Κρόνου".
"Δία δή οι μέν ενταύθα παλαίσαι και αύτω Κρόνω περί τής αρχής, οι δέ επί κατειργασμένω αγωνοθετήσαί φασιν αυτόν" .
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , Α , VII , 10 ) .
Εννοεί δηλαδή ο Παυσανίας : ότι πάλεψαν στην Ολυμπία…σαν να έβαλαν στοίχημα…τη βασιλεία των ουρανών…και ότι Νίκησε ο Δίας.
Ο Αρχαιολόγος Α. Ραγκαβής αναφέρει και άλλους μύθους, σχετικούς με την ίδρυση των Ολυμπιακών αγώνων .
Ένας απ΄ αυτούς αναφέρει ότι Ολυμπιακούς αγώνες , οργάνωσε για πρώτη φορά : ο μυθικός βασιλιάς Ενδυμίων, γιός τού Αετλίου , ή τού Διός και πατέρας τού Ομηρικού ήρωα Επειού.
( ΣΤΡΑΒΩΝΑΣ : Γεωγραφικά , XIV , 636 ) .
( Α . ΡΑΓΚΑΒΗ : Σελίδα 277 α ) .
Ο Ραγκαβής λέει , πώς την άποψη αυτή : την υποστηρίζει ο Γεωγράφος Στράβων.
Ο Πίνδαρος λέει : πώς η δόξα τού Πέλοπος κατά τού Οινόμαου….με την οποία κέρδισε την περίφημη Ιπποδάμεια….διαιωνίστηκε και έγινε περίλαμπρος, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες….και προσθέτει ότι ο ήρωας αυτός…Αναπαύεται…πλησίον τού Αλφειού.
"…αγλααίσι μέμεικται, Αλφεού πόρω κλιθείς, τύμβον αμφίπολον έχων πολυξενωτάτω παρά βωμώ , το δέ κλέος τηλόθεν δέδορκε τάν Ολυμπιάδων…." .
( ΠΙΝΔΑΡΟΣ : Ολυμπιονίκαι , Α , 91 ) .
Ο Ιστορικός Δ. Λαζαρίδης γράφει : "... κατά επικρατέστερη παράδοση , τούς Αγώνες (της Ολυμπίας) ίδρυσε , ή ανακαίνισε ριζικά ο Πέλοψ , γιός τού Ταντάλου, αφού ήλθε από τη Φρυγία και νίκησε σε αρματοδρομία τον βασιλέα τής Πίσας Οινόμαο , παίρνοντας ως έπαθλο τη βασιλεία και την Κόρη του Ιπποδάμεια.
Η παράδοση αυτή απεικονίσθηκε κατά τον 5ον αιώνα π.χ. στην περίφημη σύνθεση τού ανατολικού αετώματος τού ναού τού Ολυμπίου Διός" .
( Δημήτρης ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ : Ιστορία του Ελληνικού Έθνους , Σελίδα 477 α ) .
Ο Αρχαιολόγος Τ. Δημόπουλος, λέει : "Η παράδοση τού Πέλοπος δεν οφείλεται ... μόνο στους Δωριείς τής Ηλείας, μά σ΄ολόκληρο το Δωρισμό τής Πελοποννήσου : ο Πέλοψ είναι ήρωας , όχι στενά ολυμπιακός, μά παμπελοποννησιακός" .
(Τ.ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ : Ολυμπία, Σελίδα 40 ) .
Εντούτοις, δεν τελείωσε ο κατάλογος των παραδόσεων και μύθων, των σχετικών με την ίδρυση των Ολυμπιακών Αγώνων.
Κατά έναν άλλο μύθο επίσης των Δωριέων : Ιδρυτής των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ο ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΟΣ ΗΡΑΚΛΗΣ….τούς Οργάνωσε ο Ηρακλής, Ο γιός τού Αμφιτρύωνα… ο οποίος τούς Οργάνωσε…μετά την Νίκη Του….στις Κλεωνές της Αργολίδας.
Ο Πίνδαρος γράφει στον Επινίκιο τού πυγμάχου Αγησίδαμου τού Λοκρού… πού Νίκησε στην Πυγμή Παίδων….κατά την 76η Ολυμπιάδα (το 476 π.χ.) :
"να υμνήσω τον εξαίρετο της Ολυμπίας, τον οποίον …ίδρυσε ο Ηρακλής... και ονόμασε το μέρος τούτο , Κρόνιo λόφο .
Διότι ανώνυμος ήταν ο λόφος ... με τα λάφυρα πού πήρε από τον Αυγεία διένειμε ο ήρωας και προσέφερε θυσίες, ίδρυσε και την Πενταέτηρον Εορτήν και έτσι πρώτη εορτάσθηκε Ολυμπιάς και στους Νικητές , οι Πρώτοι Δόθηκαν Στέφανοι".
( ΠΙΝΔΑΡΟΣ : Ολυμπιονίκαι , Ι , 24 και Ι , 57 ) .
Και στη συνέχεια τού ύμνου Αυτού , ο Πίνδαρος δίνει και ονόματα νικητών. Φυσικά αναφέρει , Μυθικά Πρόσωπα.
Ο Παυσανίας αναφέρει και άλλη παράδοση σχετική με την ίδρυση των αγώνων της Ολυμπίας : "...πενήντα χρόνια μετά τον κατακλυσμό, πού έγινε στην Ελλάδα επί Δευκαλίωνα, λένε πώς ήρθε από την Κρήτη ο Κλύμενος , γιός τού Κάρδυ , ένας Απόγονος τού Ιδαίου Ηρακλή, ο Όποιος Ίδρυσε και τούς Αγώνες στην Ολυμπία και βωμό πρός τιμήν των Κουρητών, προπάντων τού Προγόνου Του Ηρακλή, στον όποιο έδωσε το προσωνύμιο Παραστάτης , ή Βοηθός.... ο Πέλοπας κατόπιν, μιά γενιά περίπου μετά τον Ενδυμίωνα, τέλεσε τούς Ολυμπιακούς Αγώνες πρός τιμήν τού Ολυμπίου Διός, και η οργάνωση αυτή , ήταν πιό Επιβλητική , από όλες τις προηγούμενες" .
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , VIII , 1 ) .
Σ' αυτή την Παράδοση : Ο Πέλοπας αναφέρεται , ως Αναβιωτής και Όχι , ως Ιδρυτής .
Αλλού ο Παυσανίας αναφέρει , Πότε Σταμάτησαν οι Οργανώσεις των "Προϊστορικών"
Ολυμπιακών Αγώνων : " ... και για τον Ηρακλή λένε , πώς κέρδισε νίκες στην Πάλη και στο Παγκράτιο.
Μετά τη βασιλεία τού Όξυλου , ο οποίος επίσης , είχε τελέσει τούς Αγώνες .
Τα Ολύμπια σταμάτησαν , μέχρι της ανανέωσης τους , από τον Ίφιτο" .
( ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ : Ηλιακά , VIII , 4 ) .
Ο Στράβων, ιστορικός και γεωγράφος τού Πρώτου π.χ. αιώνα : Απορρίπτει όλες τις Προηγούμενες Παραδόσεις και Μύθους…Υποστηρίζει ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες οργανώθηκαν για Πρώτη Φορά…όταν έφθασαν στην Πελοπόννησο οι Ηρακλείδες και οργανώθηκαν από τούς Αιτωλούς (Πού Καταγόντουσαν , από τούς Κρήτες Κουρήτες) , σε συνεργασία με τούς Ηλείους.
( ΣΤΡΑΒΩΝΑΣ : Ιστορικές Αναμνήσεις , H , 354 ) .
Τη γνώμη αυτή τού Στράβωνα , συμμερίζεται και ο Ιστορικός και Ερμηνευτής τού Πινδάρου Θ. Βορέας…ο όποιος μάλιστα αναφέρει και σάν Ιδρυτή των Αγώνων…τον Αιτωλό Όξυλο…και προσθέτει…. ότι οι πρώτοι Κριτές των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν Αιτωλοί.
( Θ . ΒΟΡΕΑ : Σχόλια , Σελίδα 50 ) .
( ΠΙΝΔΑΡΟΣ : Ολυμπιονίκαι , Γ , 11 ) .
Όπως μπορεί εύκολα να αντιληφθεί ο μελετητής, τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο ως πρός την Ίδρυση και τον Ίδρυτή , των "Προϊστορικών" Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο Άγγλος Αρχαιολόγος W. SMITH γράφει : πώς εάν η Ολυμπία , Δεν Θεωρούνταν από τα Πανάρχαια Χρόνια….Ιερός Τόπος….οι Έλληνες δεν θα περιέβαλαν την Αθλητική Αυτή Εορτή , με Τόσο Σεβασμό και Τόση Αίγλη.
( W. SMITH : Λεξικό της Ελληνικής Αρχαιολογίας , Αθήναι 1860 , Σελίδα 705 α ) .
Εγώ μπορώ να Προσθέσω: και εάν οι Ηλείοι Δεν Παρουσίαζαν την Οργάνωση Αυτή…. με Τόση Λαμπρότητα και Τελειότητα.
ΕΛΛΗΝ ΓΡΗΓΟΡΟΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
Πηγή: