Αυτό ισχυρίζεται ο Νορβηγός Ιωάννης Ιάρνες (Johan Jarnes) από τη μικρή πόλη Κόνγκσμπεργκ (Kongsberg) 80 χλμ. δυτικά του Όσλο, την πρωτεύουσα της Νορβηγίας. Μια μέρα του Οκτώβρη παρατήρησε κάποια σημάδια σ’ ένα βράχο που βρισκόταν κοντά στο αγρόκτημα ενός φίλου του.
Ο βράχος ήταν καλυμμένος με λειχήνες και μούσκλια. ‘Όταν σκούπισε και καθάρισε ένα κομμάτι του αποκαλύφθηκαν κάποιες επιγραφές, στοιχεία γραφής, παραστάσεις και δώδεκα κυκλικές γούβες που έμοιαζαν με μικρά φλιτζάνια και είχαν διάμετρο από 4 ως 8 εκατοστά
Οι επιγραφές φαίνονταν να ανήκαν σε διαφορετικές εποχές. Η ανακάλυψή του ήταν εντυπωσιακή. Οι πιο παράξενες επιγραφές – πέντε άγνωστοι χαρακτήρες – ανακαλύφθηκαν σε μία γωνία του βράχου. Στην αρχή o Ιωάννης Ιάρνες πίστεψε ότι επρόκειτο για χαρακτήρες του φοινικικού ή αρχαίου ελληνικού αλφαβήτου. Στον ίδιο βράχο λίγο πιο πέρα αποκαλύφθηκε κάτι πολύ περίεργο: μία απεικόνιση που δεν έμοιαζε καθόλου με τους πέντε χαρακτήρες της επιγραφής. Το κάτω μέρος της απεικόνισης αναγνωρίστηκε αργότερα. Ήταν ένας σάκος νερού ή κρασιού από δέρμα.
Στο εσωτερικό της απεικόνισης του σάκου υπήρχαν τρεις οριζόντιες κυματοειδείς γραμμές που πιθανώς παρίσταναν νερό. Πάνω στο σάκο υπήρχε ένα σχήμα που έμοιαζε με το γράμμα V. Το πιο μυστηριώδες της απεικόνισης ήταν ότι οι κυματοειδείς γραμμές έμοιαζαν με εκείνο το ιερογλυφικό της αιγυπτιακής γλώσσας που σήμαινε νερό.
Οι επιγραφές φαίνονταν να ανήκαν σε διαφορετικές εποχές. Η ανακάλυψή του ήταν εντυπωσιακή. Οι πιο παράξενες επιγραφές – πέντε άγνωστοι χαρακτήρες – ανακαλύφθηκαν σε μία γωνία του βράχου. Στην αρχή o Ιωάννης Ιάρνες πίστεψε ότι επρόκειτο για χαρακτήρες του φοινικικού ή αρχαίου ελληνικού αλφαβήτου. Στον ίδιο βράχο λίγο πιο πέρα αποκαλύφθηκε κάτι πολύ περίεργο: μία απεικόνιση που δεν έμοιαζε καθόλου με τους πέντε χαρακτήρες της επιγραφής. Το κάτω μέρος της απεικόνισης αναγνωρίστηκε αργότερα. Ήταν ένας σάκος νερού ή κρασιού από δέρμα.
Στο εσωτερικό της απεικόνισης του σάκου υπήρχαν τρεις οριζόντιες κυματοειδείς γραμμές που πιθανώς παρίσταναν νερό. Πάνω στο σάκο υπήρχε ένα σχήμα που έμοιαζε με το γράμμα V. Το πιο μυστηριώδες της απεικόνισης ήταν ότι οι κυματοειδείς γραμμές έμοιαζαν με εκείνο το ιερογλυφικό της αιγυπτιακής γλώσσας που σήμαινε νερό.
Δίπλα στους χαρακτήρες, όμως, βρισκόταν και μία παράσταση που γνώριζε, ένα πλοίο. Στη Νορβηγία υπάρχουν πολλοί βράχοι με χαραγμένες παραστάσεις. Το πλοίο συναντάται συχνά χαραγμένο σε τέτοιους βράχους. Και το πλοίο και οι χαρακτήρες φάνηκαν στον Ιωάννη Ιάρνες να είχαν χαραχθεί την ίδια εποχή – επειδή τα σημάδια των σκαλισμάτων ήταν τα ίδια – δηλαδή είχαν σκαλιστεί με (σε ) πέτρα. Επομένως, θα ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί η χρονολογία τους. Το πλοίο πρωτοεμφανίστηκε την εποχή του χαλκού, 2000 – 1500 π.Χ.
Το αίνιγμα
Ξαφνιάστηκε ο Ιωάννης Ιάρνες. Τι σήμαιναν τα ευρήματα αυτά; Από τη μία πλευρά υπήρχαν χαρακτήρες που φαινομενικά ανήκαν στο φοινικικό ή στο αρχαίο ελληνικό αλφάβητο και από την άλλη πλευρά υπήρχαν παραστάσεις της εποχής του χαλκού, δηλαδή ως και 1000 χρόνια πριν από το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο.
Ξαφνιάστηκε ο Ιωάννης Ιάρνες. Τι σήμαιναν τα ευρήματα αυτά; Από τη μία πλευρά υπήρχαν χαρακτήρες που φαινομενικά ανήκαν στο φοινικικό ή στο αρχαίο ελληνικό αλφάβητο και από την άλλη πλευρά υπήρχαν παραστάσεις της εποχής του χαλκού, δηλαδή ως και 1000 χρόνια πριν από το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο.
Τι συνέβη στην πόλη Κόνγκσμπεργκ πριν το 1623;
Ο Ιωάννης Ιάρνες έχει πανεπιστημιακά πτυχία ιστορίας, αρχαιολογίας και γλωσσολογίας. Μαζί με μία παρέα φίλων του έχει μελετήσει την τοπική ιστορία του Κόνγκσμπεργκ. Η πόλη ιδρύθηκε το 1623, μετά την ανακάλυψη του ορυχείου αργύρου από κάποιο τσοπάνο. Μαζί με τη λειτουργία του ορυχείου αργύρου η μικρή πόλη μεγάλωσε φτάνοντας τους 10.000 κατοίκους. Τα κοιτάσματα αργύρου τελείωσαν λίγα χρόνια μετά το πόλεμο, το 1958. Κατά την κοινή γνώμη η πόλη δεν είχε καμία ιστορία πριν το 1623 .Δεν αποδέχτηκε όμως αυτό τον ισχυρισμό ο Ιωάννης και οι φίλοι του. Εδώ και 20 χρόνια η παρέα του Ιωάννη ξεκίνησε να μελετά την ιστορία του τόπου τους.
Αποτέλεσμα: Πολλά ευρήματα της εποχής του χαλκού αλλά και παλαιότερα. Τα πιο σημαντικά ευρήματα, όμως, ήταν απομεινάρια της προϊστορικής λειτουργίας του ορυχείου αργύρου. Τα προϊστορικά κοιτάσματα αργύρου του Κόνγκσμπεργκ μπορεί να ήταν τα πιο πλούσια της βόρειας Ευρώπης. Μεταξύ των φίλων του Ιάρνες υπήρχαν ειδήμονες αρχαιολογίας, ιστορίας, γλωσσολογίας, γεωλογίας και αστρονομίας. Το 1999 ο Ιωάννης Ιάρνες εξέδωσε ένα βιβλίο για την ιστορία της πόλης πριν το 1623: «Πριν την ίδρυση του Κόνγκσμπεργκ».
Μεταξύ των ευρημάτων υπήρχαν και κάποιες ομάδες πετρών ταξινομημένες κατά ένα αστρονομικό σχέδιο, καθώς και γεωμετρικές παραστάσεις. Τέτοιες αστρονομικές και γεωμετρικές παραστάσεις μπορεί να χρησιμοποιούνταν ως ημερολόγια, τα λεγόμενα ηλιακά ημερολόγια.
Ο Ιωάννης Ιάρνες έχει πανεπιστημιακά πτυχία ιστορίας, αρχαιολογίας και γλωσσολογίας. Μαζί με μία παρέα φίλων του έχει μελετήσει την τοπική ιστορία του Κόνγκσμπεργκ. Η πόλη ιδρύθηκε το 1623, μετά την ανακάλυψη του ορυχείου αργύρου από κάποιο τσοπάνο. Μαζί με τη λειτουργία του ορυχείου αργύρου η μικρή πόλη μεγάλωσε φτάνοντας τους 10.000 κατοίκους. Τα κοιτάσματα αργύρου τελείωσαν λίγα χρόνια μετά το πόλεμο, το 1958. Κατά την κοινή γνώμη η πόλη δεν είχε καμία ιστορία πριν το 1623 .Δεν αποδέχτηκε όμως αυτό τον ισχυρισμό ο Ιωάννης και οι φίλοι του. Εδώ και 20 χρόνια η παρέα του Ιωάννη ξεκίνησε να μελετά την ιστορία του τόπου τους.
Αποτέλεσμα: Πολλά ευρήματα της εποχής του χαλκού αλλά και παλαιότερα. Τα πιο σημαντικά ευρήματα, όμως, ήταν απομεινάρια της προϊστορικής λειτουργίας του ορυχείου αργύρου. Τα προϊστορικά κοιτάσματα αργύρου του Κόνγκσμπεργκ μπορεί να ήταν τα πιο πλούσια της βόρειας Ευρώπης. Μεταξύ των φίλων του Ιάρνες υπήρχαν ειδήμονες αρχαιολογίας, ιστορίας, γλωσσολογίας, γεωλογίας και αστρονομίας. Το 1999 ο Ιωάννης Ιάρνες εξέδωσε ένα βιβλίο για την ιστορία της πόλης πριν το 1623: «Πριν την ίδρυση του Κόνγκσμπεργκ».
Μεταξύ των ευρημάτων υπήρχαν και κάποιες ομάδες πετρών ταξινομημένες κατά ένα αστρονομικό σχέδιο, καθώς και γεωμετρικές παραστάσεις. Τέτοιες αστρονομικές και γεωμετρικές παραστάσεις μπορεί να χρησιμοποιούνταν ως ημερολόγια, τα λεγόμενα ηλιακά ημερολόγια.
Ξέρουμε ότι οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν την ίδια γνώση σαν ηλιακή πυξίδα δυο χιλιάδες χρόνια αργότερα. Ο πληθυσμός της σημερινής Νορβηγίας την εποχή του χαλκού ήταν χαμηλού πνευματικού επιπέδου. Δεν θα μπορούσε να έχει γνώσεις στην Αστρονομία και τα Μαθηματικά. Τέτοια ευρήματα καταμαρτυρούν την ύπαρξη ενός υψηλού αρχαίου πολιτισμού. Από που έπαιρναν οι «Νορβηγοί» εκείνης της εποχής τέτοιες παρορμήσεις;
Γραμμική γραφή Α
Επειδή οι χαρακτήρες ήταν μόνο σύμφωνα,( Σ.Ε.Δ. -ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΟΘΕΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ) δεν θα ήταν απίθανο να ανήκαν στο αρχαίο ελληνικό αλφάβητο. Η αρχαία ελληνική γλώσσα είχε πολλά φωνήεντα, έτσι η φράση δεν θα είχε κανένα νόημα. Οι επιγραφές στο βράχο βρέθηκαν το 1987. Μέχρι το 1994, όμως, το αίνιγμα δεν είχε λυθεί. Το 1994 ήρθε στο Κόνγκσμπεργκ ο Χιέλλ ΄Ορτουν (Kjell Aarthun). Ο Νορβηγός γλωσσολόγος Χιέλλ ΄Ορτουν είναι γνωστός από τις διαλέξεις του στα περισσότερα πανεπιστήμια της Ευρώπης. Η ειδικότητά του είναι οι αρχαίες γλώσσες της Μέσης Ανατολής και του Αιγαίου, ιδιαίτερα της Κρήτης. Ο Χιέλλ ΄Ορτουν ισχυρίστηκε ότι η επιγραφή στο βράχο ήταν σαφώς η γραμμική γραφή Α, η αρχαία μινωική γλώσσα της Κρήτης.
(ΣΗΜ ΣΥΓ. Γιατί δεν πιστεύω πια στην αποκρυπτογράφηση του Χιέλλ ΄Ορτουν, – Aartun. Έχοντας διαβάσει τα βιβλία του, έχω συμπεράνει, όπως και πολλοί άλλοι, ότι οι μέθοδοί του είναι υπερβολικά απλοποιημένες, μη συστηματικές και μη επιστημονικές. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να αποκρυπτογραφηθεί η Γραμμική Α, αλλά το πρόβλημα να ξεκινήσει κανείς, είναι ότι δεν γνωρίζει ούτε τι κατηγορίας γλώσσα πιθανόν να είναι. Ύστερα από 100 σχεδόν χρόνια έρευνας φαίνεται να υπάρχει μία συμφωνία ότι το 90 % των χαρακτήρων της Γραμμικής γραφής Β εμφανίζονται, επίσης, στην Γραμμική Α..)
Οι πρώτες γραπτές λέξεις στη Νορβηγία
Η κατά λέξη αποκρυπτογράφηση της επιγραφής, όπως αυτή έγινε από τον Χιέλλ ΄Ορτουν, ήταν η εξής: «το μαλακό αμιγές». Όσον αφορά την απεικόνιση αποδείχτηκε πως ήταν δυο από τους ιερογλυφικούς χαρακτήρες του δίσκου της Φαιστού. Το πάνω σχήμα της απεικόνισης που έμοιαζε με V ο Όρτουν αποκάλεσε ως « κοράλλι», ενώ το δεύτερο, το κάτω, ως «ασκί νερού» Σύμφωνα με την αποκρυπτογράφησή του, το διπλό σχήμα σήμαινε: «ο χώρος των επισκεπτών». Κατά τη γνώμη του Ιάρνες εκείνη η αποκρυπτογράφηση είχε πολύ νόημα. Μετά την ανακάλυψη των μινωικών επιγραφών ολόκληρος ο βράχος καθαρίστηκε με αποτέλεσμα να βρεθούν περισσότερες επιγραφές από διάφορες εποχές της Ιστορίας. Στις σκανδιναβικές γλώσσες οι βράχοι σαν αυτόν λέγονται: «πεδία με σκανδιναβικές λιθογραφίες προϊστορικής εποχής». Στη Σκανδιναβία βρίσκονται πολλά τέτοια πεδία. Χρησιμοποιούνταν ως σημεία λατρείας.
Οι Μινωίτες δε συνήθιζαν το χάραγμα σε βράχους. Στη Νορβηγία όμως οι χαραγμένες παραστάσεις στους βράχους ήταν για χιλιάδες χρόνια τρόπος λατρείας. Ο Ιάρνες είχε, όμως, ακόμα μία απορία: Τι σήμαιναν οι κυματοειδείς γραμμές του σάκου νερού; Αν και οι Μινωίτες δε συνήθιζαν να χαράσσουν χαρακτήρες στους βράχους, η λατρεία δεν ήταν λέξη άγνωστη για τους Μινωίτες. Στις χώρες της Μεσόγειου εκείνη την εποχή το φρέσκο νερό εκλαμβανόταν σαν ένα πολυδάπανο δώρο. Οι Μινωίτες είχαν συχνά επαφή με τους Αιγυπτίους. Έτσι, θα μπορούσαν να έχουν μάθει την ιερογλυφική γραφή τους.
«Το μαλακό αμιγές»
Ποιος θα μπορούσε να είχε γράψει μινωικούς χαρακτήρες σε ένα βράχο στη Νορβηγία 2000 χρόνια πριν οι Νορβηγοί γνωρίσουν τη γραφή; Οι Μινωίτες; Τι έκαναν οι Μινωίτες στη Νορβηγία; Τι σήμαινε η φράση «Το μαλακό αμιγές»;
Οι «Νορβηγοί» χάραζαν αυτές τις παραστάσεις στους βράχους ως κάποιο είδος λατρείας, αλλά και για να κερδίσουν την εύνοια των θεών. Οι Μινωίτες ήταν οι ικανότεροι έμποροι της Μεσογείου την εποχή του χαλκού. Είχαν εμπορικές σχέσεις με τις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής και ιδιαίτερα με την Αίγυπτο. Μία από τις ειδικότητές τους ήταν το εμπόριο μετάλλων – χρυσού, αργύρου, χαλκού και κασσίτερου. Εκείνη την εποχή η αξία του αργύρου ήταν διπλάσια από αυτή του χρυσού, δηλαδή οι Αιγύπτιοι πλήρωναν ένα κιλό αργύρου για δύο κιλά χρυσού.
Δεν θα ήταν απίθανο ο πρωτόγονος πληθυσμός της σημερινής Νορβηγίας εκείνης της εποχής να μην ήξερε την αξία του αργύρου. Ο άργυρος ήταν πάρα πολύ μαλακός. Δεν τους χρησίμευε σε τίποτα. Αυτό που ήθελαν ήταν ο χαλκός . Έτσι, τα ταξίδια των Μινωιτών στη Νορβηγία θα μπορούσαν να αποφέρουν μεγάλα κέρδη. Άξιζε, λοιπόν, τον κόπο να χαράζουν λέξεις σε βράχους, όπως οι Νορβηγοί. Σύμφωνα με το ρητό, εξάλλου: «Εφόσον βρίσκεσαι στη Ρώμη πράξε όπως οι Ρωμαίοι». We tu yu pi ti , το μαλακό αμιγές αναφερόταν, βέβαια, στον άργυρο. Σε αντίθεση με τον άργυρο της Μεσογείου, ο άργυρος του Κόνγκσμπεργκ ήταν αμιγής, χωρίς μόλυβδο. Για αυτό οι Μινωίτες ήθελαν να ευχαριστήσουν τους θεούς για αυτό το ακριβό δώρο.
Τα πλοία των Μινωιτών
Γραμμική γραφή Α
Επειδή οι χαρακτήρες ήταν μόνο σύμφωνα,( Σ.Ε.Δ. -ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΟΘΕΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ) δεν θα ήταν απίθανο να ανήκαν στο αρχαίο ελληνικό αλφάβητο. Η αρχαία ελληνική γλώσσα είχε πολλά φωνήεντα, έτσι η φράση δεν θα είχε κανένα νόημα. Οι επιγραφές στο βράχο βρέθηκαν το 1987. Μέχρι το 1994, όμως, το αίνιγμα δεν είχε λυθεί. Το 1994 ήρθε στο Κόνγκσμπεργκ ο Χιέλλ ΄Ορτουν (Kjell Aarthun). Ο Νορβηγός γλωσσολόγος Χιέλλ ΄Ορτουν είναι γνωστός από τις διαλέξεις του στα περισσότερα πανεπιστήμια της Ευρώπης. Η ειδικότητά του είναι οι αρχαίες γλώσσες της Μέσης Ανατολής και του Αιγαίου, ιδιαίτερα της Κρήτης. Ο Χιέλλ ΄Ορτουν ισχυρίστηκε ότι η επιγραφή στο βράχο ήταν σαφώς η γραμμική γραφή Α, η αρχαία μινωική γλώσσα της Κρήτης.
(ΣΗΜ ΣΥΓ. Γιατί δεν πιστεύω πια στην αποκρυπτογράφηση του Χιέλλ ΄Ορτουν, – Aartun. Έχοντας διαβάσει τα βιβλία του, έχω συμπεράνει, όπως και πολλοί άλλοι, ότι οι μέθοδοί του είναι υπερβολικά απλοποιημένες, μη συστηματικές και μη επιστημονικές. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να αποκρυπτογραφηθεί η Γραμμική Α, αλλά το πρόβλημα να ξεκινήσει κανείς, είναι ότι δεν γνωρίζει ούτε τι κατηγορίας γλώσσα πιθανόν να είναι. Ύστερα από 100 σχεδόν χρόνια έρευνας φαίνεται να υπάρχει μία συμφωνία ότι το 90 % των χαρακτήρων της Γραμμικής γραφής Β εμφανίζονται, επίσης, στην Γραμμική Α..)
Οι πρώτες γραπτές λέξεις στη Νορβηγία
Η κατά λέξη αποκρυπτογράφηση της επιγραφής, όπως αυτή έγινε από τον Χιέλλ ΄Ορτουν, ήταν η εξής: «το μαλακό αμιγές». Όσον αφορά την απεικόνιση αποδείχτηκε πως ήταν δυο από τους ιερογλυφικούς χαρακτήρες του δίσκου της Φαιστού. Το πάνω σχήμα της απεικόνισης που έμοιαζε με V ο Όρτουν αποκάλεσε ως « κοράλλι», ενώ το δεύτερο, το κάτω, ως «ασκί νερού» Σύμφωνα με την αποκρυπτογράφησή του, το διπλό σχήμα σήμαινε: «ο χώρος των επισκεπτών». Κατά τη γνώμη του Ιάρνες εκείνη η αποκρυπτογράφηση είχε πολύ νόημα. Μετά την ανακάλυψη των μινωικών επιγραφών ολόκληρος ο βράχος καθαρίστηκε με αποτέλεσμα να βρεθούν περισσότερες επιγραφές από διάφορες εποχές της Ιστορίας. Στις σκανδιναβικές γλώσσες οι βράχοι σαν αυτόν λέγονται: «πεδία με σκανδιναβικές λιθογραφίες προϊστορικής εποχής». Στη Σκανδιναβία βρίσκονται πολλά τέτοια πεδία. Χρησιμοποιούνταν ως σημεία λατρείας.
Οι Μινωίτες δε συνήθιζαν το χάραγμα σε βράχους. Στη Νορβηγία όμως οι χαραγμένες παραστάσεις στους βράχους ήταν για χιλιάδες χρόνια τρόπος λατρείας. Ο Ιάρνες είχε, όμως, ακόμα μία απορία: Τι σήμαιναν οι κυματοειδείς γραμμές του σάκου νερού; Αν και οι Μινωίτες δε συνήθιζαν να χαράσσουν χαρακτήρες στους βράχους, η λατρεία δεν ήταν λέξη άγνωστη για τους Μινωίτες. Στις χώρες της Μεσόγειου εκείνη την εποχή το φρέσκο νερό εκλαμβανόταν σαν ένα πολυδάπανο δώρο. Οι Μινωίτες είχαν συχνά επαφή με τους Αιγυπτίους. Έτσι, θα μπορούσαν να έχουν μάθει την ιερογλυφική γραφή τους.
«Το μαλακό αμιγές»
Ποιος θα μπορούσε να είχε γράψει μινωικούς χαρακτήρες σε ένα βράχο στη Νορβηγία 2000 χρόνια πριν οι Νορβηγοί γνωρίσουν τη γραφή; Οι Μινωίτες; Τι έκαναν οι Μινωίτες στη Νορβηγία; Τι σήμαινε η φράση «Το μαλακό αμιγές»;
Οι «Νορβηγοί» χάραζαν αυτές τις παραστάσεις στους βράχους ως κάποιο είδος λατρείας, αλλά και για να κερδίσουν την εύνοια των θεών. Οι Μινωίτες ήταν οι ικανότεροι έμποροι της Μεσογείου την εποχή του χαλκού. Είχαν εμπορικές σχέσεις με τις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής και ιδιαίτερα με την Αίγυπτο. Μία από τις ειδικότητές τους ήταν το εμπόριο μετάλλων – χρυσού, αργύρου, χαλκού και κασσίτερου. Εκείνη την εποχή η αξία του αργύρου ήταν διπλάσια από αυτή του χρυσού, δηλαδή οι Αιγύπτιοι πλήρωναν ένα κιλό αργύρου για δύο κιλά χρυσού.
Δεν θα ήταν απίθανο ο πρωτόγονος πληθυσμός της σημερινής Νορβηγίας εκείνης της εποχής να μην ήξερε την αξία του αργύρου. Ο άργυρος ήταν πάρα πολύ μαλακός. Δεν τους χρησίμευε σε τίποτα. Αυτό που ήθελαν ήταν ο χαλκός . Έτσι, τα ταξίδια των Μινωιτών στη Νορβηγία θα μπορούσαν να αποφέρουν μεγάλα κέρδη. Άξιζε, λοιπόν, τον κόπο να χαράζουν λέξεις σε βράχους, όπως οι Νορβηγοί. Σύμφωνα με το ρητό, εξάλλου: «Εφόσον βρίσκεσαι στη Ρώμη πράξε όπως οι Ρωμαίοι». We tu yu pi ti , το μαλακό αμιγές αναφερόταν, βέβαια, στον άργυρο. Σε αντίθεση με τον άργυρο της Μεσογείου, ο άργυρος του Κόνγκσμπεργκ ήταν αμιγής, χωρίς μόλυβδο. Για αυτό οι Μινωίτες ήθελαν να ευχαριστήσουν τους θεούς για αυτό το ακριβό δώρο.
Τα πλοία των Μινωιτών
Πώς ήταν δυνατόν οι Μινωίτες να ταξιδεύουν ως τη Νορβηγία; Ξέρουμε ότι οι Μινωίτες ήταν περίφημοι ναυτικοί που εξουσίαζαν τη Μεσόγειο. Η κατασκευή των πλοίων τους ήταν πολύ προχωρημένη. Επειδή τα πλοία ήταν εξοπλισμένα με καρίνα, μπορούσαν να πλέουν κόντρα στον άνεμο. Δεν έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι τα πλοία των Μινωιτών ήταν κατώτερα αυτών που είχαν οι Βίκινγκς 1500 χρόνια αργότερα.
Δεν έχει βρεθεί ακόμα το ναυάγιο κάποιου μινωικού πλοίου.( Σ.Ε.Δ. -ΕΧΕΙ ΒΡΕΘΕΙ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΟΜΩΣ ) Έχουμε όμως πληροφορίες από τις ανασκαφές στη Θήρα. Εκεί ανακαλύφθηκαν τοιχογραφίες που παρίσταναν μινωικά πλοία καθώς απέπλεαν από το λιμάνι της Θήρας. Συγκρίνοντας τις τοιχογραφίες, οι Έλληνες αρχαιολόγοι μπόρεσαν να προσδιορίσουν ότι τα πλοία είχαν μήκος περίπου 35 μέτρα. Αυτά ήταν σχετικά μεγαλύτερα από τα πλοία των Βίκινγκς. Το μεγαλύτερο πλοίο των Βίκινγκς που βρέθηκε, το «GOGSDADSHIP» είχε μήκος μόνο 25 μέτρα. Με πλοία σαν αυτό οι Βίκινγκς ταξίδευαν στη Μεσόγειο και ως την Αμερική και μάλιστα πεντακόσια χρόνια πριν τον Κολόμβο.
Υπάρχουν, ακόμη, κάποια σχέδια επάνω σε μικρές κεραμικές πλάκες που απεικονίζουν διάφορα μινωικά πλοία – κάποιες από τις πλάκες αυτές χρησιμοποιούνταν ως σφραγίδες. Την εποχή του χαλκού οι Μινωίτες είχαν ολόκληρη την κυριαρχία της ναυτιλίας της Μεσογείου. Η έκρηξη και ο σεισμός στη Θήρα σήμανε το τέλος του μινωικού στόλου. Μετά την καταστροφή του μινωικού πολιτισμού και την παρακμή της αιγυπτιακής αυτοκρατορίας, η Μεσόγειος αφέθηκε ανοικτή για νιόφερτους, ιδιαίτερα για τους Φοίνικες, τους κληρονόμους του αιγυπτιακού εμπορίου. Όπως οι Μινωίτες έτσι και οι Φοίνικες ήταν έμποροι και όχι πολεμιστές. Οι Φοίνικες ήταν ήδη στη θάλασσα αρκετό καιρό και είχαν καθιερωθεί σαν έμπειροι ναυτικοί.
Σ.Ε.Δ. Εδώ ο συγγραφέας παραλείπει να αναφέρει του Μυκηναίους που είναι η συνέχεια των Μινωιτών και έχουμε στοιχεία ότι όπως και οι Μινωίτες έτσι και οι διάδοχοι τους οι Μυκηναίοι κυριάρχησαν στις θάλασσες και όχι μόνο της Μεσογείου. Την εποχή των Μυκηναίων οι έλληνες είχαν την δυνατότητα να συγκεντρώσουν περισσότερα από χίλια πλοία και όπως καταλαβαίνει κανείς, την εποχή τους , ήταν η πιο ισχυρή ναυτική δύναμη στην ιστορία ,με πολλές αποδείξεις και στοιχεία.
Η πρώτη απόδειξη που υπάρχει αναφορικά με τα φοινικικά πλοία βρέθηκε σε μία αιγυπτιακή τοιχογραφία του 14ου αιώνα π.Χ. -( Σ.Ε.Δ. Το 1300 πΧ Δηλαδή ….Για παράδειγμα οι Μυκηναίοι ταξίδευαν στην Ιβηρική και την Κορσική πολλά χρόνια πριν συνεχίζοντας την κυριαρχία των Μινωιτών εκεί ) Αυτό συνέπεσε με την ίδρυση του πρώτου εμπορικού κέντρου της Μέσης Ανατολής, που σήμερα βρίσκεται στη Λεβάντα(;).
Μολονότι οι δραστηριότητές τους είχαν καταγραφεί ενδελεχώς σε λογοτεχνικές πηγές, οι Φοίνικες άφησαν ελάχιστες εικονογραφημένες ενδείξεις των πλοίων τους, και ό,τι λιγοστό υπάρχει φαίνεται πως ήταν δουλειά των Αιγυπτίων και των Συρίων καλλιτεχνών. Οι περιγραφές που έχουμε, όμως, δείχνουν ότι τα πλοία των Φοινίκων έμοιαζαν μάλλον με αυτά των Αιγυπτίων παρά με αυτά των Μινωιτών.
Σ.Ε.Δ. Εδώ ο συγγραφέας παραλείπει να αναφέρει του Μυκηναίους που είναι η συνέχεια των Μινωιτών και έχουμε στοιχεία ότι όπως και οι Μινωίτες έτσι και οι διάδοχοι τους οι Μυκηναίοι κυριάρχησαν στις θάλασσες και όχι μόνο της Μεσογείου. Την εποχή των Μυκηναίων οι έλληνες είχαν την δυνατότητα να συγκεντρώσουν περισσότερα από χίλια πλοία και όπως καταλαβαίνει κανείς, την εποχή τους , ήταν η πιο ισχυρή ναυτική δύναμη στην ιστορία ,με πολλές αποδείξεις και στοιχεία.
Η πρώτη απόδειξη που υπάρχει αναφορικά με τα φοινικικά πλοία βρέθηκε σε μία αιγυπτιακή τοιχογραφία του 14ου αιώνα π.Χ. -( Σ.Ε.Δ. Το 1300 πΧ Δηλαδή ….Για παράδειγμα οι Μυκηναίοι ταξίδευαν στην Ιβηρική και την Κορσική πολλά χρόνια πριν συνεχίζοντας την κυριαρχία των Μινωιτών εκεί ) Αυτό συνέπεσε με την ίδρυση του πρώτου εμπορικού κέντρου της Μέσης Ανατολής, που σήμερα βρίσκεται στη Λεβάντα(;).
Μολονότι οι δραστηριότητές τους είχαν καταγραφεί ενδελεχώς σε λογοτεχνικές πηγές, οι Φοίνικες άφησαν ελάχιστες εικονογραφημένες ενδείξεις των πλοίων τους, και ό,τι λιγοστό υπάρχει φαίνεται πως ήταν δουλειά των Αιγυπτίων και των Συρίων καλλιτεχνών. Οι περιγραφές που έχουμε, όμως, δείχνουν ότι τα πλοία των Φοινίκων έμοιαζαν μάλλον με αυτά των Αιγυπτίων παρά με αυτά των Μινωιτών.
Δηλαδή, τα πλοία τους δεν είχαν την ήδη προηγμένη κατασκευή και πλοϊμότητα των Μινωιτών. Τα μινωικά πλοία ήταν μοναδικά στον κόσμο όσον αφορούσε την πλοϊμότητα. Αυτό ήταν μία από τις πιο σημαντικές αιτίες της κυριαρχίας της Κρήτης στους ωκεανούς, ακόμα και για τη σταθερότητα της ναυτικής αυτοκρατορίας των Μινωιτών.
Τα πλοία τους ήταν μάλιστα τόσο αποδοτικά, ώστε οι Μινωίτες μπορούσαν να διατηρούν την κυριαρχία τους χωρίς στρατό και χωρίς παράλια φρούρια. Δυστυχώς φαίνεται ότι τα μεγάλα κύματα που δημιουργήθηκαν από το σεισμό στη Θήρα κατέστρεψαν ολόκληρο το στόλο των Μινωιτών.
Η Ιστορία έχει υποτιμήσει τα μινωικά πλοία επειδή η γνώση και το μυστικό της κατασκευής τους χάθηκε. Πέρασαν πολλά χρόνια ώστε να κάνει κάποιος μία αντάξια κατασκευή των μινωικών πλοίων, μάλιστα ως και την εποχή των Βίκινγκς. Πιθανώς οι Μινωίτες χρησιμοποιούσαν την ηλιακή πυξίδα για να πλοηγήσουν τα πλοία τους. Δεν θα εκπλαγώ αν μάθω από μελλοντικές έρευνες ότι οι Μινωίτες ήταν μάλιστα στην Αμερική 3000 χρόνια πριν τον Κολόμβο. Βρέθηκε μέσα στις μούμιες στους αιγυπτιακούς τάφους κοκαΐνη. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κοκαΐνη στην Ευρώπη. Υπήρχε αποκλειστικά στη Νότια Αμερική!,
Ξέρουμε ότι τα μινωικά πλοία ήταν πραγματικά ανώτερα από αυτά των Φοινίκων. Επομένως, δεν θα ήταν πρόβλημα για τους Μινωίτες να διαπλέουν τον ωκεανό ως την σημερινή Νορβηγία. Υπάρχουν δε και αναφορές ότι οι Μινωίτες επισκέπτονταν την Ιρλανδία. Την εποχή του χαλκού ακόμα και τα μεγάλα πλοία είχαν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν στα φιόρδ (Drammensfjorden) μέσω ενός μεγάλου ποταμού (Drammenselven) ως τη τοποθεσία Φίσκουμ (Fiskum), που απέχει 5 χλμ. από το Κόνγκσμπεργκ.
Τα πλοία τους ήταν μάλιστα τόσο αποδοτικά, ώστε οι Μινωίτες μπορούσαν να διατηρούν την κυριαρχία τους χωρίς στρατό και χωρίς παράλια φρούρια. Δυστυχώς φαίνεται ότι τα μεγάλα κύματα που δημιουργήθηκαν από το σεισμό στη Θήρα κατέστρεψαν ολόκληρο το στόλο των Μινωιτών.
Η Ιστορία έχει υποτιμήσει τα μινωικά πλοία επειδή η γνώση και το μυστικό της κατασκευής τους χάθηκε. Πέρασαν πολλά χρόνια ώστε να κάνει κάποιος μία αντάξια κατασκευή των μινωικών πλοίων, μάλιστα ως και την εποχή των Βίκινγκς. Πιθανώς οι Μινωίτες χρησιμοποιούσαν την ηλιακή πυξίδα για να πλοηγήσουν τα πλοία τους. Δεν θα εκπλαγώ αν μάθω από μελλοντικές έρευνες ότι οι Μινωίτες ήταν μάλιστα στην Αμερική 3000 χρόνια πριν τον Κολόμβο. Βρέθηκε μέσα στις μούμιες στους αιγυπτιακούς τάφους κοκαΐνη. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κοκαΐνη στην Ευρώπη. Υπήρχε αποκλειστικά στη Νότια Αμερική!,
Ξέρουμε ότι τα μινωικά πλοία ήταν πραγματικά ανώτερα από αυτά των Φοινίκων. Επομένως, δεν θα ήταν πρόβλημα για τους Μινωίτες να διαπλέουν τον ωκεανό ως την σημερινή Νορβηγία. Υπάρχουν δε και αναφορές ότι οι Μινωίτες επισκέπτονταν την Ιρλανδία. Την εποχή του χαλκού ακόμα και τα μεγάλα πλοία είχαν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν στα φιόρδ (Drammensfjorden) μέσω ενός μεγάλου ποταμού (Drammenselven) ως τη τοποθεσία Φίσκουμ (Fiskum), που απέχει 5 χλμ. από το Κόνγκσμπεργκ.
Εικόνα 6. Ο χάρτης των περιοχών γύρω από το Φιόρδ του Όσλο όπου απεικονίζεται το δρομολόγιο των Μινωιτών
Την εποχή αυτή υπήρχαν εμπορικοί δρόμοι που διέσχιζαν την Ευρώπη. Έτσι, βρίσκουμε αντικείμενα από την περιοχή του Αιγαίου στη Νορβηγία, ενώ κεχριμπάρι από τις Βαλτικές χώρες έχει βρεθεί σε μυκηναϊκούς τάφους. Το μετάξι ακολούθησε έναν από αυτούς τους δρόμους χίλια χρόνια πριν από το Μάρκο Πόλο. Για αυτό έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι και οι πληροφορίες για την ύπαρξη αργύρου μπορεί να είχαν ακολουθήσει μία τέτοια διαδρομή προς χάριν και του Μάρκο Πόλο αλλά και των Μινωιτών.
Επιγραφές με Μινωικές γραφές
Δεν έχουμε πολλές επιγραφές γραμμένες στη γραμμική γραφή Α. Δύο Γάλλοι αρχαιολόγοι, ο Godart και ο Olivier από το Γαλλικό σχολείο της Αθήνας εξέδωσαν το 1975 πέντε βιβλία που περιέχουν όλες τις επιγραφές εκείνης της εποχής που υπήρχαν σε πλάκες από άργιλο, κεραμικά, κοσμήματα και κτίσματα. Δυστυχώς τα περισσότερα ήταν θρυμματισμένα. Μόνο περίπου 80 θραύσματα έχουν αρκετούς χαρακτήρες από τους οποίους βγαίνει κάποιο νόημα. Ο δίσκος της Φαιστού είναι το πιο μακροσκελές κείμενο που υπάρχει. Έχει 242 ιερογλυφικούς χαρακτήρες.
Η γραμμική γραφή Α μπορεί να είναι η πλάγια γραφή των ιερογλυφικών χαρακτήρων. Και οι δύο γραφές είναι συλλαβικές, δηλαδή κάθε χαρακτήρας αντιστοιχεί σε μία συλλαβή, έχει ένα σύμφωνο και ένα φωνήεν ή μόνο ένα φωνήεν. Ο γλωσσολόγος Χιέλλ Όρτουν εξέδωσε δύο βιβλία 1500 σελίδων σχετικά με την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής γραφής Α και της γραφής του δίσκο της Φαιστού. Τα βιβλία του περιλαμβάνουν τη μινωική γραμματική και το συντακτικό. Ο Άγγλος σκιτσογράφος (William Brice), Ουίλλιαμ Μπράις, έχει καταγράψει όλους τους 121 κύριους χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α. Ο κάθε χαρακτήρας έχει και κάποιες παραλλαγές οι οποίες περιλαμβάνονται συνολικά στον κατάλογο του Μπράις. Έτσι μπορούμε εύκολα να συσχετίσουμε την οποιαδήποτε παραλλαγή με τον αντίστοιχο κύριο χαρακτήρα.
Την εποχή αυτή υπήρχαν εμπορικοί δρόμοι που διέσχιζαν την Ευρώπη. Έτσι, βρίσκουμε αντικείμενα από την περιοχή του Αιγαίου στη Νορβηγία, ενώ κεχριμπάρι από τις Βαλτικές χώρες έχει βρεθεί σε μυκηναϊκούς τάφους. Το μετάξι ακολούθησε έναν από αυτούς τους δρόμους χίλια χρόνια πριν από το Μάρκο Πόλο. Για αυτό έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι και οι πληροφορίες για την ύπαρξη αργύρου μπορεί να είχαν ακολουθήσει μία τέτοια διαδρομή προς χάριν και του Μάρκο Πόλο αλλά και των Μινωιτών.
Επιγραφές με Μινωικές γραφές
Δεν έχουμε πολλές επιγραφές γραμμένες στη γραμμική γραφή Α. Δύο Γάλλοι αρχαιολόγοι, ο Godart και ο Olivier από το Γαλλικό σχολείο της Αθήνας εξέδωσαν το 1975 πέντε βιβλία που περιέχουν όλες τις επιγραφές εκείνης της εποχής που υπήρχαν σε πλάκες από άργιλο, κεραμικά, κοσμήματα και κτίσματα. Δυστυχώς τα περισσότερα ήταν θρυμματισμένα. Μόνο περίπου 80 θραύσματα έχουν αρκετούς χαρακτήρες από τους οποίους βγαίνει κάποιο νόημα. Ο δίσκος της Φαιστού είναι το πιο μακροσκελές κείμενο που υπάρχει. Έχει 242 ιερογλυφικούς χαρακτήρες.
Η γραμμική γραφή Α μπορεί να είναι η πλάγια γραφή των ιερογλυφικών χαρακτήρων. Και οι δύο γραφές είναι συλλαβικές, δηλαδή κάθε χαρακτήρας αντιστοιχεί σε μία συλλαβή, έχει ένα σύμφωνο και ένα φωνήεν ή μόνο ένα φωνήεν. Ο γλωσσολόγος Χιέλλ Όρτουν εξέδωσε δύο βιβλία 1500 σελίδων σχετικά με την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής γραφής Α και της γραφής του δίσκο της Φαιστού. Τα βιβλία του περιλαμβάνουν τη μινωική γραμματική και το συντακτικό. Ο Άγγλος σκιτσογράφος (William Brice), Ουίλλιαμ Μπράις, έχει καταγράψει όλους τους 121 κύριους χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α. Ο κάθε χαρακτήρας έχει και κάποιες παραλλαγές οι οποίες περιλαμβάνονται συνολικά στον κατάλογο του Μπράις. Έτσι μπορούμε εύκολα να συσχετίσουμε την οποιαδήποτε παραλλαγή με τον αντίστοιχο κύριο χαρακτήρα.
Αποδείξεις
Υπάρχουν κάποιοι που ισχυρίζονται ότι έχουν αποκρυπτογραφήσει τις μινωικές γραφές. Δεν είναι δυνατόν να επιχειρηματολογήσουμε για το ποιος έχει δίκιο ή άδικο επειδή δεν υπάρχει τρόπος να συγκρίνουμε τις γλώσσες όπως στην περίπτωση της Πέτρας της Ροζέτας, όπου το ίδιο κείμενο αναγράφεται σε διαφορετικές γλώσσες. Κανένας όμως δεν έχει αμφισβητήσει τον κατάλογο του Μπράις. Αυτός ο κατάλογος περιγράφει τους 121 χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α.
Είναι εύκολο να διακρίνει κανείς ότι οι χαρακτήρες στο βράχο είναι πανομοιότυποι με εκείνους που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Μπράις, αν και ο βράχος έχει χαραχθεί με πέτρα. Οι χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α κατασκευάστηκαν για να γράφονται με πένα σε πάπυρο ή σε πλάκες από άργιλο.
Η μετάφραση του Όρτουν για τις λέξεις WE TU YU PI TI, «το μαλακό αμιγές» σημαίνει κάτι και έχει σχέση με τον άργυρο. Οι μεταφράσεις του και των άλλων 80 κείμενων της γραμμικής γραφής Α, επίσης, σημαίνουν κάτι. Μας αποκαλύπτουν μια καινούργια και ενδιαφέρουσα πλευρά του μινωικού πολιτισμού.
Υστερόγραφο
Έχω επισκεφτεί εγώ ο ίδιος, μαζί με τον Jarnaes, τις περιοχές γύρω από το Kongsberg και έχω φωτογραφίσει αυτά που ο Jarnaes ισχυρίζεται ότι είναι κατάλοιπα προϊστορικών ορυχείων. Έχουμε βρει, ακόμη, αποδείξεις και λεπτομερείς πληροφορίες προϊστορικών ορυχείων και από πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Υπάρχουν κάποιοι που ισχυρίζονται ότι έχουν αποκρυπτογραφήσει τις μινωικές γραφές. Δεν είναι δυνατόν να επιχειρηματολογήσουμε για το ποιος έχει δίκιο ή άδικο επειδή δεν υπάρχει τρόπος να συγκρίνουμε τις γλώσσες όπως στην περίπτωση της Πέτρας της Ροζέτας, όπου το ίδιο κείμενο αναγράφεται σε διαφορετικές γλώσσες. Κανένας όμως δεν έχει αμφισβητήσει τον κατάλογο του Μπράις. Αυτός ο κατάλογος περιγράφει τους 121 χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α.
Είναι εύκολο να διακρίνει κανείς ότι οι χαρακτήρες στο βράχο είναι πανομοιότυποι με εκείνους που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του Μπράις, αν και ο βράχος έχει χαραχθεί με πέτρα. Οι χαρακτήρες της γραμμικής γραφής Α κατασκευάστηκαν για να γράφονται με πένα σε πάπυρο ή σε πλάκες από άργιλο.
Η μετάφραση του Όρτουν για τις λέξεις WE TU YU PI TI, «το μαλακό αμιγές» σημαίνει κάτι και έχει σχέση με τον άργυρο. Οι μεταφράσεις του και των άλλων 80 κείμενων της γραμμικής γραφής Α, επίσης, σημαίνουν κάτι. Μας αποκαλύπτουν μια καινούργια και ενδιαφέρουσα πλευρά του μινωικού πολιτισμού.
Υστερόγραφο
Έχω επισκεφτεί εγώ ο ίδιος, μαζί με τον Jarnaes, τις περιοχές γύρω από το Kongsberg και έχω φωτογραφίσει αυτά που ο Jarnaes ισχυρίζεται ότι είναι κατάλοιπα προϊστορικών ορυχείων. Έχουμε βρει, ακόμη, αποδείξεις και λεπτομερείς πληροφορίες προϊστορικών ορυχείων και από πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Οι φωτογραφίες που πήρα μοιάζουν πολύ με τα ευρήματα στην Ισπανία και τη Σερβία. Επικοινώνησα, μάλιστα, με αρχαιολόγους στη Σερβία που υποστηρίζουν τις θεωρίες μου. Αυτό που είναι πραγματικά ξεχωριστό με το ασήμι του Kongsberg, είναι ότι τον έβρισκε κανείς σε καθαρή μορφή κατευθείαν στην επιφάνεια. Ποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι τέτοια ευρήματα θα περνούσαν απαρατήρητα μέχρι και το 1623; Μόλις η πηγή μειώθηκε, το υλικό της πέτρας, που είχε εξορυχτεί μαζί με τον άργυρο, ξαναγέμισε τα ορυχεία.
Ο άργυρος στις χώρες της Μεσόγειου δεν ήταν αμιγής. Ήταν ανάμικτος με μόλυβδο, και γι’ αυτό δεν ήταν γυαλιστερός όπως αυτός του Κόνγκσμπεργκ. Όταν ο Ναπολέων επέστρεψε από την εκστρατεία του στην Αίγυπτο, έφερε ένα μεγάλο θησαυρό αργύρου, ο οποίος εκτίθεται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου.
Οι επιστήμονες του μουσείου αυτού ανέλυσαν τα αντικείμενα αργύρου. Η ανάλυση επέτρεψε στους επιστήμονες να εντοπίσουν την προέλευση του αργύρου κάθε αντικειμένου. Γνώριζαν, όμως, μόνο τα ορυχεία της Μεσογείου. Υπήρχαν και κάποια αντικείμενα των οποίων η προέλευση δεν εντοπίστηκε, πιθανώς γιατί τα ορυχεία εκείνου του αργύρου βρίσκονταν μακριά από τη Μεσόγειο.
Ο άργυρος στις χώρες της Μεσόγειου δεν ήταν αμιγής. Ήταν ανάμικτος με μόλυβδο, και γι’ αυτό δεν ήταν γυαλιστερός όπως αυτός του Κόνγκσμπεργκ. Όταν ο Ναπολέων επέστρεψε από την εκστρατεία του στην Αίγυπτο, έφερε ένα μεγάλο θησαυρό αργύρου, ο οποίος εκτίθεται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου.
Οι επιστήμονες του μουσείου αυτού ανέλυσαν τα αντικείμενα αργύρου. Η ανάλυση επέτρεψε στους επιστήμονες να εντοπίσουν την προέλευση του αργύρου κάθε αντικειμένου. Γνώριζαν, όμως, μόνο τα ορυχεία της Μεσογείου. Υπήρχαν και κάποια αντικείμενα των οποίων η προέλευση δεν εντοπίστηκε, πιθανώς γιατί τα ορυχεία εκείνου του αργύρου βρίσκονταν μακριά από τη Μεσόγειο.
Πηγή:
