Από τις
παιγνιώδεις έννοιες σχετικά με τους θεούς είναι δυνατόν και να
καταληφθούμε από θεία έμπνευση, αν ατενίσουμε τα πράγματα κατά τρόπο
περισσότερο νοητικό. Σύμφωνα λοιπόν με τις υλικού χαρακτήρα αντιλήψεις
των πολλών, ας πούμε ότι η Αφροδίτη είναι εκείνη που έλαβε τη γένεση της
από τον «αφρό», όπου ο αφρός είναι η έκκριση του σπέρματος, και η εξ
αυτού δημιουργούμενη ηδονή κατά τις συνευρέσεις είναι η Αφροδίτη.
Ποιος λοιπόν είναι τόσο αφελής ώστε να μην θεωρεί τα πρωταρχικά και αΐδια αίτια πριν από τα έσχατα και φθαρτά;;
Για τούτο
άλλωστε και ο Σωκράτης επικαλείται τη μαρτυρία του Ησιόδου, για να μας
θυμίσει την εμπνεόμενη από τους θεούς νοητική μας σύλληψη και να μας
κάνει να αφήσουμε κάτω την εκλαϊκευμένη.
Ας πούμε
λοιπόν τι είναι η τέτοιου είδους θεϊκή νοητική σύλληψη. Λέγεται ότι η
πρωταρχική Αφροδίτη γεννήθηκε από δύο αίτια : το ένα νοείται ως αυτό δια
του οποίου προήλθε, και το άλλο ως αυτό που τη γέννηση. Ο Κρόνος, από
την μία, νοείται ως αυτό μέσω του οποίου έγινε η σύμπραξη για την πορεία
της, ως αυτό που προκαλεί τη γόνιμη δύναμη του πατέρα και την αποδίδει
στους νοητικούς Κόσμους. Ο Ουρανός, από την άλλη, ως ποιητής και αίτιος,
αυτός που έφερε τούτη τη θεά στο φώς από τη δική του γεννητική
περίσσεια. Εκείνη δηλαδή που συνήγαγε τα διαφορετικά γένη σε μια και
μόνη έφεση του κάλλους από πού αλλού έπρεπε να λάβει την υπόσταση της αν
όχι από τη συνεκτική δύναμη του Ουρανού ;;
Την παράγει λοιπόν ο Ουρανός από τον αφρό τον γόνιμων οργάνων του που ρίχτηκαν στ πέλαγος, όπως λέει ο Ορφέας [βλ. Ορφικό απ. Νο. 101] : “Τα
μόριά του πέσανε στο πέλαγος από ψηλά κι ολόγυρά τους από παντού τα
περικύκλωσε εκεί που έπλεαν λευκός αφρός. Κι όπως οι εποχές γυρνούσαν,
έτηκε ο ενιαυτός μια σεμνή παρθένα, που, σαν πρωτογεννήθηκε, την πήραν
στις παλάμες τους μαζί ο Ζήλος και η Απάτη – μήδεα
δ᾽ ἐς πέλαγος πέσεν ὑψόθεν, ἀμφὶ δὲ τοῖσι λευκὸς ἐπιπλώουσιν ἐλίσσετο
πάντοθεν ἀφρός· ἐν δὲ περιπλομέναις ὥραις ἐνιαυτὸς ἔτικτεν παρθένον
αἰδοίην, ἣν δὴ παλάμαις ὑπέδεκτο γεινομένην τὸ πρῶτον ὁμοῦ Ζῆλός τ᾽
Ἀπάτη τε”.
Την δεύτερη
Αφροδίτη την παράγει ο Ζευς από τις δικές του γεννητικές δυνάμεις, και
στην παραγωγή της συμμετέχει και η Διώνη. Η θεά προέρχεται από τον αφρό,
κατά τον ίδιο τρόπο με την πρώτη. Ο ίδιος θεολόγος λοιπόν μιλάει και
για αυτής ως εξής, στο απ. Νο. 140 : «Αυτόν ο πόθος τον
κατακυρίευσε, και ξεπήδησε για τον ύψιστο πατέρα το αφρογέννημα από τα
γεννητικά του μέλη, κι η θάλασσα υποδέχτηκε το σπέρμα του μεγάλου Δία.
Κι όπως κυλούσε ο χρόνος προς τις εποχές που γεννάνε τους ωραίους,
γέννησε την Αφροδίτη που φέρνει τη χαρά, την αφρογέννητη – τὸν
δὲ πόθος πλέον εἷλ᾽, ἀπὸ δ᾽ ἔκθορε πατρὶ μεγίστῳ αἰδοίων ἀφροῖο γονή,
ὑπέδεκτο δὲ πόντος σπέρμα Διὸς μεγάλου· περιτελλομένου δ᾽ ἐνιαυτοῦ ὥραις
καλλιφύτοις τέκ᾽ ἐγερσιγέλωτ᾽ Ἀφροδίτην ἀφρογενῆ».
Διαφέρουν
λοιπόν η μία από την άλλη η θεές κατά την αιτία, κατά τις τάξεις και
κατά τις δυνάμεις. Εκείνη δηλαδή που προήλθε από τον Ουρανό «ὑπερκόσμιός ἐστιν καὶ ἀναγωγὸς ἐπὶ τὸ νοητὸν κάλλος καὶ ἀχράντου ζωῆς χορηγός» είναι και χωρίζει από τον κόσμο της γενέσεως.
Εκείνη πάλι που γεννήθηκε από τη Διώνη «ἐπιτροπεύει πάσας τὰς ἐν τῷ Οὐρανίῳ κόσμῳ καὶ γῇ συστοιχίας»
και τις συνδέει μεταξύ τους και επιπλέον τελειοποιεί της γεννητικές
τους προόδους ενώνοντας τε σε πνεύμα ομόνοιας. Αυτές μάλιστα ενώνονται
μεταξύ τους βάσει της ομοιότητας της υπόστασής τους. Από τις γεννητικές
δηλαδή δυνάμεις προήλθε η συνεκτική και δημιουργική. Η θάλασσα εξάλλου
δηλώνει την εξαπλωμένη και δίχως όρια ζωή και το βάθος και το βάθος που
προχωρεί προς τα πάντα, ενώ ο αφρός το κατεξοχήν καθαρό στοιχείο, το
γεμάτο από γόνιμο φως και δύναμη, αυτό που επιπλέει σε όλη την ζωή, το
πιο ανθηρό της, θα έλεγε κανείς, στοιχείο. Η Αφροδίτη, λοιπόν,
αποκαλύπτεται ως το κατεξοχήν ενιαίο και καθαρό στοιχείο της ζωής.
Συγγραφέας κειμένου : Κεφάλας Ευστάθιος [15-5-2009, ΕΛΛΑΣ]
Βιβλιογραφία:
Πλάτων
Κρατύλος (ή ορθότητας Ονομάτων) – εκδόσεις Κάκτος.
Πρόκλος
«Εις των του Φιλοσόφου Πρόκλου σχολίων εις τον Κρατύλον Πλάτωνος εκλογαί χρήσιμοι», 183. 1 – 54, εκδόσεις Κάκτος.
Πηγή:
eleysis69.wordpress.com
