Ασκητική Ν. Καζαντζάκης
Η Ζωή και ο θάνατος είναι οι δυο όψεις-πόλοι του ίδιου νομίσματος, της ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ, όπως έλεγαν οι αρχαίοι σοφοί. Εμείς, σαν εραστές της σοφίας, αρκεί να δεχτούμε τις απόψεις τους για να συνειδητοποιήσουμε την ίδια την πορεία της εξέλιξης.
Τι είναι όμως ο θάνατος; Ακολουθεί κάτι μετά το τέλος της γήινης ζωής; Για ποιο λόγο γεννιόμαστε; Ποιοι είμαστε; Από πού ερχόμαστε και προς τα πού πηγαίνουμε;
Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα καλούνται η φιλοσοφία, οι θρησκείες στην ουσία τους, αλλά και η ίδια η επιστήμη της ψυχολογίας να δώσουν απάντηση.
Ας προσπαθήσουμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι. Ας πάρουμε τα πράγματα με μια σειρά.
«Ο θάνατος, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο χωρισμός δύο πραγμάτων, τα οποία πριν ήταν ενωμένα. Της ψυχής και του σώματος» έλεγε ο θείος Πλάτων.
Όλοι οι αρχαίοι λαοί, οι Σουμέριοι, οι Ινδιάνοι της Αμερικής, οι Αιγύπτιοι, οι Ινδοί, οι Κινέζοι, οι Ιάπωνες και οι Έλληνες πίστευαν στη μετενσάρκωση. Μεγάλες προσωπικότητες, όπως ο Πυθαγόρας, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Κομφούκιος ο Λάο Τσε, ο Βούδας αλλά και πιο σύγχρονοι, όπως ο Νίτσε, ο Σοπενχάουερ και άλλοι επιβεβαίωσαν αυτήν την παλιά θεωρία.
Η μετενσάρκωση, λοιπόν, είναι μια παμπάλαια διδασκαλία, η οποία μας παρουσιάζει την αλληλοδιαδοχή της ζωής και του θανάτου στην ανθρώπινη ύπαρξη. Πριν προχωρήσουμε, ας διαλογιστούμε παρατηρώντας την ίδια τη φύση, η οποία μας διδάσκει την ύπαρξη κύκλων… Κάθε νέα άνοιξη διαδέχεται το χειμώνα…κάθε νέα μέρα την νύχτα… Ο άνθρωπος, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης, συμμετέχει στους ρυθμούς της και, ακολουθώντας αυτούς τους ρυθμούς, ζει, πεθαίνει και ξαναζεί σ’ αυτόν τον κόσμο.
Η μετενσάρκωση μας διδάσκει ότι η ανθρώπινη ψυχή, ή αλλιώς η πνευματική ενέργεια, αλλάζει φορέα. Αλλάζει υλική παρουσία κάθε φορά κι έτσι ζει διάφορες ζωές μέσα στη ροή της εξέλιξης. Εξάλλου ο ίδιος ο σκοπός του Νόμου της Μετενσάρκωσης είναι η τελειοποίηση του όντος. Μέσα από τις διαδοχικές μετενσαρκώσεις το ανθρώπινο πνεύμα τελειοποιείται, αποκτώντας αναγκαίες εμπειρίες και γνώσεις, κι έτσι ανυψώνεται όλο και περισσότερο προς την πηγή του πνευματικού φωτός από όπου προήλθε.
Τι είναι όμως αυτό που είναι αμετάβλητο, που μετενσαρκώνεται και τι είναι εκείνο το οποίο αλλάζει με κάθε ζωή; Ξανά θα στραφούμε στα βάθη της αρχαιότητας, συλλέγοντας όλα αυτά τα στοιχεία που η ανθρωπότητα έχει κληρονομήσει. Μεταδίδουν λοιπόν οι εσωτερικές παραδόσεις ότι ο άνθρωπος, ως ένα εξελίξιμο ον, έχει ένα Αιώνιο και άφθαρτο μέρος Ουράνιας καταγωγής, το Πνεύμα, ή αλλιώς το Εγώ, και ένα άλλο φθαρτό, μορφικό και γήινο μέρος, που υπόκειται στις αλλαγές τις ζωής. Αυτό το δεύτερο μέρος το ονομάζουμε προσωπικότητα (αλήθεια η λέξη «προσωπίς» δεν υποδηλώνει τη μάσκα των αρχαίων ελλήνων; Θυμηθείτε τις μάσκες που ο Χαλίλ Γκιμπράν αναφέρει στο έργο του «ο τρελός»). Έλεγαν λοιπόν οι αρχαίοι σοφοί ότι ο άνθρωπος αποτελείται από μια φθαρτή προσωπικότητα, η οποία είναι τετραπλή, με τέσσερις «προσωπίδες» υλικής υπόστασης κι από ένα αθάνατο πνεύμα, το οποίο δεν φθείρεται εφόσον δεν έχει υλική υπόσταση. Το Εγώ ή αλλιώς ο Εαυτός των αρχαίων ελλήνων (ας θυμηθείτε ξανά το δελφικό ρητό «γνώθι σ’ αυτόν» που μας παραπέμπει να γνωρίσουμε τον αληθινό μας Εαυτό πέρα από τις «μάσκες»).
Λέγαμε λοιπόν ότι αυτό που οι παραδόσεις αναφέρουν ότι μετενσαρκώνεται, είναι το Πνεύμα, το οποίο κάθε φορά αποκτά μια καινούρια προσωπικότητα (ή αλλιώς, αλλάζει τα ρούχα τα φθαρμένα, όπως ο Κρίσνα αναφέρει στον Αρζούνα στη Μπαγκαβάτ Γκίτα, ένα έργο εξέχουσας σημασίας για τους Ινδούς) που θα του επιτρέψει μέσα απ’ την ίδια τη ζωή να αποκτήσει καινούργιες εμπειρίες, γνώσεις και βιώματα, τα οποία θα εμπλουτίσουν και θα βοηθήσουν να εξελιχτεί η συνείδηση του ατομικού εγώ.
Κάθε προσωπικότητα (η οποία ας σημειώσουμε ότι περιλαμβάνει το φυσικό μας σώμα, την ζωτική ενέργεια, τα συναισθήματα μας και τον υποκειμενικό νου) σε κάθε ζωή έχει μια συγκεκριμένη διάρκεια. Κάποια στιγμή γεννιέται και κάποια στιγμή πεθαίνει. Έτσι η ψυχή «ανεβαίνει» σ’ έναν άλλο κόσμο, σε μια άλλη διάσταση. Στην ανατολή η διάσταση αυτή ονομάζεται Δεβαχάν και μπορεί να παραλληλιστεί με τον Παράδεισο, τα Ηλύσια Πεδία των Αρχαίων Ελλήνων, τη Βαλχάλα των Σκανδιναβών, το Αμέντι των Αιγυπτίων… Εκεί η ανθρώπινη οντότητα περνάει ένα ορισμένο χρονικό διάστημα ανάπαυσης και επεξεργασίας όλων όσων έμαθε από «το σχολείο της ζωής» μέχρι να αναγκαστεί να «ξανακατέβει» (το ανεβαίνω και το κατεβαίνω είναι σχετικό, πάντα όμως χρησιμοποιήθηκαν οι έννοιες αυτές, οι οποίες υποδηλώνουν το πέρασμα από μια διάσταση σε άλλη) στη γη, στον υλικό κόσμο, με σκοπό βέβαια να αποκτήσει και άλλες εμπειρίες, βιώματα που θα τελειοποιήσουν ακόμα πιο πολύ την πνευματική συνείδησή της.
Σε γενικές γραμμές μ’ αυτόν τον τρόπο περιγράφεται η διαδικασία της μετενσάρκωσης. Το αν υπάρχουν διάφορα «επίπεδα» στα οποία οι ψυχές στέλνονται ή αλλιώς πηγαίνουν (ο Δάντης περιέγραψε τους χώρους αυτούς σαν πολυώροφα σύμπαντα) είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα.
Εξάλλου:
«Η γέννηση είναι ύπνος, λησμονιά
και η ψυχή που μέσα μας γεννιέται,
το άστρο της ζωής μα το λαμπρό,
αλλού έχει πάει για να δύσει,
κι η ανατολή του είναι αλλού.
Ούτε απόλυτα γυμνοί,
Ούτε εντελώς στη λήθη βουτηγμένοι,
γεννιόμαστε σε τούτη τη ζωή,
αλλά σαν σύννεφα ανεμοτάξιδα,
σταλμένοι απ’ το Θεό, την πρώτη μας πηγή».
«Αισθήματα Αθανασίας Μέσα από τις Θύμισες της Παιδικής Ηλικίας»
Γουίλιαμ Γορντσγουόρθ
Ακολουθώντας εκείνους που συνειδητοποίησαν όλα τα παραπάνω καταλαβαίνουμε:
«Ένα παιδιά μου ο θάνατος κι η γέννα,
ένα ο πόνος της καρδιάς κι η γλύκα,
ένα το φεύγω αλάργα κι έρχομαι,
ένα το έχε γεια και το καλώς σε βρήκα».
«Αναφορά στο Γκρέκο» Ν. Καζαντζάκης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
•ΚΑΡΜΑ, ANNIE BESANT, ΘΕΟΣΟΦΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
•ΑΣΚΗΤΙΚΗ, Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ε. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
•ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟ ΓΚΡΕΚΟ, Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ε. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
•Η ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗ, IRVING S. COOPER, ΘΕΟΣΟΦΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
•ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΜΙΛΙΩΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ, Γ. Α. ΠΛΑΝΑΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
•ΤΑ 3 ΚΕΝΤΡΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ, Γ. Α. ΠΛΑΝΑΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
•ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΖΩΗ, CAROL NEIMAN & EMILY GOLDMAN, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΣΟΠΤΡΟΝ
•Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ, ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΤΤΑΚΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
•Η ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ, LIVRAGA, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Πηγή:
nea-acropoli-athens.gr
