Ο ύπνος αποτελεί ένα αναπόσπαστο μέρος βιολογικού κύκλου της ζωής κάθε ανθρώπου.
Πολύ συχνά οι αθλητές παραπονιούνται για ατονία και κούραση, ενώ το
μυστικό βρίσκεται απλώς στην έλλειψη ύπνου και τα κρυφά από τον
προπονητή ξενύχτια...
Δε θα αναλύσουμε τα είδη του ύπνου (επίπεδα ή διαταραχές), θα
σταματήσουμε απλώς στην αναγκαιότητα του. Τι σημαίνει υγιής ύπνος, τι
συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου, πόσες ώρες πρέπει να κοιμόμαστε;
Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που πρέπει να απασχολούν κάθε λογικό
άτομο, πολύ περισσότερο έναν αθλητή.
Κατά μεγαλύτερο μέρος εξαρτάται από τις κλιματολογικές συνθήκες
διαβίωσης, από την καθημερινή σωματική άσκηση, την κληρονομικότητα, τη
συχνότητα, ποσότητα και ποιότητα διατροφής, γενικά τη φυσιολογία του
ανθρώπινου οργανισμού.
Διατροφή και διαταραχές ύπνου.
Όσο πλησιάζει η νύχτα κι η περίοδος ύπνου, τόσο μειώνεται η
δραστηριότητα του πεπτικού συστήματος. Τα επίπεδα πεπτικών ένζυμων
πέφτουν, περισταλτική ικανότητα εντέρων επιβραδύνεται, το σώμα
ετοιμάζεται εξολοκλήρου για την νυχτερινή του ανάπαυση. Το συμπέρασμα
είναι απλό και λογικό: ότι καταναλωθεί κατά προσέγγιση το βράδυ και πριν
τον ύπνο, παραμένει στο στομάχι καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Το
γεγονός αυτό εμποδίζει τραγικά την ομαλή πορεία ύπνου και σωματικού
αναβολισμού, με συνέπεια σοβαρές καθημερινές διαταραχές και ανάπαυσης. Η
κατανάλωση τροφής τουλάχιστον δύο ώρες πριν τον ύπνο, συμπληρώματα
διατροφής ή σωστή αναλογία συνθετικών πεπτικών ενζύμων θα μπορούσαν να
αυξήσουν την πεπτική ικανότητα του ατόμου ακόμα και τις βραδινές ώρες.
Πόσες είναι οι απαραίτητες ώρες υγιούς ύπνου;
Όταν λάβουμε υπόψη ότι μόνο 1-2% του ανθρώπινου πληθυσμού αποδειγμένα
αρκείτε σε πεντάωρο, ενώ 2% αρκείτε σε δεκάωρο ύπνο, καταλαβαίνει κανείς
ότι ο ύπνος είναι συνετό να διαρκεί κατά μέσο όρο 7-8 ώρες. Μόνο τα
βρέφη κοιμούνται πολύ περισσότερο, ενώ κοιμούνται όλο και λιγότερες ώρες
όσο μεγαλώνουν ηλικιακά.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια ύπνου;
Για τον ανθρώπινο οργανισμό ο ύπνος είναι απαραίτητη χρονική περίοδος
ανάπαυσης και ξεκούρασης. Οι φυσιολογικές συνθήκες ανάρρωσης και γενικού
αναβολισμού. Βιολογικά όχι μόνο η φυσική αυξητική ορμόνη, αλλά και
πολλές άλλες αναβολικές ορμόνες εκκρίνονται περισσότερο κατά τη διάρκεια
της νύχτας, στοιχεία που ενεργοποιούνται και προετοιμάζουν τον
οργανισμό για την επόμενη μέρα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός μακροχρόνιου
ύπνου αθλητών (μερικοί κοιμούνται ολόκληρες μέρες) μετά από δύσκολες
προετοιμασίες και αγώνες που κούρασαν τον οργανισμό, σωματικά και
ψυχολογικά. Είναι γεγονός ότι συνίσταται από τον ιατρική ομάδα να
παίρνουν συγκεκριμένες δόσεις ηρεμιστικών φαρμακευτικών ουσιών για να
μακρύνουν τον ύπνο τους, ώστε να ξεκουράσουν το κεντρικό και
περιφερειακό νευρικό τους σύστημα.
Ποια είναι τα συμπτώματα χρόνιας έλλειψης ύπνου;
Αναφορικά και με λίγα λόγια, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα αρχίζει να
δυσλειτουργεί το αμυντικό οργανικό σύστημα (συχνές ιώσεις, αδυναμία),
απότομη πνευματική και σωματική κόπωση.
1. Σύμφωνα με έρευνες Ιατρικού Πανεπιστημίου Pennsylvania υπάρχουν πάνω
από 80 είδη παθολογίας ύπνου, τα οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο
επηρεάζουν τη φυσιολογία του ύπνου, δημιουργώντας εμφανή οργανική και
νευρική δυσλειτουργία.
2. Μόνο το 40% των ανθρώπων είναι σε θέση να δηλώσουν ότι κοιμούνται
αρκετά, ενώ το 15% δηλώνει ότι πάσχει από χρόνια έλλειψη ύπνου.
3. Περίπου 20% των ανθρώπων άνω των 30 ετών ροχαλίζει, ενώ σχεδόν το 50%
του πληθυσμού ροχαλίζει στα 65 του χρόνια, γεγονός που δημιουργεί
τραγική έλλειψη ύπνου.
4. Το ροχαλητό και η άπνοια (χρόνια νόσος στιγμιαίας παύσης αναπνοής
κατά τη διάρκεια ύπνου την ημέρα ή νύχτα) είναι σε θέση να δημιουργήσουν
από οργανικές καταστάσεις χρόνιας και βαριάς υπνηλίας, αύξησης
σωματικού βάρους, ανικανότητας, υπέρτασης, καρδιακής αρρυθμίας και
εμφράγματος, εγκεφαλικά επεισόδια, μέχρι και ξαφνικό θάνατο. Δεν είναι
τυχαία η αύξηση 8-10 φορές αυτοκινητιστικών ατυχημάτων σε άτομα που
πάσχουν από χρόνια έλλειψη ύπνου.
Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Δαβιτίδης
