Υπάρχουν 20 περίπου είδη από το γένος αυτό αλλά στη χώρα μας συναντούμε (σε Πελοπόννησο και νησιά) το Nasturium officinale με τις ονομασίες Νεροκάρδαμο, Κάρδαμος (Κέρκυρα), Κάρδαμον (Κεφαλονιά και Ήπειρο), Αγριορρόκα (Σίφνο), Ρόκα του ποταμού (Κέρκυρα).
Είναι το γνωστό Κρεσόν, το οποίο γίνεται σαλάτα, αλλά χρησιμοποιείται και στη φαρμακευτική.
Φύεται σε όλη την Ευρώπη και το συναντούμε σε τρεχούμενα νερά στις άκρες των ρυακιών, στις πηγές, ακόμη και στα έλη, ενώ καλλιεργείται και στα περιβόλια (ως σαλατικό).
Ιστορικά στοιχεία:
Το βότανο ήταν γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Διοσκουρίδης το ονόμαζε Σισύμβριον το έτερον και ο Ιπποκράτης το είχε περιγράψει ως διεγερτικό και αποχρεμπτικό. Εδώ και χιλιάδες χρόνια έχει χρησιμοποιηθεί από τη λαϊκή ιατρική για τη θεραπεία του βήχα και της βρογχίτιδας. Επίσης έχει αναφερθεί ότι όταν τρώγεται ωμό μπορεί να προλάβει ή να επιδράσει θεραπευτικά στον καρκίνο.
Συστατικά-χαρακτήρας:
Το βότανο περιέχει έλαιο θειο-αζωτούχο, προσόμοιο κατά τους χαρακτήρες με το θειώδες αιθέριο έλαιο του σκόρδου και θειο-αζωτούχα αιθέρια έλαια άλλων Σταυρανθών.
Περιέχει ακόμη πικρό εκχύλισμα, ιώδιο (η ποσότητα του οποίου ποικίλει ανάλογα με τα νερά κοντά στα οποία φύεται), φωσφόρο, σίδηρο, βιταμίνες A, C, E, νικοτιναμίδιο, γλυκοζίδιο, γλυκοναστουρτίνη, κάλιο, θειάφι, μαγγάνιο, χαλκό, ασβέστιο, μερικά άλατα και ασκορβικό οξύ. Περιέχει indoles (ινδόλες-βρίσκονται και σε σταυρανθή λαχανικά) που απενεργοποιούν και αποβάλλουν το υπερβάλλον οιστρογόνο. Περιέχει επίσης βιταμίνες D, B2, ισοθειοκυανογλυκοσίδες, αιθέρια έλαια, καροτένια, πικρά.
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:
Για θεραπευτικούς σκοπούς καλύτερο είναι να χρησιμοποιούμε το νεροκάρδαμο των σίδηρο-ιωδιούχων πηγών γιατί είναι περιεκτικότερο σε κύρια συστατικά.
Το βότανο δρα ως ορεκτικό, εύπεπτικό, θερμαντικό, διουρητικό, καθαρτικό του αίματος, διεγερτικό, σιαλογόνο, αφροδισιακό, αντισκοβρουτικό και αποχρεμπτικό. Θεωρείται ευεργετικό για τον σπλήνα, τα μάτια, δρα κατά του λουμπάγκο, των ρευματισμών, της ποδάγρας και του εκζέματος.
Βοηθά σε περιπτώσεις σκοβρούτου, στις χοιράδες, στην αναιμία και τη ραχίτιδα. Ως διουρητικό βοηθά σε περιπτώσεις υδρωπικίας, στις παθήσεις του ουρογεννητικού συστήματος και της χολολιθίασης.
Ως αποχρεμπτικό βοηθά στις περιπτώσεις χρόνιου κατάρρου των πνευμόνων.
Ο πουρές του φυτού είναι κατάλληλος για τους διαβητικούς γιατί περιέχει λίγο σάκχαρο και αμυλώδεις ουσίες.
Εξωτερικά χρησιμοποιείται σε διαλυτικά και καθαριστικά καταπλάσματα, πολτοποιημένο μόνο του ή με αλάτι. Τοποθετούμενο ως κατάπλασμα επί ατόνων ελκών διευκολύνει την επούλωση τους.
Το μάσημα των φύλλων βοηθά σε προβλήματα φλεγμονών του στόματος. Ο χυμός του όταν τον πίνουμε το πρωί νηστικοί, κάνει καλό στην επιδερμίδα (όταν έχει τάση για ερεθισμό), αναζωογονεί τα μαλλιά και δυναμώνει τα νύχια.
Το νεροκάρδαμο είναι ένα αποτοξινωτικό βότανο βαρέων μετάλλων και πλούσια πηγή χλωροφύλλης για τον καθαρισμό του αίματος. Αυξάνει τη ροή της χολής για βελτιωμένη πέψη και αποτελεί άριστη προστασία ενάντια σε ξενοοιστρογόνα και σε πολλές ορμονοεξαρτώμενες ασθένειες.
Οι ευεργετικές ιδιότητες του νεροκάρδαμου είναι:
- Γενικό διεγερτικό (σπλήνα, ήπατος, χοληδόχου κύστης, νεφρών)
- Διεγείρει την αποβολή ούρων (διουρητικό)
- Διευκολύνει την απόχρεμψη φλεμάτων
- Καθαρίζει το αίμα (αποκαθαρτικό)
- Βελτιώνει την ποιότητα του αίματος
- Βελτιώνει την απορρόφηση και τη μεταφορά οξυγόνου
- Ενδυναμώνει το στομάχι
- Αυξάνει τη φυσική αντίσταση (ανοσοδιεγερτικό)
- Διευκολύνει την πέψη (πεπτικό)
- Διεγείρει και αποκαθιστά τη νεφρική λειτουργία
- Διεγείρει την έκκριση χολής (χολαγωγό)
- Μειώνει το επίπεδο σακχάρου στο αίμα (αντιδιαβητικό)
- Αποτοξινωτικό
Άνθιση – συλλογή – χρησιμοποιούμενα μέρη:
Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό. Συλλέγεται την εποχή της ανθοφορίας του (από τα μέσα της Άνοιξης μέχρι τον Σεπτέμβριο) και χρησιμοποιείται πάντα σε πρόσφατη κατάσταση. Η αποξήρανση όπως αναφέρει ο Chatin το κάνει να χάνει μερικά ή ολοκληρωτικά τις ιδιότητές του.
Τον Μάιο και τον Ιούνιο το φυτό έχει τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε δραστικές ουσίες.
Οι κύριες εφαρμογές του νεροκάρδαμου είναι:
- Γενική αδυναμία ή καταβολή δυνάμεων, κόπωση, ανάρρωση από ασθένεια
- Αναιμία
- Προβλήματα στο στήθος, βήχας, σφίξιμο στο στήθος, υπερβολικά φλέματα, βρογχίτιδα
- Αρθρίτιδα, ρευματισμοί
- Οιδήματα
- Προβληματική πέψη
- Ευαισθησία σε μολύνσεις
- Διαβήτης
- Δερματικά προβλήματα όπως έκζεμα, ακμή, εξανθήματα
Ιδιότητες και χρήσεις νεροκάρδαμου- Την εποχή της άνθισης τρώγεται ωμό σε σαλάτες. Όταν τρώγεται ωμό βοηθά σε ουλίτιδες, πονόδοντο και άφθες στο στόμα. Πολλοί το βράζουν, γιατί πάνω στο φυτό ζουν οι παράνυμφες ενός παρασιτικού σκώληκα του ήπατος. Όταν ζει σε μεγάλο υψόμετρο η γεύση του γίνεται πικρή.
- Ο χυμός του μπορεί να προστεθεί σε χυμούς, γάλα και σούπες σε αναλογία 1 μέρος χυμού κάρδαμου και 2 μέρη χυμό ή γάλα ή σούπα.
- Χρησιμοποιείται για τη ραχίτιδα και για το διαβήτη, γιατί ρίχνει το σάκχαρο αίματος.
- Είναι αντισηπτικό για αιμορροΐδες και πληγές.
- Όταν κάποιος ξαναβρίσκει τις δυνάμεις του καρδαμώνει.
- Χρησιμοποιείται σε καρδιολογικά προβλήματα, προβλήματα ουροποιητικού, όπως αιματουρία, υδρωπικία και σε προβλήματα αναπνευστικού.
- Τονώνει το νευρικό σύστημα και δίνεται σε ατονίες και νευρωτικές καταστάσεις.
- Σε εντριβές στο τριχωτό της κεφαλής δυναμώνει και πυκνώνει τα μαλλιά.
- Είναι τονωτικό και για το γαστρεντερικό και συνιστάται σε ανορεξία, δυσπεψία, αέρια στο στομάχι και στο έντερο.
- Σαν καθαρτικό καθαρίζει το αίμα και κάνει αποτοξίνωση σε ακμή, σπυριά, καλόγερους και χρόνιες πληγές.
- Το νεροκάρδαμο όταν το φάτε εξαλείφει την έντονη μυρωδιά του σκόρδου.
- Το νεροκάρδαμο χρησιμοποιείται στην πρόληψη και στην θεραπεία του καρκίνου.
Θρεπτικό, πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και όπλο κατά του καρκίνου το νεροκάρδαμο.
Η καθημερινή κατανάλωση του πλούσιου σε αντιοξειδωτικά νεροκάρδαμου, βρέθηκε ότι έχει σημαντική επίδραση στη μείωση του κινδύνου για καρκίνο του εντέρου και των λεμφαδένων, όπως έχει δείξει μελέτη δημοσιευμένη στο American Journal of Clinical Nutrition. Σύμφωνα με την μελέτη, όσοι έβαλαν στο καθημερινό διατροφικό τους πρόγραμμα το νεροκάρδαμο, μείωσαν την καταστροφή του DNA κατά 20%, μειώνοντας ταυτόχρονα και τον κίνδυνο καρκίνου.
Οι Leung (1984) και Heinerman (1988) έχουν συστήσει τη σούπα με καρότο και νεροκάρδαμο ως αντικαρκινική σε άρθρα που έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά. Ο Hartwell αναφέρει την παραδοσιακή χρήση του νεροκάρδαμου ενάντια στον καρκίνο, τους όγκους και τις κύστες στο βιβλίο του «Φυτά που χρησιμοποιούνται ενάντια στον καρκίνο».
Το νεροκάρδαμο είναι ένα από τα 8 βότανα που περιέχει το Flor Essence. Το νεροκάρδαμο μαζί με το λάπαθο, την κολλιτσίδα, τη φτελιά, το κόκκινο τριφύλλι, το αγιάγκαθο, το φύκι και το ραβέντι, σε ακριβείς προκαθορισμένες αναλογίες, ενοποιούνται σε μια εντελώς νέα ουσία, όπου το ένα ενισχύει τα οφέλη του άλλου και δημιουργούν ένα ισχυρό συνεργικό αποτέλεσμα.
Παρασκευή και δοσολογία:
- ‘Όπως προαναφέραμε το βότανο χρησιμοποιείται σε πρόσφατη (ωμή) μορφή και όχι αποξηραμένο.
- Σε μορφή πουρέ το χρησιμοποιούν οι διαβητικοί.
- Μείγμα από 60 γραμμάρια χυμού του φυτού και 30 γραμμάρια μέλι αφαιρεί πανάδες και φακίδες του προσώπου, αν απλωθεί σε ένα πανί και τριφτεί με αυτό το πρόσωπο. Όταν το λαμβάνουμε εσωτερικά ρίχνουμε σε 1-2 κουταλιές θρυμματισμένου φυτού μισό ποτήρι βραστό νερό και το σκεπάζουμε για 30 λεπτά, ταρακουνώντας το στο διάστημα αυτό μερικές φορές. Σουρώνουμε και πίνουμε έως 3 φορές την ημέρα.
- Πρέπει να το παίρνετε νηστικοί
- Αφού το κοπανίσετε χρησιμοποιείται σαν κατάπλασμα για δερματικές παθήσεις, όπως έλκη, πόνους, πρηξίματα και αποστήματα και για την επιτάχυνση της επούλωσης τραυμάτων.
- Λιωμένο με αλάτι σε αναλογία 20 μέρη φυτού και ένα μέρος αλάτι κάνει για κατάπλασμα σε άτονα έλκη, σε όγκους λεμφαδένων, σε χιονίστρες, σε υγρές πληγές και πρησμένους λεμφαδένες και τα καταπλάσματα ανανεώνονται κάθε 12 ώρες.
Το άγριο νεροκάρδαμο την εποχή της άνθισης τρώγεται ωμό σε σαλάτα. Καλύτερα όμως είναι να το βράζουμε γιατί πάνω στο φυτό υπάρχει πιθανότητα να υπάρχουν οι παράνυμφες του παρασιτικού σκώληκα του ήπατος (Δίστομο το ηπατικό) που μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και τον θάνατο.
Αν θέλουμε να το καταναλώσουμε ωμό, καλό είναι να χρησιμοποιούμε μόνο φυτά εμπορίου από ελεγχόμενες καλλιέργειες. Αν μαζέψουμε το φυτό από τη Φύση καλό είναι να γνωρίζουμε αν το νερό δίπλα από το οποίο φύονται είναι καθαρό. Αν έχει μολυνθεί από ζώα ή έχει διαρρεύσει από αποχετευτικό δίκτυο θα κινδυνεύσουμε σοβαρά.
Το νεροκάρδαμο σε πολύ μεγάλες ποσότητες και καθημερινή χρήση μπορεί να ερεθίσει τα νεφρά.
Το νεροκάρδαμο είναι διαθέσιμο όλο το χρόνο και πωλείται σε μικρές δεσμίδες. Δοκιμάστε το και πρόσθεσέ το στα ζυμαρικά ή στο σάντουιτς για την έξτρα γεύση του και τις ευεργετικές του ιδιότητες.
Πηγή:
proionta-tis-fisis.com
