Το πρώτο θετικό δείγμα υπέρ της Ελλάδος στην διένεξή της με την Τουρκία έδωσε πριν από λίγες ημέρες η κυβέρνηση Ν.Τραμπ η οποία ζήτησε δια της διπλωματικής οδού από την Αγκυρα να εγκαταλείψει την επιθετική στάση στο Αιγαίο και να σταματήσει η αύξηση της έντασης στις σχέσεις με την Ελλάδα με σειρά πολεμικών δηλώσεων από Τούρκους πολιτικούς αλλά και έντονη κινητικότητα στο Ανατολικό Αιγαίο.
Η διπλωματική κινητοποίηση της Ουάσιγκτον με αφορμή όσα συμβαίνουν στο Αιγαίο τον τελευταίο μήνα, υπογραμμίζει την ουσιαστική ανησυχία των Αμερικανών καθώς μια ελληνοτουρκική κρίση θα διαλύσει κυριολεκτικά τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Να συνεχίσει να
διατηρεί «υψηλούς τόνους» έναντι της Τουρκίας για το ζήτημα του Αιγαίου
κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση ο Πάτρικ Θέρος, ο οποίος φάνηκε να
συμφωνεί με την σκληρή γραμμή που έχει χαράξει ο ΥΠΕΘΑ Πάνος Καμμένος
και ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς.
Μιλώντας στον Ελεύθερο
Τύπο, ο κ. Θέρος έκανε λόγο για τουρκικό bullying στο Αιγαίο και
αποδοκίμασε την λεγόμενη πολιτική του κατευνασμού, η οποία, όπως
υποστήριξε, δεν έχει την απαραίτητη αποτρεπτική ισχύ με αποτέλεσμα η
Τουρκία να αναβαθμίζει τις προκλήσεις σε τέτοιο υπερβολικό βαθμό ώστε να
αυξάνεται ο κίνδυνος για την εκδήλωση ενός νέου θερμού επεισοδίου.
Από
την πλευρά του ο κ. Θέρος πιστεύει πως στην παρούσα συγκυρία η νέα
κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να παίξει έναν πυροσβεστικό ρόλο όπως είχε
συμβεί στην κρίση των Ιμίων με τον Μπιλ Κλίντον, καθώς μέχρι και αυτή τη
στιγμή τα σύννεφα της εσωστρέφειας και της ακυβερνησίας πλανώνται πάνω
από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Για παράδειγμα, μια σειρά κορυφαίων
διπλωματικών θέσεων, όπως αυτή της αρμόδιας υφυπουργού Εξωτερικών για
τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Βικτώρια Νουλάντ, παραμένουν ακόμα κενές.
Σε ποιους παράγοντες αποδίδετε την κλιμάκωση της έντασης που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στο Αιγαίο εκ μέρους της τουρκικής πλευράς;
Την
αποδίδω κατά πρώτον στην εσωτερική πολιτική του Ερντογάν και δεύτερον
στο ότι πλέον έχουν φύγει όλοι οι ώριμοι αξιωματικοί από τις τουρκικές
ένοπλες δυνάμεις. Για αυτό ακριβώς τον λόγο φοβάμαι ότι είναι λίγο
αυθόρμητες αυτές οι ξαφνικές ενέργειες και δεν εντάσσονται σε κάποια
συγκεκριμένη στρατηγική. Τους έχει δώσει ο Ερντογάν ελευθερία κινήσεων
με σκοπό να προκαλέσουν. Δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς αυτή η ξαφνική
κλιμάκωση στην παρούσα φάση, καθώς αυτή την στιγμή με τις εκκαθαρίσεις
που έχει κάνει ο Ερντογάν η επιχειρησιακή ικανότητα των τουρκικών
ενόπλων δυνάμεων έχει πέσει δραματικά. Άρα δεν υπάρχει άλλος λόγος που
να μπορεί να εξηγήσει γιατί γυρεύει καυγά την δεδομένη χρονική συγκυρία.
Είδαμε
την κατάσταση να κλιμακώνεται και μάλιστα ορισμένους Έλληνες υπουργούς
να σηκώνουν τους τόνους. Συμφωνείτε με αυτή την στρατηγική;
Η ελληνική πλευρά πρέπει να σηκώσει τους τόνους διότι
φοβάμαι ότι ο Ερντογάν και το επιτελείο του δεν έχουν καταλάβει ότι
παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι στο Αιγαίο. Αν δεν σηκώσουμε τώρα τους
τόνους, οι Τούρκοι θα αναθαρρήσουν ακόμα περισσότερο και μια μέρα θα
τραβήξουν το σχοινί λίγο παραπάνω και αναπόφευκτα θα έχουμε περαιτέρω
κλιμάκωση που θα καταλήξει στην εκδήλωση ενός νέου θερμού επεισοδίου.
Δηλαδή
θεωρείτε ότι η λεγόμενη πολιτική του κατευνασμού έχει αυξήσει τον
κίνδυνο για ένα νέο θερμό επεισόδιο; Και πόσο πιθανό είναι να συμβεί ένα
τέτοιο γεγονός υπό τις παρούσες συνθήκες που επικρατούν στο Αιγαίο;
Πιστεύω
ότι η πολιτική του κατευνασμού δίνει μόνο περισσότερο θάρρος στην
Τουρκία για να συνεχίσει το νταϊλίκι και το bullying που κάνει στο
Αιγαίο. Κάθε φορά που δεν αντιδράς δυναμικά τον ενθαρρύνεις (αυτόν που
κάνει το bullying). Γι αυτό είναι ανάγκη να καταλάβουν οι Τούρκοι ότι το
έχουν παρακάνει διότι εγώ πραγματικά φοβάμαι τον κίνδυνο που εγκυμονεί.
Φοβάμαι
δηλαδή ότι θα γίνει μια σύγκρουση, την οποία κανείς δεν θα την
περιμένει. Και λόγω του ότι η παλιά φρουρά των αξιωματικών του τουρκικού
Στρατού δεν υπάρχει πλέον, αυτοί που βρίσκονται τώρα σε θέσεις ευθύνης
δεν θα έχουν την απαραίτητη εμπειρία και ωριμότητα για να την
διαχειριστούν.
Δεν έχουμε, λοιπόν, πλέον την
κατανόηση και τους διαύλους επικοινωνίας που υπήρχαν εδώ και δέκα χρόνια
(ανάμεσα στα ανώτερα κλιμάκια του ελληνικού και τουρκικού στρατού). Για
παράδειγμα, θυμάμαι ότι όταν είχαν σημειωθεί επεισόδια στο Αιγαίο
αμέσως τα δύο γενικά επιτελεία έκαναν ότι μπορούσαν για να υπάρξει
αποκλιμάκωση. Τώρα δεν είμαι σίγουρος ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο.
Αν
γίνουμε μάρτυρες ενός νέου επεισοδίου παρόμοιας κλίμακας με αυτό που
συνέβη στην κρίση των Ιμίων, πως πιστεύετε ότι θα κινηθεί η κυβέρνηση
Τραμπ; Θα δούμε την ίδια αντίδραση εκ μέρους του αμερικανικού
παράγοντα;
Φοβάμαι ότι η αντίδραση
θα είναι να κοντοσταθούν μην γνωρίζοντας τι να κάνουν. Και δυστυχώς σε
μια τέτοια στιγμή η Αμερική είναι η μοναδική χώρα που μπορεί να παίξει
έναν διαμεσολαβητικό ρόλο για να αποκλιμακωθεί η ένταση. Για παράδειγμα,
φίλοι από το ελληνικό ναυτικό μου είχαν εκμυστηρευτεί ότι την βραδιά
των Ιμίων υπολόγιζαν ότι σε δύο με τρεις ώρες θα είχαν εμπλακεί σε
πόλεμο μέχρι την στιγμή που επενέβη ο Κλίντον. Τώρα μπορεί να φτάσουμε
στο ίδιο κρίσιμο σημείο και να μην έχουμε έναν Κλίντον για να επέμβει.
Πραγματικά φοβάμαι ότι όχι τόσο σκόπιμα αλλά από κάποιο ατύχημα μπορεί
να χαθεί ο έλεγχος και τότε η κατάσταση θα ξεφύγει από τα χέρια και των
δύο πλευρών.
Σίγουρα επικρατεί ανησυχία για το
κλίμα έντασης που διαιωνίζεται στο Αιγαίο, η οποία όμως δεν μεταφράζεται
απαραίτητα σε παρέμβαση ουσίας προς την Αγκυρα, επικρατεί στην
Ουάσιγκτον. Στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι λίγοι αυτοί που ασχολούνται σε
αυτή τη φάση με τα ελληνοτουρκικά.
Είναι θετική
για εμάς η απομάκρυνση του Μάικλ Φλιν από τη θέση του συμβούλου εθνικής
ασφαλείας, καθώς οι «στενές επαφές» που φέρεται να διατηρούσε μέχρι το
πρόσφατο παρελθόν με Τούρκους παράγοντες γεννούσαν εύλογες ανησυχίες για
τη στάση που θα τηρούσαν οι ΗΠΑ σε ενδεχόμενη ελληνοτουρκική κρίση.
Στο
Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναγνωρίζουν τον υπαρκτό κίνδυνο μιας περαιτέρω
κλιμάκωσης, ακόμη και ενός «ατυχήματος», και διαμηνύουν ότι
παρακολουθούν τις εξελίξεις, αλλά δεν υπάρχουν ούτε οι αποτελεσματικοί
δίαυλοι επικοινωνίας που συχνά πηγάζουν από διαπροσωπικές σχέσεις, οι
οποίες στην προκειμένη περίπτωση απουσιάζουν, ούτε ο ανάλογος σχεδιασμός
και η ειδικότερη ενασχόληση με το ζήτημα, απαραίτητα συστατικά για την
έγκαιρη αποτροπή δυσάρεστων εξελίξεων και μάλιστα μεταξύ συμμάχων.
Επίσημα, υπογραμμίζουν ότι ενθαρρύνουν τον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών
για τη διαχείριση των όποιων μεταξύ τους διαφορών.
Το
κενό εξουσίας στην Ουάσιγκτον, το οποίο στην περίπτωση του Στέιτ
Ντιπάρτμεντ είναι κάτι περισσότερο από αισθητό, περιορίζει τα
αντανακλαστικά και μειώνει τις δυνατότητες αποτελεσματικής εμπλοκής. Η
καθοριστικής σημασίας θέση του βοηθού υπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για
την Ευρώπη, στην οποία βρέθηκε κατά το παρελθόν ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και
πιο πρόσφατα η Βικτόρια Νούλαντ, παραμένει κενή.
Η
σταθερότητα στο Αιγαίο είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την περιφερειακή
στρατηγική των ΗΠΑ, όπως έχει φανεί και από την πολύ σημαντική
στρατιωτική κινητικότητας. Το αεροπλανοφόρο “USS George H.W. Bush”
στάθμευσε για δεύτερη εβδομάδα στον Ναύσταθμο της Σούδας.
Πριν
από λίγες ημέρες (25/2) η 10η Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού των ΗΠΑ
χρησιμοποίησε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ως σταθμό για την αποβίβαση
εννέα ελικοπτέρων τύπου Μπλακ ΧΟκ και 70 ακόμη τμημάτων εξοπλισμού, τα
οποία θα προωθηθούν στην Ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο της επιχείρησης,
«Atlantic Resolve». Κατά την άφιξή των ελικοπτέρων, παρόντες ήταν ο
πρεσβης των ΗΠΑ Τχζέφρι Πάιατ, ο αρχηγός των Αμερικανικών Χερσαίων
Δυνάμεων Ευρώπης Μπεν Χότζις και ο αρχηγός ΓΕΣ Αλκ. Στεφανής ο οποίος
μάλιστα δήλωσε ότι η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει στο ΝΑΤΟ «τη σημαντική
στρατηγική θέση της, σταθερότητα και τον επαγγελματισμό των στρατιωτών
μας».Ο κ. Μπαχτσελί χρησιμοποίησε ανοίκειος όρους για τον Α/ΓΕΣ, κάτι που περιγράφεται ως απαράδεκτη επιλογή έναντι ενός αρχηγού ως θεσμού δημοκρατικής χώρας. Εν συνεχεία ο κ.Μπαχτσελί, άτυπος κυβερνητικός εταίρος του ΑΚΡ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και υποστηρικτής του «Ναι» στο συνταγματικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου, ζήτησε να δοθεί τέλος στην «κατοχή» των νησιών, «χωρίς όρους», επικαλούμενος, μάλιστα, τους «διεθνείς κανόνες».
Ο κ. Μπαχτσελί προχώρησε και σε μια σύντομη αναδρομή παραπέμποντας στο 1922 και στον τρόπο με στον τρόπο με τον οποίο ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε στη Μικρά Ασία από τις τουρκικές δυνάμεις (δίχως βεβαίως, να αναφερθεί στην εκδίωξη του ελληνικού πληθυσμού που την ακολούθησε). «Αν θέλουν να ξαναπέσουν στη θάλασσα, εάν τραβάει η ψυχή τους να κυνηγηθούν, καλώς να ορίσουν, ο τουρκικός στρατός είναι έτοιμος», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Μπαχτσελί. Ο ηγέτης των Γκρίζων Λύκων ισχυρίστηκε, επίσης, ότι η Κύπρος είναι τουρκική.
Πάντως και χθες σημειώθηκε μια εικονική αερομαχία πάνω από το Αιγαίο, όταν ζεύγος τουρκικών οπλισμένων F-16 ενεπλάκη σε εικονική αερομαχία με δύο ελληνικά μαχητικά που είχαν απογειωθεί από τη Σκύρο για αναχαίτιση.
Πηγή:
pronews.gr
