Συνοπτική Βιογραφία Του Νεοπλατωνικού Πλωτίνου

Πλωτίνος

«Αυτός είναι ο βίος των θεών και μακάριων ανθρώπων, απελευθέρωση από τα πράγματα του κόσμου τούτου, ζωή που δεν βρίσκει ηδονή στα επίγεια, φυγή του μοναχικού στο μοναχικό»   (Πλωτίνος Εννεαδα  VI ,9,11,48)

    Ο Πλωτίνος γεννήθηκε στην Λυκόπολη της άνω Αιγύπτου περί το 203 μ.Χ. από Έλληνες εύπορους γονείς. Η ενασχόλησή του με την φιλοσοφία ξεκίνησε στα εικοσιοκτώ του χρόνια, παρακολούθησε διαλέξεις ονομαστών διδασκάλων της Αλεξάνδρειας αναζητώντας την αλήθεια  χωρίς να μείνει ικανοποιημένος, τουναντίον έφευγε κατηφής και λυπημένος.

Πολλές φορές η ζωή εκάστου ανθρώπου καθορίζεται από λεπτομέρειες, μικρές μεταβολές στην αιτία κάθε στιγμής  δημιουργούν μεγάλες μεταβολές στο αποτέλεσμα. Κάτι παρόμοιο συνέβη στο βίο του Πλωτίνου, κάποιος φίλος του τον έστειλε να γνωρίσει τον Αμμώνιο Σακκά, πήγε σε ένα σκοτεινό υπόγειο οπού δίδασκε ο Αμμώνιος  την μυστική φιλοσοφία του,  άκουσε τους λόγους του και μαγεύτηκε λέγοντας  στον φίλο του:  τοῦτον ἐζήτουν ( αυτόν αναζητούσα).  Έμεινε πιστός κοντά στον διδάσκαλο  του μέχρι του θανάτου του Αμμωνίου.

     Η βαθιά του φιλία με τον Γαλλιηνό καθώς και η εκτίμηση που έτρεφαν σημαίνοντα μέλη της Ρωμαϊκής κοινωνίας, βοήθησε τον Πλωτίνο να επιχειρήσει την  εφαρμογή  της Πλατωνικής πολιτείας στην Καμπανία ονόματι Πλατωνόπολις. Προς κακή τύχη το σχέδιο απέτυχε, υπαίτιοι ήσαν  οι αυλικοί μυστικοσύμβουλοι του αυτοκράτορος. Ο θαυμασμός  και ο σεβασμός που έτρεφε για τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη υπήρξε απαράμιλλος από κάθε πλευρά. Οι διδαχές τους αποτέλεσαν τον έναυσμα  των φιλοσοφικών του αναζητήσεων. Θέλοντας να τιμήσει την μνήμη τους διοργάνωνε κάθε χρόνο τραπέζι στους φίλους του στα κατά παράδοση γενέθλια του Πλάτωνος και του Σωκράτους , βάζοντας τους συντρόφους του να διαβάσουν κάποιο λόγο στους συγκεντρωμένους (Βίος Πλωτίνου, 2).

   Με τον Πλωτίνο γίνεται η φιλοσοφική τεκμηρίωση και σταχυολόγηση των τριών Πλατωνικών αρχικών υποστάσεων⁷, δίδοντας τροφή εις τους ορθοδόξους πατέρες, στην θεμελίωση του κεντρικού δόγματος της τριάδος. Το εν αποτελεί την πρώτη άρρητον  αρχή των πάντων, την μη επιδέχουσα  κατηγορημάτων και γενέσεως. Ευρισκόμενο επέκεινα των πάντων, το θείον αποτελεί την απόλυτον ενότητα πέραν του Παρμενιδείου  νοείν και είναι στην πρώτη βαθμίδα επικρατεί ΕΝ-ότητα. Η ύπαρξη ταυτίζεται με τη Νόηση- Νου και το Είναι, σε αυτή την βαθμίδα έχομε αναίρεση υποκειμένου και θέαση των Πλατωνικών ιδεών. Η τελευταία βαθμίδα του νοητού κόσμου είναι η παγκόσμιος ψυχή, ταύτη αποτελεί τον σύνδεσμον μεταξύ νοητού και αισθητού κόσμου και μετέχει και στο νοητό κόσμο στις ανώτερες βαθμίδες της και τον αισθητό στις κατώτερες. Η ενσάρκωση και η κάθοδός της στα γήινα σώματα θεωρείται γι’ αυτήν φυλακή και αιχμαλωσία, ιδιαιτέρως δε εάν στρέφει τα βλέμματά της στα κατάβαθα της ύλης, τουναντίον απελευθερώνεται και οδεύει στας αγκάλας του νοητού κόσμου βρίσκοντας εκεί την πραγματικής της πατρίδα. Ούτως είναι ο αληθής σκοπός της.

   Ιδιαιτέρως σημαντικές έννοιες δια τον νεοπλατωνισμό, πέραν των τριών αρχικών υποστάσεων, θεωρούνται οι τεθείσες έννοιες υπό του Πλωτίνου και αναλυμένες από τον Πρόκλο, μερικές εκ των οποίων είναι:

Απορροή

Λόγος
Συμπάθεια
Επιστροφή και ένωση με το Εν      

Συγγραφεύς:   Ηλίας Σταματιάδης

Πηγή:
hellenictheology.gr