Ποιος δε θα ‘θελε να γεμίσει τον κήπο του με τριαντάφυλλα; Η εναέρια καταβολάδα
είναι μια μέθοδος αγενούς πολλαπλασιασμού που δεν απαιτεί ιδιαίτερες
γεωπονικές γνώσεις, ακριβά σκευάσματα ορμονών και πολύπλοκες τεχνικές
ριζοβολίας. Ακόμη και οι αρχάριοι κηπουροί μπορούν να ακολουθήσουν τις
παρακάτω συμβουλές και να πετύχουν το αποτέλεσμα που θέλουν.
Τα φυτά μπορούν να πολλαπλασιαστούν με
διάφορους τρόπους. Ο πιο γνωστός είναι μέσω τις φύτευσης των σπόρων
τους, όμως με τον τρόπο αυτόν τα φυτά για να ωριμάσουν χρειάζονται
μήνες, και αν πρόκειται για δέντρα χρόνια. Επιπροσθέτως, τα φυτά που
ξεκινάμε από σπόρους δεν είναι πάντοτε ταυτόσημα φαινοτυπικά
(εξωτερικά τους χαρακτηριστικά) με το μητρικό φυτό. Προκειμένου να
διασφαλίσουμε ότι το φυτό που θα πολλαπλασιάσουμε θα είναι πανομοιότυπο
με το μητρικό και θα κρατήσει τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας του, θα
πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα έχει ακριβώς το ίδιο γενετικό υλικό,
δηλαδή θα είναι κλώνος του μητρικού. Στη διαδικασία αυτή θα πρέπει να
χρησιμοποιήσετε το ίδιο το αρχικό φυτό. Με τη μέθοδο της καταβολάδας
μπορούμε να δημιουργήσουμε κλώνους φυτών που φέρουν όλα τα
χαρακτηριστικά της ποικιλίας. Μία από τις πιο δημοφιλείς μορφές της
καταβολάδας είναι η εναέρια καταβολάδα.
Τι είναι η εναέρια καταβολάδα;
Σε σχέση με τις υπόλοιπες μεθόδους
αγενούς πολλαπλασιασμού, η εναέρια καταβολάδα είναι απλή και σχετικά
εύκολη. Είναι μια διαδικασία που συχνά εμφανίζεται στη φύση. Στα δάση
και σε παραμελημένα φυτά λαμβάνει χώρα όταν ένα χαμηλό κλαδί ή βλαστός
του φυτού αγγίζει το έδαφος και ριζώνει.
Επειδή είναι μια ασεξουαλική
διαδικασία, το γενετικό υλικό είναι πανομοιότυπο με το στέλεχος που έχει
ριζώσει. Έτσι, το στέλεχος που έχει ριζοβολήσει μπορεί να αποκοπεί από
το μητρικό φυτό και να αναπτυχθεί μόνο του ως ανεξάρτητο φυτό.
Για να μάθετε πώς να εφαρμόσετε τη
μέθοδο της εναέριας καταβολάδας, θα πρέπει πρώτα να δούμε πως και γιατί
το στέλεχος του φυτού ριζοβολεί. Κάθε φυτό είναι διαφορετικό και αντιδρά
διαφορετικά στις μεθόδους πολλαπλασιασμού.
Τα φυτά που αντιδρούν καλύτερα στη μέθοδο της εναέριας καταβολάδας
Η μέθοδος της; εναέριας καταβολάδας
απαιτεί υγρό περιβάλλον για τον σχηματισμό των εναέριων ριζών. Τα
περισσότερα φυτά επιδέχονται τη μέθοδο αυτή χωρίς το μητρικό φυτό να
υποστεί βλάβη, ακόμη και αν η μέθοδος δεν πετύχει και δεν εμφανιστούν
ρίζες (σε αυτή την περίπτωση δεν πρέπει να αφαιρέσετε την επικάλυψη
μέχρι να υπάρξουν ρίζες κάποια στιγμή).
Τα πιο κατάλληλα φυτά για να εφαρμόσετε
τη μέθοδο της εναέριας καταβολάδας είναι ποώδη φυτά εσωτερικού χώρου και
ξυλώδη καλλωπιστικά φυτά εξωτερικού χώρου.
Αυτά εκτός από τις τριανταφυλλιές μπορεί
να περιλαμβάνουν τα ακρόδρυα δέντρα (καρυδιές, αμυγδαλιές, καστανιες,
κ.α.), τις μηλιές, τις αχλαδιές, τη φορσύθια, το αγιόκλημα, τα
ροδόδεντρα, τις αζαλέες, τις καμέλιες και άλλα.
Πως θα πολλαπλασιάσετε τις τριανταφυλλιές με τη μέθοδο της εναέριας καταβολάδας
Η μέθοδος είναι αρκετά απλή. Θα χρειάζεται υπόστρωμα βρυών σφάγνου (sphagnum moss),
που μπορείτε να το βρείτε σε φυτώρια και καταστήματα εφοδίων για τον
κήπο κι αφού το βρέξετε, θα το τυλίξετε γύρω από την πληγή που θα κάνετε
στο στέλεχος.
Πιο αναλυτικά ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1.Διαλέξτε ένα υγιές στέλεχος του φυτού, που δεν έχει εμφανή σημάδια
από ασθένειες και τραυματισμούς και αναπτύσσεται κανονικά. Το ιδανικό
είναι ο βλαστός αυτός να έχει τη διάμετρο ενός μολυβιού
2. Αφαιρέστε τα αγκάθια και τα φύλλα
κατά μήκος του. Επικεντρωθείτε στο μεσογονάτιο διάστημα κάτω από το 5ο
φύλλο μετρώντας από την κορυφή, για να κάνετε εκεί τις τομές.
3. Κάντε δυο παράλληλες τομές στο
μεσογονάτιο διάστημα με ένα κοφτερό μαχαιράκι. Η πάνω τομή να απέχει
μισό εκατοστό από το γόνατο του φύλλου ενώ το μήκος ανάμεσα στις δύο
τομές να είναι περίπου 2,5 εκατοστά.
4. Ξεγυμνώστε το ξύλο αφαιρώντας τον μαλακό πράσινο φλοιό ανάμεσα στις τομές.
5. Εφαρμόστε μια ορμόνη ριζοβολίας στο πάνω μέρος της τομής και στο εκτεθειμένο τμήμα χρησιμοποιώντας ένα μικρό πινέλο.
6. Απλώστε ένα διάφανο πλαστικό κάλυμμα
γύρω από την τομή και δέστε το κάτω μέρος του με σπάγκο ή δεματικό
καλωδίων για να σχηματιστεί ένα χωνί. Μην το δέσετε σφικτά για να μην
τραυματίσει το στέλεχος και για να έχει διέξοδο η περισσευούμενη
υγρασία.
7. Γεμίστε το εσωτερικό του πλαστικού με το λίπασμα από φυτάνθρακα (βρύα σφάγνου), αφού το έχετε βρέξει πριν και έχει απορροφήσει υγρασία. Καθώς το τοποθετείτε πιέστε, ώστε να μην εγκλωβιστεί σε αυτό αέρας.
Μετά από 3 εβδομάδες θα παρατηρήσετε να
εμφανίζονται οι νέες ρίζες. Μετά από αυτό το διάστημα μπορείτε να
αφαιρέσετε το πλαστικό, να κόψετε τα ριζωμένα στελέχη και να τα φυτέψετε
στις τελικές τους θέσεις. Οι νέες τριανταφυλλιές θα φτάσουν πιο γρήγορα
στην ωρίμανση και θα ανθίσουν πιο γρήγορα.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)
Πηγή:
