Ράβδοι ορειχάλκου, μετάλλου που συνδέεται με τον θρύλο της Ατλαντίδας, ανασύρθηκαν από αρχαίο ναυάγιο

Νέες ράβδοι ορειχάλκου, ενός μετάλλου (ή τουλάχιστον, ενός με το ίδιο όνομα) που συνδέεται με τον θρύλο της Ατλαντίδας, καθώς, σύμφωνα με αρχαία κείμενα, εξορυσσόταν εκεί, ανασύρθηκαν από αρχαίο ναυάγιο στα ανοιχτά της Σικελίας.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Seeker, αρχαιολόγοι που διερευνούσαν το ναυάγιο του πλοίου, το οποίο βυθίστηκε πριν από 2.600 χρόνια στα ανοικτά των ακτών της Γέλας (ιδρύθηκε από αρχαίους Έλληνες αποίκους) ανέσυραν 47 κομμάτια του πολύτιμου κράματος νωρίτερα μέσα στον μήνα, μαζί με έναν αμφορέα και δύο περικεφαλαίες κορινθιακού τύπου. Οι νέες ράβδοι ακολουθούν την ανακάλυψη άλλων 39, που είχαν ανασυρθεί από το ίδιο ναυάγιο το 2015.

«Το πλοίο ανάγεται στο τέλος του 6ου αιώνα πΧ» είπε ο Σεμπαστιάνο Τούσα, αρχαιολόγος υπεύθυνος για θέματα εναλίων αρχαιοτήτων στη Σικελία. «Πιθανώς να έπεσε σε ξαφνική καταιγίδα και να βυθίστηκε όταν ήταν να μπει στο λιμάνι».

Το ναυάγιο βρέθηκε σε απόσταση περίπου 300 μέτρων από την ακτή της Γέλας, σε σχετικά μικρό βάθος. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται άλλα δύο αρχαία ναυάγια.

Οι 86 συνολικά ράβδοι αποτελούν ένα μοναδικό από πολλές απόψεις φορτίο, καθώς ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν εντοπίστηκε το συγκεκριμένο μέταλλο σε μεγάλες ποσότητες, και θεωρείται ένα αρκετά μυστηριώδες υλικό της αρχαιότητας, με την προέλευση και τη σύνθεσή του να αποτελούν ερωτηματικά. 
Σήμερα ορείχαλκος αποκαλείται ένα κράμα χαλκού και ψευδαργύρου, ωστόσο οι αναφορές που υπάρχουν σε αυτόν σε αρχαία ελληνικά κείμενα είναι για ένα εξαιρετικά πολύτιμο μέταλλο (το πιο πολύτιμο μετά από τον χρυσό) που έλαμπε σαν φωτιά. Το όνομά του προέρχεται από τον συνδυασμού του «όρους» και του «χαλκού» («ορεινός χαλκός»). 
Πέρα από την υπόθεση του κράματος χαλκού- ψευδαργύρου, θεωρείται ότι μπορεί να ήταν κράμα χαλκού- χρυσού ή κάποιο τελείως διαφορετικό μέταλλο. 
Κάποια στιγμή ο όρος άρχισε να χρησιμοποιείται για τον μπρούντζο και τον χαλκοπυρίτη- ωστόσο ο Πλάτωνας στον «Κριτία» αναφέρει πως οι κάτοικοι της Ατλαντίδας γνώριζαν και εξόρυσσαν το συγκεκριμένο μέταλλο, και μάλιστα με αυτό είχαν επενδύσει τα τείχη της ακρόπολης και το εσωτερικό του ναού του Ποσειδώνα στην πρωτεύουσά τους, με αποτέλεσμα να έχουν τη λάμψη της φωτιάς. 
Το μέταλλο αυτό, ωστόσο, δεν υπήρχε την εποχή του «Κριτία», οπότε και θεωρείται ότι ο όρος χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει κάποιο άλλο, άγνωστο μέταλλο (ή, όπως προαναφέρθηκε, ένα άλλο κράμα χαλκού- χρυσού).

Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως αναφορές στον ορείχαλκο υπάρχουν και σε κείμενα της ελληνιστικής περιόδου, και έχει να κάνει με κράματα χαλκού με άλλα υλικά («καδμεία») που παράγονταν στον Εύξεινο Πόντο, ενώ οι πρώτες αναφορές σε αυτόν προέρχονται από τον Ησίοδο (αναφέρεται πως από ορείχαλκο ήταν φτιαγμένες οι κνημίδες του Ηρακλή) και σε ομηρικό ύμνο που είναι αφιερωμένος στην Αφροδίτη.

Όσον αφορά στις ράβδους που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο, ανάλυση με ακτίνες Χ έδειξε πως είναι φτιαγμένες από ένα κράμα με 75%-80% χαλκό, 15%-20% ψευδάργυρο και μικρά ποσοστά νικελίου, μολύβδου και σιδήρου. 

Πηγή:
huffingtonpost.gr