Η μελιτζάνα είναι μέλος της οικογένειας των σολανοδών,
στην οποία ανήκουν επίσης οι πατάτες οι ντομάτες και οι πιπεριές.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες που δίνουν καρπούς σε διάφορα σχήματα και
αποχρώσεις, με πιο συνηθισμένο χρώμα να είναι το μωβ σκούρο. Είναι πολύ
δημοφιλής επειδή μαγειρεύεται με διάφορους τρόπους, γίνεται ψητή,
βραστή, τηγανιτή και χρησιμοποιείται και στις σαλάτες. Η μελιτζανιά
είναι ένα όμορφο και εύκολο κηπευτικό για να το μεγαλώσουμε και να το
καλλιεργήσουμε στον κήπο μας.
Το ξεκίνημα στο σπορείο
Μπορείτε να ξεκινήσετε πρώιμα την καλλιέργεια σε σπορείο
μέσα σε θερμοκήπιο ή αργότερα όταν έχουν πιάσει οι ζέστες στο έδαφος.
Απαιτεί θερμοκρασία εδάφους περίπου γύρω στους 25 °C για βλαστήσει
φυσιολογικά. Αν ο καιρός έξω είναι ακόμα ψυχρός, το ξεκίνημά τους σε ένα
θερμοκήπιο θα αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά φύτρωσης και επιβίωσης των
σποροφύτων. Μπορούμε να ξεκινήσουμε στα μέσα Μαρτίου μέσα στο
θερμοκήπιο.
Φυτέψτε τους σπόρους σε βάθος 6 με 7
χιλιοστά στο έδαφος. Μπορείτε να ξεκινήσετε φυτεύοντας σε σπορεία
αυτοσχέδια ή πλαστικά που θα βρείτε στην αγορά. Θα περιμένετε 1 έως 2
εβδομάδες για να δείτε το βλαστίδιο να σκάει από το έδαφος.
Αν φυτέψατε και άλλα κηπευτικά
παράλληλα, ίσως να παρατηρήσετε ότι τα σπορόφυτα της μελιτζάνας
μεγαλώνουν πολύ πιο αργά από ό, τι τα υπόλοιπα σολανόδη, όπως οι
ντομάτες, κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μελιτζάνες προτιμούν
θερμότερες συνθήκες καλλιέργειας. Καθώς πλησιάζει η άνοιξη, μεγαλώνει η
μέρα κι αυξάνεται η θερμοκρασία, έτσι θα διαπιστώσετε πως αυξάνεται
παράλληλα και ο ρυθμός ανάπτυξής τους.
Μόλις τα σπορόφυτα γίνουν περίπου 10 εκατοστά, μεταφυτεύστε τα στην τελική θέση τους στον κήπο ή σε μεγάλες γλάστρες
Μεταφυτεύοντας τις μελιτζάνες στον κήπο
Είτε μεγαλώσατε μόνοι σας τα σπορόφυτα
από το σπορείο, είτε αγοράσατε έτοιμα μικρά φυτά από το φυτώριο, μην
επιχειρήσετε να τα φυτέψετε στις τελικές τους θέσεις έξω στον κήπο, αν η
θερμοκρασία του εδάφους και του αέρα δεν είναι αρκετά υψηλές. Αυτό
συμβαίνει μετά τα τέλη Απριλίου και πριν τον Μάιο συνήθως ξεκινάμε την
καλλιέργεια στο σπορείο.
Μπορείτε να βοηθήσετε τα φυτά σας φυτέυοντάς τα σε σαμάρια και καλύπτοντας το έδαφος γύρω από τη βάση με πλαστικό νάϋλον
για να ζεσταθεί το έδαφος λίγο νωρίτερα. Πριν τα εγκαταστήσετε στις
τελικές τους θέσεις καλό είναι να τα σκληραγωγήσετε βγάζοντάς τα έξω από
το θερμοκήπιο για 2 περίπου ώρες την ημέρα.
Φροντίστε να επιλέξετε τις θέσεις
φύτευσης στον λαχανόκηπο έχοντας κατά νου πως οι μελιτζάνες χρειάζονται
πάνω από 8 ώρες έκθεσης στον ήλιο την ημέρα και καλά στραγγιζόμενα
εδάφη. Τηρείτε τις σωστές αποστάσεις φύτευσης αφήνοντας τουλάχιστον μια
απόσταση 60 εκατοστών μεταξύ τους.
Στις μελιτζάνες δεν αρέσει να λιμνάζει
το νερό στο έδαφος γύρω από τη βάση τους, αλλά προτιμούν τα βαθιά
εβδομαδιαία ποτίσματα, όταν το χώμα τους στεγνώνει. Τοποθετείστε φύλλα
από το κουρεμένο γκαζόν ή άχυρα ή σάπια φύλλα γύρω από τη βάση για να
κρατήσει το χώμα την υγρασία του περισσότερο.
Μόλις φτάσουν τα 30 εκατοστά σε ύψος,
καλό είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα στύλο για υποστήριξη για να
αποφύγουμε σπάσιμο του βλαστού από ένα ξαφνικό άνεμο.
Οι εχθροί και οι Ασθένειες της Μελιτζάνας
Σημαντικοί εχθροί της μελιτζάνας είναι η λιριόμυζα, ένα έντομο η προνύμφη του οποίου δημιουργεί στοές μέσα στα φύλλα, οι θρίπες, οι αφίδες, ο τετράνυχος, οι νηματώδεις στις ρίζες και διάφορες προνύμφες κολεοπτέρων που τρέφονται με τις ρίζες στο έδαφος.
Επίσης, σοβαρά προβλήματα δημιουργεί το σκαθάρι δορυφόρος της πατάτας,
που τρέφεται εκτός από το φύλλωμα της πατάτας και με το φύλλωμα της
μελιτζάνας. Για την αποφυγή προσβολών από αυτό, καλό είναι να μην
φυτεύουμε μελιτζάνες κοντά σε πατάτες. Για την απώθηση αυτών των εχθρών
καλό είναι να φυτεύουμε γύρω από τις μελιτζάνες βασιλικούς και κατιφέδες που έχουν εντομοαπωθητικές ιδιότητες. Επίσης, μπορούμε να πασπαλίζουμε τα φύλλα με γη διατόμων όσο τα φυτά είναι ακόμα μικρά, για να βλάψουμε τα μικρά έντομα και ακάρεα που τρέφονται από αυτά.
Η μελιτζάνα προσβάλλεται επίσης αρκετά συχνά από βερτισιλλίωση μια ασθένεια που καταστρέφει το αγγειακό σύστημα στο στέλεχος του φυτού. Άλλες ασθένειες που την προσβάλουν είναι ο περονόσπορος, η αλτερναρίωση, το ωίδιο και ο βοτρύτης. Γα την πρόληψη αυτών των ασθενειών συνιστάται να γίνεται ηλιοαπολύμανση στο έδαφος, αμειψισπορά μεγάλης διάρκειας, εδαφοκάλυψη,
καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας, ισορροπημένο πότισμα και
λίπανση, απολύμανση των εργαλείων μετά τις εργασίες και άλλες παρόμοιες
καλλιεργητικές τεχνικές.
Η συγκομιδή της μελιτζάνας
Μπορεί να αναρωτιέστε πώς θα ξέρετε πότε οι μελιτζάνες σας είναι έτοιμες για συγκομιδή. Θα πρέπει να συλλέγονται όταν έχουν ακόμα μικρό μέγεθος κι όταν οι φλούδα τους αποκτά στιλπνότητα.
Θα πρέπει να μαζεύουμε τις μελιτζάνες όταν είναι ακόμα ανώριμες για να
είναι τρυφερές. Σε αυτό το στάδιο έχουν καλύτερη γεύση και μαλακή σάρκα.
Η συγκομιδή θα ενθαρρύνει επίσης τα φυτά να ανθίσουν περισσότερο και να δώσουν μεγαλύτερη συγκομιδή στα επόμενα χέρια.
Όταν ανοίγουμε την μελιτζάνα στη μέση,
θα πρέπει να έχει μαλακή σάρκα με πολύ μικρούς σπόρους. Αν το εσωτερικό
έχει αρχίσει να σκληραίνει και οι σπόροι έχουν γίνει μεγαλύτεροι, τότε ο
καρπός έχει αρχίσει να ωριμάζει και πιθανότατα η σάρκα του θα έχει μια
πιο πικρή γεύση. Η μελιτζάνα διατηρείται μέχρι και 2 εβδομάδες στο
ψυγείο, αλλά το ιδανικό είναι να μαγειρεύεται αμέσως μετά τη συλλογή.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)
Πηγή:
