Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2017

ΛΕΩΝΙΔΑΣ Α' ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ

Ο Λεωνίδας Α' (περίπου 540 π.Χ. – 480 π.Χ.) ήταν βασιλιάς της Σπάρτης από τη δυναστεία των Αγιαδών. Ήταν ένας από τους τέσσερις γιους του Αναξανδρίδα (ή Αλεξανδρίδα αλλιώς) από τον πρώτο γάμο του πατέρα του (Δωριέας, Λεωνίδας, Κλεόμβροτος), ο οποίος πιστευόταν πως ήταν απόγονος του Ηρακλή.
Στο θρόνο ανέβηκε το 488 π.Χ. μετά τον ετεροθαλή αδελφό του, τον οποίο ο πατέρας του είχε αποκτήσει από τη δεύτερη σύζυγό του, τον Κλεομένη. Ο Λεωνίδας, καθότι τριτότοκος γιος, δεν περίμενε ότι θα γινόταν βασιλιάς. Όμως ο Κλεομένης εξορίστηκε και τελικά πέθανε σε μια φυλακή της Σπάρτης και ο Δωριέας είχε πεθάνει στη Σικελία οδηγώντας μια ομάδα μισθοφόρων.


Αν όντως γεννήθηκε το 540 π.Χ., τότε το 510 π.Χ. πρέπει να ήταν σε ηλικία γάμου. Είτε παντρεύτηκε μια γυναίκα το όνομα της οποίας αγνοούμε, οπότε και χώρισε αργότερα, είτε έμεινε ανύπαντρος μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 490 π.Χ., όταν παντρεύτηκε τη Γοργώ, η οποία ήταν κόρη του αδελφού του, Κλεομένη. Εκείνη την εποχή, ήταν φυσιολογικό οι βασιλείς να παντρεύονται κοντινά συγγενικά τους πρόσωπα για να διατηρήσουν το βασιλικό αίμα. Ο Λεωνίδας με τη Γοργώ απέκτησαν ένα γιο, τον Πλείσταρχο, γεγονός που τον καθιστούσε ισότιμο με τους τριακόσιους, οι οποίοι επιλέχθηκαν να τον συνοδέψουν στις Θερμοπύλες εν μέρει επειδή είχαν όλοι τους γιο. Ο Λεωνίδας με αυτό τον τρόπο επέλεξε πως όποιοι μαχητές θα πήγαιναν να πολεμήσουν έπρεπε να είχαν τουλάχιστον ένα γιο, ώστε να διατηρηθεί η γενιά τους. Από τους δυο βασιλιάδες της Σπάρτης θέλησε να πάει ο Λεωνίδας, υπακούοντας και σε ένα χρησμό του μαντείου των Δελφών που έλεγε: "Ή πόλη της Σπάρτης θα σβηστεί από το χάρτη ή θα θρηνήσει τον βασιλιά της".
Ο Λεωνίδας ανέλαβε την ηγεσία του συμμαχικού ελληνικού στρατού και κατάφερε με επιτυχία να τους κρατήσει ενωμένους και να ξεχάσουν τις διαφορές τους. Η στρατιωτική του ευφυΐα έγινε εμφανής στις Θερμοπύλες με το τρόπο που παρέταξε τα στρατιωτικά τμήματα και με τη ταχύτητα με την οποία τα ενάλλασσε στο πεδίο της μάχης. Ταυτόχρονα έδειξε και τον ηρωισμό του: όταν ο Ξέρξης του απέστειλε αγγελιαφόρο και του ζήτησε να παραδώσει τα όπλα και να παραδοθεί, ο Σπαρτιάτης βασιλιάς απάντησε «Μολών λαβέ», δηλαδή «Έλα να τα πάρεις», θέλοντας έτσι να τον προκαλέσει να δώσει μάχη και να αποδείξει την αξία του.
Ο βασιλιάς Λεωνίδας έπεσε μαχόμενος κατά των Περσών στο σημείο των Θερμοπυλών και έγινε σύμβολο πατριωτικής αυτοθυσίας. Μπροστά στις πολυπληθείς δυνάμεις των Περσών ο Λεωνίδας με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς οχυρώθηκαν στις Θερμοπύλες, όπου μετά από προδοσία του Εφιάλτη, εξοντώθηκαν όλοι.

Η θυσία του Λεωνίδα και των 300 συμπολεμιστών του έγινε διαχρονικό σύμβολο και στη θέση που έπεσε ο Λεωνίδας και οι συμπολεμιστές του οι αρχαίοι έστησαν μνημείο με χαραγμένο πάνω του το γνωστό επίγραμμα του Σιμωνίδη:
Ὦ ξεῖν’, ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε
κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι.

Που σημαίνει: "Ξένε, πες στους Λακεδαιμόνιους ότι κειτόμεθα εδώ, πιστοί στους νόμους τους", εννοώντας: "πεθάναμε εδώ ακολουθώντας τις σπαρτιατικές παραδόσεις".
Μετά τη μάχη στις Θερμοπύλες στήθηκε ένας πέτρινος λέοντας για να θυμούνται όλοι το όνομα του βασιλιά που έπεσε στο σημείο εκείνο. Τα λείψανά του στάλθηκαν για ταφή στη Σπάρτη το 440 π.Χ..


Πηγή:
el.wikipedia.org
Σταυρος Βαλασσης